Waarom de vrouwen van hdm een jaar te vroeg derde werden

We hebben het al vaak opgeschreven. En dat doen we nu nog een keer. De vrouwen van hdm zijn de surprise van dit Hoofdklassejaar. Uniek? Jazeker. Maar ergens ook weer niet.

We keken het een paar weken terug even na. Voor de zekerheid. De vrouwen van de Haagsche Delftsche Mixed gaan inderdaad voor het eerst in hun bestaan de play-offs in. Maar. Wacht eens even. Bladerend door de archieven kwamen we iets opmerkelijks tegen. Seizoen 1991/1992. Het staat er echt. Op de derde plaats, hdm.

Maar die derde plaats had toen veel minder betekenis dan nu. Er was ‘gewoon’ een competitie over 22 duels. Niets seizoenstoetje. Play-offs? No way. De nummer één was simpelweg de kampioen. De rest? Bedankt voor het meedoen. In de slipstream van de koploper mocht de runner-up ook Europa in. Dat was het wel.

‘Eigenlijk was dat systeem veel eerlijker’, lacht Mariëtte Kuyper, op de teamfoto geheel rechts op de onderste rij. ‘Het was vrij simpel. HGC en Amsterdam maakten in die jaren de dienst uit. Wij zaten daar samen met een paar andere ploegen net onder. Ons team was een mooie mix van jong talent – zoals Hanneke en Lieke Smabers, Ellis Verbakel en Mascha van der Vaart – en de oudere garde, die al langer bij de club zat. Zoals ikzelf en de zusjes Ohr’, aldus de cornerschutter van weleer.

Eén van die zusjes is Martine Ohr (onderste rij van de teamfoto, geheel links). De international die wereldberoemd werd in Nederland, omdat ze acht jaar eerder op het nippertje twee minuten speeltijd – en daarmee een gouden medaille kreeg op de Olympische Spelen. Ohr was de topscorer en de absolute ster van het team. De techneut in de voorhoede.

Die andere zus speelde ook voorin. Dat was Merel Ohr, die haar laatste seizoen speelde in de hoofdmacht van hdm. ‘Martine en de jonge talenten waren vrij handig’, vertelt zij. ‘Verder moesten we het vooral hebben van de werklust. We waren vriendinnen, die elkaar ook veel buiten het hockey zagen. We gingen voor elkaar door het vuur. Zo stonden we ook bekend. Als een lastig, fel elftal. Niet fijn om tegen te spelen.’

Kuyper: ‘Die saamhorigheid. Dat was onze kracht. En verder veel lange ballen, op Martine. Toen zij naar de Spelen van Barcelona ging, hebben we haar met acht, negen speelsters aangemoedigd. Van die groep gaat een groot gedeelte nog elk jaar samen een weekend weg.’

Het Audi-verbod

Die hechtheid bezorgde coach Hans Poederbach soms ook grijze haren. ‘Martine had een witte Audi gekregen omdat ze in het Nederlands elftal zat. Met het team hebben we flink wat kilometers afgelegd in haar ‘olympic car’. Op een gegeven moment verbood Hans dat. We kwamen veel te vrolijk en soms ook te laat bij uitwedstrijden aan.’

Die vriendinnengroep die stiekem heel aardig kon hockeyen werd dus derde. Een clubrecord. Kuyper: ‘Voor ons wat dat al mooi. Omdat Amsterdam en HGC onbereikbaar waren, was dit het hoogst haalbare. Maar we waren geen eendagsvlieg. Die derde plek bood perspectief. Zeker richting het nieuwe jaar.’

Sterspeelster Martine Ohr juicht in Oranje tijdens een interland tegen Nieuw-Zeeland. Foto: KNHB

Want in het seizoen dat volgde, veranderden de regels. De play-offs, zoals we die nu kennen, werden ingevoerd. Kortom: als nummer vier kon je – opeens – ook landskampioen worden. ‘Volgens mij wisten we in het seizoen dat we derde werden al dat het anders zou worden’, zegt Kuyper. ‘Dat leefde wel. We waren er wel blij mee. Hadden naast die grootmachten ook andere clubs een kans. Clubs zoals wij.’

Maar een seizoen later bleek dat hdm de piek al achter de rug had. De ploeg van Poederbach – die z’n meiden vaak liet sjouwen door de duinen – werd slechts zesde. Merel Ohr was inmiddels gestopt. ‘Ik werd zwanger en het was ook wel mooi geweest’, aldus de oudste van de twee zusjes. ‘Martine was kort daarvoor gestopt in het Nederlands elftal’, weet Kuyper nog. ‘Het was allemaal net wat minder. We zagen het aankomen dat we die play-offs niet gingen halen. Door dat goede jaar daarvoor was dat wel een teleurstelling. We gingen echt voor die play-off-plek.’

Op trainingskamp in Barcelona. Van links naar rechts: Bouwien van Lommel, Merel Ohr, Ryanne van der Eijk, Mariëtte Kuyper, Martine Ohr, Dirk de Jong (fysio), Anneke Galama, Mascha van Grieken, Esther van Sas. Foto: Privé-archief Merel Ohr

Het opgevlamde hdm werd weer een middenmoter en degradeerde een paar jaar later zelfs naar de Overgangsklasse. Kuyper en Ohr hebben hun club nooit uit het oog verloren. Sterker: ze zijn allebei zijdelings betrokken bij het huidige succes van hun opvolgers. Kuiper is lid van de commissie tophockey en Ohr is sinds kort als voedingsdeskundige betrokken bij het eerste damesteam.

De verschillen tussen beide topgeneraties van hdm is immens. ‘Die meiden van nu zijn zo veel professioneler met hun sport bezig’, zegt Ohr. ‘Wij propten voor een training nog een Snickers naar binnen en gingen het veld op. Het draaide veel dan nu meer om de gezelligheid om het hockey heen. De TD’s op zondag, het feesten en reizen met elkaar. Bleven tot twee uur ’s nachts op de club hangen, met heren 1. Nu is het veel serieuzer. Aan de ene kant goed natuurlijk. Maar als ik zie hoe leuk tophockey in onze tijd was, dan gun ik dat de huidige generatie ook.’

Kuyper: ‘Er was ooit sprake van dat we drie keer per week zouden trainen. Nou, toen had je de poppen aan het dansen. Dat is dus nooit van de grond gekomen. Volgens mij hebben we alleen een extra cornertraining ingevoerd.’

Ohr: ‘Het zegt misschien genoeg dat we met acht meiden nog vaak afspreken. Wij waren veel minder met onze sport bezig, maar hebben vriendinnen voor het leven gemaakt. En ondertussen blijven we dames 1 altijd volgen. Dat hoort er gewoon bij.’