Weer is ‘DVDH’ erbij op de Spelen, ditmaal zonder stick

De selectie is amper gewijzigd. De bondscoach is nog hetzelfde. Haar rol is wel veranderd, evenals haar outfit. Carlien Dirkse van den Heuvel gaat net als in 2012 en 2016 mee naar de Spelen. Maar nu niet meer als speelster, maar als fysiotherapeut.

De lach is amper van haar gezicht te krijgen, een paar dagen voor het vertrek naar Japan. Ze geniet met volle teugen van haar terugkeer bij de Oranjevrouwen. De ploeg die zij in 2018, een paar maanden na de WK-winst verliet. Na twee wereldtitels, olympisch goud en zilver en drie gewonnen EK’s koos ze volledig voor haar volgende loopbaan, als fysio.

Een bewuste, harde keus. Als Dirkse van den Heuvel niet zou stoppen als international, zou ze niet genoeg uren maken als fysio. Ze moet gemiddeld acht uur per week werken om haar beroepsregistratie te behouden, zo vertelde ze toen ze afscheid nam van Oranje.

In 2018 met haar tweede WK-titel. Foto: Koen Suyk

Oranje en haar bestaan als fysiotherapeut. Die werelden waren dus bijna drie jaar geleden niet meer te verenigen. Maar nu wel weer. ‘Ik vind het superleuk om dit mee te maken met het team. Ik ben een maand voor het EK aan de staf toegevoegd en val met mijn neus in de boter. Ik heb mazzel dat het zo is gelopen.’

Het begon met een appje

De rentree die geen echte rentree is, begon met een appje. ‘Ik heb met een aantal meiden nog steeds veel contact. Dat zijn vriendinnen geworden. Dat geldt ook voor Eva [de Goede]. Vlak voor de play-offs vroeg ik hoe het met haar pols ging. We waren een beetje aan het kletsen, toen ze vertelde dat ze fysio’s van Oranje het druk hadden. De een was net vader geworden, de ander was net een nieuwe praktijk begonnen. Ze konden dus wel wat extra handen gebruiken. ‘Kan jij niet wat doen?’, vroeg Eva.’

Diezelfde dag sprak ze nog met bondscoach Alyson Annan. ‘We gingen het proberen. Ik was heel benieuwd hoe het zou zijn. Zouden ze mij niet te veel als speelster zien? En hoe zou het passen met de rest van de staf? Het bleek alleen supersoepel te gaan. Ik weet hoe chill het is voor speelsters als die match met de begeleiding goed is. Het kostte weinig energie om erbij te komen, omdat we elkaar al zo goed kenden. Natuurlijk krijg ik ook zin om een stick te pakken als ik die meiden zie. Maar als ze hun sprintoefeningen doen, vind ik het heel erg prima om langs de kant te staan. Daar hoor ik nu.’

Op de bank bij Oranje tijdens het EK. Foto: Koen Suyk

Ik moest de eerste keren wel op mijn tong bijten om mijn mond te houden. Carlien Dirkse van den Heuvel

Maar hoe gedraagt een fysio zich op de bank? Dirkse van den Heuvel lacht er inmiddels al een beetje om. ‘Wanneer ik als speelster aan de kant zat, was ik – zeker in de laatste jaren – heel erg bezig met het sturen en aanmoedigen van het team. Dat zat er nog heel erg in. Ik moest de eerste keren wel op mijn tong bijten om mijn mond te houden. Dat lukt nu steeds beter. Bovendien; ik heb als fysio mijn eigen taken, die trouwens iets breder zijn dan het losmaken van de spieren.’

‘DVDH’ is namelijk ook een soort verzorger. ‘Dat houdt in dat ik er ook ben voor de schaafwonden en de blauwe plekken. We slepen een hoop mee. Een hele winkel aan pilletjes, verbandjes, pleistertjes. Daarnaast gaan we ook over het eten rondom de wedstrijd, de koelboxen, de koelvesten. Dat gaat veel verder dan waarvoor je als fysio bent opgeleid. Dat is voor mij leuk en leerzaam. Zoiets maak je niet mee in je praktijk.’

Het leven als ‘sportfysio’ is nieuw voor haar. ‘Toen ik voor het EK aansloot, had ik geen idee wat de fysio’s de hele dag deden tijdens een toernooi. Ik wist precies hoe de dag eruit zag voor de speelsters. Trainen, rusten, filmpje, een spelletje. Maar verder? Als staf moet je constant aan staan om de speelsters te faciliteren. Je bent ver voor de training al alles aan het klaarzetten. Als er om tien uur ’s avonds nog een spiertje niet helemaal lekker zit, kom maar liggen. Toen ik nog speelde, zag ik dat helemaal niet. Had ik vooral oog voor wat we met de ploeg op het veld moesten doen. Dat was ook prima, al is het wel interessant om nu het complete plaatje te zien.’

Op het EK als fysio én verzorger. Foto: Willem Vernes

‘Carlien de speelster’ versus ‘Carlien de fysio’

‘Ik ken mijn taken en weet ook waar ik me niet mee moet bemoeien. Ik ga niet uit mezelf tactische tips geven. Als iemand vraagt hoe ik vind dat het gaat, geef ik mijn mening. Je zal het aan de meiden moeten vragen, maar ik denk niet dat ‘Carlien de speelster’ erg anders is dan ‘Carlien de fysio’.

Ze willen namelijk beiden het beste voor het team en zijn recht voor z’n raap. ‘What you see is what you get’, zoals Dirkse van den Heuvel het zelf zegt. ‘Ik ben heel duidelijk en eerlijk. Het is soms ook simpel: als iemand z’n oefeningetjes niet doet, dan werkt het niet. Dan krijgt een patiënt dat te horen. Ik heb geen magische handjes, hè.’ Grijnzend. ‘Maar deze groep hoef je niet te motiveren. Die doen eerder te veel dan te weinig. Het zit in de aard van topsporters. Die willen sneller en sneller.’

Soms zo snel dat de fysio even aan de handrem moet trekken. ‘Het is heel makkelijk: ik hou van een geintje, maar als het om hun fysiek gaat, ben ik bloedserieus en professioneel. Ik kan dus ook streng zijn. Dat moet soms.’

Dirkse van den Heuvel (tweede van links) vlak na haar openingsgoal in de olympische finale van Londen. Foto: Koen Suyk

Openingsgoal in 2012

Het zal voor de meeste Oranje-speelsters geen geheim zijn dat er fysio meegaat naar Tokio met een prachtig olympisch palmares. Natuurlijk, vanwege die medailles. En ook dankzij haar openingsgoal in de gewonnen finale van 2012 tegen Argentinië. Maar denk niet dat ze de speelsters gaat ‘lastigvallen’ met die zoete herinneringen.

‘Ik ben zelf ook te nuchter om dat heel groot te maken’, zegt Dirkse van den Heuvel. ‘Ik ben daar helemaal niet mee bezig, laat staan dat ik daar uitgebreid over vertel. Zoiets komt later, denk ik. Over een paar jaar ga ik het bijzondere daar wel van inzien. Nu telt alleen de prestatie in Tokio.’

Dat daar haar werk en sport samenkomen op het grootste sportevenement ter wereld, had ze een half jaar geleden nooit durven te hopen. ‘Dit is toch te gek?’