Jochems hoort nu bij de groten: ‘Ik ben de verrassing, de onbekende’

Ze speelde nog nooit een titeltoernooi. Heeft tussen alle gouddelvers de minste interlands achter haar naam. Maar over minder dan een maand is ze er toch echt bij op de Olympische Spelen. Marleen Jochems, de alleskunner, die linksachter kan staan. Maar ook rechtsvoorin.

Het was grappig, misschien wel illustratief voor olympisch groentje Jochems. Zij kreeg net als alle andere internationals het bericht dat er tijdens de Pro League-week een persdag zou zijn. ‘Ik hoef daar niet naar toe, ging meteen door mij heen’, lacht de twintigvoudig international. ‘Ik dacht echt: wie komt hier nou om mij te spreken? Terwijl er zo veel meiden zijn die zoveel gewonnen hebben. Misschien is dat naïef van mij. Maar ik moet er soms nog aan wennen wat er allemaal bij hoort.’ Ze pauzeert even: ‘En dat ik daar ook bij hoor.’

Sinds een maand is haar status definitief veranderd. Mag ze zich dus deelnemer noemen aan het grootste sportevenement van de wereld. Werd ze geselecteerd voor de selectie van de grote favoriet en titelhouder in het vrouwentoernooi. Nota bene als enige speelster die afgelopen seizoen niet in de play-offs stond. Daar komt komend seizoen waarschijnlijk wel verandering in, Jochems verhuist van Hurley naar vice-landskampioen SCHC. 

Jochems tijdens de Pro League in Amstelveen. Foto: Willem Vernes

Het cadeautje van Van Ass

De Brabantse is een hockeyfreak, in positieve zin. In haar eerste periode bij Hurley, waar ze in 2018 neerstreek, keek ze hele wedstrijden terug om te turven hoeveel passes van haar waren aangekomen. Jochems begon bij Etten-Leur en doorliep de hele jeugd van Push. Een jaar geleden maakte ze haar debuut bij Oranje. Ze viel vorig jaar zomer nog af voor het EK in Duitsland. Een grote teleurstelling was dat toen niet. Ze zat immers nog maar net bij de nationale ploeg. Op dat Europees kampioenschap telde de selectie achttien man. Twee meer dan er straks afreizen naar Parijs. Het maakt de keuze voor Jochems nog specialer.

‘Ik besef steeds vaker wat eraan komt’, mijmert Jochems. Ze zit tijdens die persdag – waar ze dus toch op moest draven – buiten, op het terras van het clubhuis van Amsterdam. ‘Juist op de momenten dat we niet op het veld staan. Dan komt het binnen. Maar ik kom ik er dan steeds achter dat de Spelen iets onaantastbaars zijn. Ik kan me er nog niet echt een voorstelling van maken.’ Lachend: ‘Ik vind een interland voor volle tribunes al speciaal, zoals de wedstrijden die we vorige week in de Pro League speelden. Laat staan dat je dan straks in een vol stadion om de prijzen speelt. Kippenvel.’

Dat kreeg ze ook toen Paul van Ass even voor Sinterklaas speelde. De bondscoach gaf iedereen een rood-wit-blauw armbandje met de olympische ringen. ‘Daar verraste hij ons vorige week mee, vlak voor de Pro League. Iedereen heeft er eentje gekregen. Het verbindt ons. Zo’n gebaar raakt me. Ik kijk er elke dag naar. Ben er megatrots op.’

Foto: Willem Vernes

De lijstjes van bondscoach Jochems

In de dagen voor de laatste schifting was de studente psychologie veel bezig met de selectie. ‘Ik had de afgelopen tijd nog wat tentamens’, zegt Jochems. ‘Tussendoor was ik lijstjes aan het maken. Lijstjes met zestien man erop, plus de reserves. Ik heb de meeste wel bewaard. Die liggen nog ergens in een laatje. Bondscoach Jochems, inderdaad. Maar die maakte ook een heleboel lijstjes zonder haar eigen naam erop.’

‘De laatste weken heb ik mezelf er vaker opgezet. Komt misschien ook door de geluiden die je om je heen hoort. Dat mensen tegen je zeggen: het zou zomaar kunnen dat jij er wél bij zit. Daardoor groeide toch mijn hoop. Ergens ook lastig, omdat ik het zo realistisch mogelijk probeerde te bekijken. Uiteindelijk denk ik dat ik voor het grote publiek de verrassing ben. De onbekende.’

‘Misschien weet ‘men’ ook nog niet zo goed wat ik kan’, peinst Jochems hardop. ‘Dat vind ik misschien ook lastig om te benadrukken. Ik weet het wel, maar ben ook bescheiden.’ Ze denkt even hardop: ‘Ik blijf altijd doorgaan als er gevochten en gestreden moet worden. Geef nooit op. Bijt me vast. Sta verdedigend mijn mannetje. Tactisch ben ik sterk, dat vind ik ook leuk. Ik bewaar overzicht en mijn passing is wel okay. Zoiets?’

Jochems op de training van Oranje met Felice Albers. Foto: Willem Vernes

De pitbull die niet meer witheet wordt

Ze lacht om haar eigen ongemakkelijkheid. Bedenkt nog maar eens dat het zo hard gegaan is het afgelopen jaar. ‘Paul vertelde me dat ik het in de winter in India erg goed heb gedaan. Daar speelde ik zeven van de acht wedstrijden. Speelde ik mezelf, achteraf gezien, echt in de kijker. Op dat moment was ik daar helemaal niet mee bezig. Misschien ook maar goed, die onbevangenheid.’

Jochems probeert te duiden welke ontwikkeling ze het afgelopen seizoen heeft doorgemaakt. ‘Ik denk dat ik dit jaar vooral bewustere keuzes heb gemaakt in het veld. Ook dankzij Oranje’, stelt Jochems. ‘Ik ben rustiger, ook wanneer het niet loopt. Vroeger – misschien zelfs een jaar eerder – was ik dan witheet geworden. Baalde ik van alles en wilde ik te gehaast iets veranderen. Gaf ik een diagonale pass van linksachter richting de spitsen. Nu voel ik die gejaagdheid minder. Zonder dat het ten koste gaat van mijn strijdlust, trouwens.’

Bij Hurley was ze de pitbull op midden-midden. Bij Jong Oranje, waarmee ze in 2022 wereldkampioen werd, stond ze achterin en op de flanken van het middenveld. ‘In het midden voel ik me het meest thuis. Al sta ik bij het Nederlands elftal overal’, lacht Jochems, die door bondscoach Van Ass wordt geroemd om haar multifunctionaliteit. In de winter werd zij namelijk ook als aanvaller ingezet. 

Met Anne Veenendaal en de Pro League-beker. Foto: Willem Vernes

‘Ik grapte nog dat ik alleen nog niet op doel heb gestaan. Het was jaren geleden dat ik voorin meedraaide. Maar volgens mij ging het best wel aardig. Toen we dat uitprobeerden, was ik totaal niet bezig met een voordeel van een multifunctionele rol. Ik wilde het gewoon zo goed mogelijk doen, op welke positie dat dan ook is.’ 

Ze telt inmiddels de dagen richting Parijs. ‘Ik denk er meteen aan als ik wakker word. Ik wil mezelf vooral voorhouden dat ik plezier moet maken in het veld. Niet omdat ik daaraan twijfel. Maar omdat ik op mijn best ben als ik van het moment kan genieten. Want dat ik straks op de Spelen sta, dat had een jaar geleden niemand verwacht. Ook bondscoach Jochems niet.’

Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.