Over 69 dagen gaat het WK voor vrouwen in Spanje en Nederland van start. In de rubriek WK Parels vissen we opvallende, ludieke en bijzondere verhalen op uit de rijke WK-historie van de Oranje Dames. In de tweede aflevering aandacht voor Toos Bax, die tijdens het WK 1981 in Argentinië als eerste de grens van honderd interlands bereikte.
Voor de jongere lezers: Toos Bax was in haar loopbaan als Oranje-international (1972-1981) de Maartje Paumen van haar generatie. De bescheiden Groningse verdediger ontpopte zich als eerste tot een heuse strafcornerspecialiste, door tijdens trainingen honderden ballen achter elkaar vanaf kop cirkel op goal te slaan. Ze deelde zo vaak rake klappen uit met die spelhervatting dat de stick van Bax ook wel De Bijl werd genoemd, net als later bij haar opvolgster Fieke Boekhorst.
‘Ik kreeg veel belangstelling omdat ik scoorde’, zei Bax ooit in een gesprek met het Nieuwsblad van het Noorden. ‘Via interviews heb ik een bijdrage kunnen leveren aan de popularisering van het dameshockey. Dat merk je om je heen, de mensen kennen je naam en brengen die onmiddellijk in verband met hockey, hoewel wij nooit die belangstelling hebben gekregen die de mannen ondervinden’.
Bax heeft inderdaad veel bijgedragen aan de groei van het vrouwenhockey in Nederland. Fysiek sterk en uitgerust met een uitmuntende passing was zij de absolute leider van de generatie hockeysters die in de jaren zeventig furore maakte door vier wereldkampioenschappen te winnen: de officieuze wereldtoernooien van 1972 en 1979 en de officiële WK’s van 1974 en 1978.
Bax liet zich in die tijd nadrukkelijk gelden: ze was gemiddeld goed voor één doelpunt in elke twee interlands. Dat moyenne verbleekte weliswaar bij de karrenvracht aan doelpunten die Paul Litjens en Ties Kruize in diezelfde periode bij de Oranje Heren haalden, maar in het vrouwenhockey was het een indrukwekkende statistiek.
Als eerste de honderd halen
Tijdens het WK van 1981 in Buenos Aires vestigde Bax in de nadagen van haar interlandloopbaan nog één keer de aandacht op zich. Als eerste vrouwelijke Oranje-international bereikte ze de mijlpaal van honderd interlands. Dat gebeurde in de sensationele halve finale tegen de Sovjet-Unie, die Nederland mede door vijf goals van Fieke Boekhorst met 7-3 won.
‘Ik was erg nerveus’, gaf Bax destijds na afloop toe. ‘Op de ochtend van de wedstrijd ben ik vergeten de toto in te vullen die we elke morgen als team maakten. En vlak voordat de bus naar het stadion vertrok, merkte ik dat ik mijn shirt was vergeten. Het doet je toch wel iets, als eerste de honderd halen. Zeker in een wedstrijd die je uiteindelijk met 7-3 wint.’
De Oranje Dames in 1978, met staand als tweede van links Toos Bax. Foto: archief KNHB
De toen 33-jarige Bax verloor met Oranje uiteindelijk de WK-finale van 1981 tegen West-Duitsland (1-1, 1-3 na strafballen), speelde daarna nog twee keer in Oranje en zwaaide uiteindelijk na 103 interlands en vier hoofdprijzen af. Haar doelpuntenrecord in Oranje (47 treffers) werd uiteindelijk aangescherpt door Boekhorst, die op haar beurt weer werd afgelost door Paumen. Zo kom je bij het noemen van deze twee namen altijd weer uit bij Toos Bax.
Wat vind jij? Praat mee...
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.