Eindejaarsinterview: het bewogen jaar van Frédérique Matla

Aanvaller Frédérique Matla (22) kreeg met haar verwijdering uit Oranje de grootste teleurstelling uit haar loopbaan te verwerken. Ze vocht zich miraculeus sterk terug. Een terugblik op de bewogen laatste maanden, waarin ze hard met zichzelf aan de slag ging.

Nooit stond Matla zoveel in de schijnwerpers als de afgelopen maanden. Halverwege september stroomden op haar telefoon de appjes binnen van mensen die met hun mond open van verbazing hadden gelezen dat bondscoach Alyson Annan haar niet had opgeroepen voor de trainingsgroep van Oranje. Het onbegrip was groot over het passeren van de spits die in 67 interlands veertig keer had gescoord.

Meer dan tijdens internationale toernooien als het WK en het EK besteedden de landelijke media de afgelopen maanden aandacht aan Matla. Telkens was de insteek hetzelfde. Hoe kon het toch dat die doelpuntenmachine van Den Bosch, ook nog eens genomineerd voor Wereldspeelster van het Jaar, ontbrak in de trainingsgroep van het Nederlands elftal? Bij gebrek aan wedstrijden van de Oranje Dames waren de spotlights voornamelijk op háár gericht, om te zien hoe ze zou reageren op de boodschap van Annan, die onverwacht was en hard aankwam.

‘Inmiddels besef ik wel dat er veel om te doen geweest is dat ik niet meer in Oranje zat. Op het moment zelf heb ik er niet bij stil gestaan. Ik zat in een tunnel. Ik was alleen maar met mezelf bezig, met wat ik moest doen om mijn plek in de selectie weer terug te veroveren’, zegt Matla in een koffietent in het centrum van Den Bosch.

Ik heb met Alyson afgesproken dat hockey absoluut prioriteit nummer één moet zijn

Maandenlang ging het vrijwel alleen maar over het indrukwekkende aantal goals dat ze maakte. Op een gegeven moment was het Den Bosch-coach Raoul Ehren die haar een artikel uit het Brabants Dagblad stuurde, waarin de vergelijking werd getrokken met een willekeurige jeugdwedstrijd, waarin altijd wel een kind met kop en schouders bovenuit steekt en de bal van iedereen krijgt, omdat hij of zij toch wel scoort. ‘Dat vond ik leuk om te lezen, omdat het eindelijk over mijn spel ging. Op basis van mijn spel wilde ik bewijzen dat ik in Oranje hoor, niet op basis van mijn goals. Wat dat betreft was dat artikel voor mij een teken dat ik op de goede weg zat.’

Voor het bewuste telefoontje van Annan in september had Matla vooral de wind mee gehad. Nu moest ze opeens omgaan met tegenslag. ‘Er zijn speelsters geweest die bij Oranje zijn afgevallen en vanaf dat moment meer tijd in hun studie zijn gaan steken. Ik niet. Ik ben juist harder gaan trainen’, zegt Matla. ‘Ik heb met Alyson afgesproken dat hockey absoluut prioriteit nummer één moet zijn. Ik heb meteen al mijn trainingen voor de hele periode ingepland. Dat gaf me overzicht en rust. Pas daarna kwam mijn studie en mijn sociale leven.’

Langzaamaan veranderde ik toch in een trainingsbeest

Op verzoek dreunt ze haar vaste weekritme van de afgelopen maanden op. ’s Maandags een uur strafcornertraining met Maartje Paumen, drie kwartier de sportschool in en twintig, dertig minuten fietsen. Op dinsdag een dubbeltraining bij Den Bosch. ’s Woensdags krachttraining met de krachttrainer van Oranje. Op donderdag een uur strafcornertraining met Maartje Paumen, een veldtraining met Den Bosch en twintig tot vijftig minuten fietsen. Vrijdag een individuele looptraining en een veldtraining met Den Bosch. Zaterdag vrij. Zondag een wedstrijd.

Een trainingsbeest is Matla nooit geweest, zegt ze zelf. Maar nu moest ze wel. Eind november op een vrijdagavond stuurde ze ineens vrijwillig een appje naar haar looptrainer of hij een loopprogramma voor haar kon samenstellen. Ze voelde de behoefte om op zaterdag, haar enige vrije dag van de week, te gaan trainen. ‘Ik wist niet wat me bezielde. Dit had ik nog nooit meegemaakt. Ik heb wat sprintjes getrokken en wat krachttraining gedaan. Die week daarna deed ik het weer.’ Lachend: ‘Langzaamaan veranderde ik toch in een trainingsbeest.’

Frédérique Matla heeft dit kalenderjaar bij Den Bosch haar sleepcorner flink verbeterd. Foto: Willem Vernes

Op elk vlak was winst te behalen. Ik wilde zo sterk, snel en fit mogelijk worden. Ook mentaal heb ik stappen gemaakt.

Iedere sporter krijgt in zijn carrière tegenslag te verwerken, maar het gaat erom hoe je daarmee omgaat. In de eerste wedstrijd na het slechtnieuwsgesprek met Annan, een thuiswedstrijd tegen Pinoké (1-0), maakte Matla het enige doelpunt. De twee cornertrainingen per week met Paumen, honderdvijftig ballen per training, betaalden zich uit, gezien de veertien rake strafcorners. En de hele eerste competitiehelft maakte Matla 25 doelpunten, één meer dan Ginella Zerbo vorig jaar in totaal maakte, toen ze topscorer werd. Het zijn allemaal tekenen dat de boodschap van Annan is aangekomen bij Matla.

‘Het is een wake-up-call geweest. Op de een of andere manier heeft het mijn ogen geopend. Ik ben nu bewuster met hockey bezig dan ooit’, zegt Matla, die ook na het goednieuwsgesprek met Annan halverwege december niet openbaar wil maken waaraan ze van de bondscoach moest werken. Wel zegt ze dat ze alle doelstellingen gehaald heeft en wil ze vertellen hoe ze zich in haar ogen de afgelopen maanden als speelster ontwikkeld heeft.

‘Op elk vlak was winst te behalen. Ik wilde zo sterk, snel en fit mogelijk worden. Ook mentaal heb ik stappen gemaakt. Op het veld vond ik dat ik dominanter moest worden in het vragen van de bal. Ik moest harder werken om aan de bal te komen, om los van mijn man te raken. Ik wilde genoeg energie hebben om de bal te vragen, mezelf aan te bieden, een actie te maken en vervolgens nog fit genoeg te zijn om te kunnen schieten. Ik heb de laatste tijd veel gescoord, maar ik kijk naar het geheel. Natuurlijk, als ik niet fit geweest was, zou ik nooit zo vaak gescoord hebben. Bovendien heb ik voorafgaand aan veel goals zelf een actie ingezet. Maar ik denk nooit: ik heb gescoord, dus ik heb goed gespeeld. Zo zit ik niet in elkaar.’

Frédérique Matla met de prijs van Beste speelster van de FIH Pro League. Foto: Willem Vernes

2020 is het jaar van haar comeback in Oranje. Op 2 januari stapt ze in het vliegtuig voor de trainingsstage in Singapore. ‘Ik ben benieuwd hoe het gaat. Ik zie eruit als een ijskonijn die de hele wereld aan kan, maar ik ben ook onzeker. Dat laat ik alleen niet snel zien’, zegt Matla, die eerder in haar Hockeymonoloog al vertelde dat ze tijdens het WK in Londen met zichzelf in de knoop zat. Ze speelde niet haar beste toernooi en had het daar moeilijk mee, maar in plaats van aan de bel te trekken, kropte ze haar frustraties op.

Als we met Oranje op reis zijn, vind ik het lastig om dan tijd voor mezelf te vinden. Het kost me energie.

Op het EK in Antwerpen, ook niet haar beste toernooi, kon Matla het naar eigen zeggen sneller accepteren dat ze minder zichtbaar was dan tijdens de Pro League. Dat is volgens haar de winst die ze geboekt heeft na gesprekken met een psycholoog. Ook op andere vlakken is Matla bewuster van zichzelf geworden. Ze vindt het bijvoorbeeld lastig om straks vier weken aaneengesloten met Oranje op pad te zijn, als Oranje Pro League-wedstrijden in Amerika en Argentinië speelt.

‘In die vier weken trek je veel met elkaar op. Ik vind het lastig om dan tijd voor mezelf te vinden. Dat vindt de rest ook, het kost energie. Ik moet daar een balans in vinden. Ik moet mezelf focussen op wat belangrijk is – hockey – en echt momenten voor mezelf pakken. Misschien is dat ook wel een reden dat ik tijdens het WK en het EK minder goed gespeeld heb en tijdens de Pro League wel goed. Dat zei Ireen (van den Assem) laatst tegen me. Tijdens toernooien ben je langer met elkaar op reis, tijdens de Pro League speel je vooral losse wedstrijden. Die link had ik zelf nog niet gelegd, maar ik geloof best dat het er iets mee te maken heeft, ja.’

De druk om in Oranje te presteren, is nu gigantisch

Door haar 25 goals in de competitie is de druk om te presteren in Oranje enorm. De schijnwerpers blijven in 2020 nog wel even op Matla gericht. ‘Er wordt veel van me verwacht. Ook omdat ik genomineerd ben voor Wereldspeelster van het Jaar. Maar de club en Oranje zijn niet met elkaar te vergelijken. Internationaal scoor je niet zo makkelijk als tegen HGC en Victoria. Mijn moeder vroeg laatst of ik bang ben. Nee, dat niet. Ik ben gewoon heel benieuwd hoe het gaat. Ik ga er blanco in. Maar ik weet dat ik het kan en waar ik het voor doe. Ik heb er alles voor over om er in Tokio bij te zijn.’