Ernst Rost Onnes over de Spelen: ‘Een grap werd realiteit’

In 2012 liep Ernst Rost Onnes met vrienden als toeschouwer rond op de Olympische Spelen in Londen. Vier jaar later stond hij in Rio de Janeiro als olympisch hockeyer gepassioneerd het Braziliaanse volkslied mee te zingen.

‘Waarom ga je niet in het Braziliaans team spelen?’ Het was een opmerking die Rost Onnes al vaker had gehoord van zijn coach bij overgangsklasser HIC. Omar Schlingemann, de huidige coach van Klein Zwitserland, bracht het misschien als een grap, maar er zat wel degelijk een serieuze ondertoon in.

Rio de Janeiro had namelijk in 2009 de Olympische Zomerspelen toegewezen gekregen en via zijn vader, die in Brazilië is geboren, kon Rost Onnes aanspraak maken op een Braziliaans paspoort.

Idee begint steeds meer te leven

‘Na de toewijzing van de Spelen had ik niet direct de link gelegd, maar in de jaren erna begon het steeds meer te leven, zeker nadat ik zelf in Londen bij de Spelen was geweest als toeschouwer’, zegt Rost Onnes.

Ernst Rost Onnes en Patrick van der Heijden voorafgaand aan het duel tussen Spanje en Brazilië tijdens de Olympische Spelen van Rio de Janeiro in 2016. Foto: Koen Suyk

Hij nam contact op met Bert Bunnik. De voormalig technisch directeur van KNHB was gevraagd om het Braziliaanse hockey te helpen ontwikkelen op weg naar de Spelen. Na het gesprek ging alles in een sneltreinvaart. Niet lang na de Spelen van Londen werd de aanvraag voor een paspoort gehonoreerd en reisde Rost Onnes nog voor het einde van dat jaar af naar Brazilië voor een trainingskamp. Een maand later volgde het Zuid-Amerikaans kampioenschap waar Brazilië voor het eerst een medaille won. De ploeg eindigde achter Argentinië en Chili als derde.

Ondanks dat Brazilië in 2016 de Zomerspelen organiseerde, was het hockeyteam niet automatisch geplaatst. De Brazilianen moesten op wereldranglijst een flinke sprong maken en stijgen van de 42ste naar de 25ste plek, óf tijdens de Pan American Games bij de beste zes landen eindigen. Dat eerste lukte niet, dat laatste wel.

Selectiemoment

Eind 2015 kreeg Rost Onnes te horen of hij zou worden geselecteerd voor de Spelen. Op die betreffende winterdag zat hij samen met zijn vrouw bij zijn moeder op de bank achter de computer. Om de beurt werden de spelers via Skype op de hoogte gebracht van de keuze van de bondscoach. Die had goed nieuws voor Rost Onnes. ‘Toen ik hoorde dat ik mee mocht, hebben we wel even een glaasje champagne gedronken.’

Rost Onnes was een van de drie Nederlanders in het team. Ook de broers Yuri en Patrick van der Heijden maakten deel uit van de olympische selectie van Braziliaanse hockeyploeg. Opvallend was dat het drietal in de Overgangsklasse speelde. Rost Onnes bij HIC, Yuri bij Laren en broer Patrick bij Apeldoorn.

Ernst Rost Onnes in actie tijdens het duel tussen Spanje en Brazilië in Rio de Janeiro. Foto: Koen Suyk

‘We vlogen vaak samen naar Brazilië. Dat was hartstikke leuk. Je bouwt dan wel een band op. Het was ook fijn om af en toe Nederlands met elkaar te praten. Ik kende hen niet voordat ik aan dit avontuur begon. Ik heb in Nederland wel tegen hen gespeeld, maar daar was ik mij toen niet van bewust.’

Intensief

Het olympisch traject was een intensieve periode. Rost Onnes combineerde in de aanloop naar de Spelen in Rio zijn maatschappelijke en sportieve carrière. Daarbij kreeg hij zijn werkgever alle ruimte om zijn olympische avontuur te beleven. Mijn baas zei: ‘Ga maar naar Brazilië’.

De eerste drie maanden van 2016 vloog Rost Onnes elke maand een aantal keer op en neer, maar vanaf juni zat ook hij intern met de ploeg. ‘Het was hard trainen, oefenwedstrijden spelen, meetings en weinig vrij. Ik was fitter dan ooit, maar zat ook tegen oververmoeidheid aan.’

Na een verblijf van drie maanden in een hotel was Rost Onnes blij om zijn intrek te nemen in het olympisch dorp. ‘Dat is eigenlijk een groot pretpark met sporters. Het mooiste vond ik eigenlijk de eetzaal, waar ik al die andere atleten zag. Ik knoopte gesprekjes aan met andere sporters of zij met mij. Zo sprak Marianne Vos (wielrenster, red.) mij aan omdat ze me op de NOS had gezien.’

Bekende sporters zien

Rost Onnes: ‘Ik vond het leuk om Fabian Cancellara te zien, omdat ik van wielrennen houd. Op de foto? Nee, toen ik hem zag, zat hij op de fiets en was hij snel weg. Wat ook mooi was om te zien, was de gym. Dan zag je slanke en kleine turnsters tegelijkertijd met de gewichtheffers, de spierbonken, aan het werk.’

Ernst Rost Onnes tijdens het duel tussen Groot-Brittannië en Brazilië in Rio de Janeiro. Foto: Koen Suyk

De deelname van de Braziliaanse hockeyploeg was historisch. Nooit eerder had Brazilië zich geplaatst voor het grootste sportevenement ter wereld. Voor de debutant, spelend in de poulefase tegen gerenommeerde landen als Spanje, België, Groot-Brittannië, Nieuw-Zeeland en Australië, gold in Rio de Janeiro dan eigenlijk ook het olympische adagium: meedoen is belangrijker dan winnen.

‘Het was een enorm avontuur, maar sportief gezien wist je van tevoren dat het niet z’n groot succes zou worden’, zegt Rost Onnes. ‘Ik heb bij Laren in de Hoofdklasse gespeeld, dan speel je ook tegen internationals, maar als al die internationals ook nog eens in één team spelen, dan wordt het nog een heel ander verhaal.’

Hartstochtelijke aanmoedigingen

De nederlagen waren fors, maar de toeschouwers op de tribunes bleven de ploeg elke wedstrijd hartstochtelijk aanmoedigen. ‘Het was heel wat anders dan een play-offduel tegen Bloemendaal. De mensen bleven maar schreeuwen. Dat geeft je ook energie. In de Hoofdklasse vroegen ze wel eens om een handtekening, maar hier vlogen ze schreeuwend om de nek om een foto met je te maken. Dat was echt wel iets anders.’

Na vijf poulewedstrijden zat het olympisch avontuur voor de Braziliaanse hockeyploeg erop. Het duel Australië was niet alleen het voorlopig laatste olympische optreden van Brazilië maar ook voor Rost Onnes was het zijn laatste wedstrijd als tophockeyer.

‘Mijn vrouw, mijn beste vriend en nog een paar vrienden zaten op de tribune. Bovendien speelde ik tegen mijn oud-teamgenoot Eddie Ockenden. Ik vind daarnaast Australië een mooi hockeyland. Ze zijn niet alleen technisch, maar ook de vechtlust, er vol voor gaan, dat spreekt mij aan. Dat maakte dat moment, die laatste wedstrijd, nog mooier.’

De shirts van Ernst Rost Onnes en Eddie Ockenden van Australië sieren de muur van het kantoor van de werkgever van Rost Onnes. Foto: Ernst Rost Onnes

‘Ik was toen al dertig en het was een mooi moment om er een punt achter te zetten. Met mijn kwaliteiten heb ik alles uit mijn sportieve carrière gehaald. Na 25 jaar hockeyen was het tijd om verder te kijken’, zegt Rost Onnes.

Afsluiter in Casa do Brasil

De Braziliaanse hockeyploeg sloot hun olympisch avontuur af in de Braziliaanse versie van het Holland Heineken House. ‘Na de poulefase moesten we het olympisch dorp uit, dus ik ben niet naar de sluitingsceremonie geweest. De afsluiter voor ons was in het Casa do Brasil. We hebben daar een groot feest gevierd en een biertje met elkaar gedronken. Daarna fladderde iedereen uit.’

Eerder had Rost Onnes ook al de openingsceremonie moeten missen. ‘De opening was een dag voor ons eerste duel met Spanje. De specialisten hadden besloten dat we niet naar de opening mochten. Dat was jammer. Ik had er graag bij geweest, maar dit zijn zaken die je moet accepteren.’

Nu Tokio met rasse schreden dichterbij komt, komen ook de herinneringen weer bij Rost Onnes naar boven. ‘De Olympische Spelen zijn een ervaring die ik met me meedraag, omdat het iets bijzonders is. Ik heb nog tassen vol kleding en andere spullen van Rio liggen. Grays had een speciale stick gemaakt, een gele met mijn naam erop. Die heeft thuis een mooi plekje gekregen.’

Genieten

‘Op sportief gebied is dit het mooiste wat ik heb meegemaakt’, vertelt Rost Onnes verder. ‘Elke dag ben ik daar bewust mee bezig geweest. Ik was niet alleen maar bezig met het spelletje. Ik heb van elk moment in het olympisch dorp genoten. Het zijn mooie herinneringen die ik nooit zal vergeten en aan mijn kinderen en kleinkinderen zal vertellen.’