In de rubriek Oranje Franje belichten we opvallende en niet-alledaagse gebeurtenissen uit de rijke historie van de beide Oranje-teams. In deze aflevering aandacht voor Gerard Hylkema, de dertienvoudig Oranje-international die uiteindelijk bij FC Groningen in de Eredivisie belandde.
Het is maar weinig sporters gegund om in twee verschillende sporten op het hoogste niveau te schitteren. Gerard Hylkema was zo’n sporter. Als doelpuntenmachine van hockeyclub Groninger MHC kreeg de geboren Groninger in maart 1965 een uitnodiging voor het Nederlands elftal, dat het in het Wagener Stadion zou opnemen tegen België. Het werd een droomdebuut.
Hylkema krijgt van bondscoach Piet Bromberg een plek op de rechterflank. Na een matte eerste helft laat de aanvaller zich in de tweede helft gelden: hij zet Oranje met zijn gelijkmaker (1-1) op het zegespoor en sticht met zijn snelheid voortdurend gevaar in de Belgische defensie. Nederland wint uiteindelijk met 3-1 en lijkt met uitblinker Hylkema een nieuw wapen te hebben gevonden.
Flirten met voetbal in Mexico
Er volgen voor Hylkema – die volgens verschillende media de honderd meter op gympies en nat gras ooit in 10.9 seconden rende – nog twaalf interlands, met deelname aan de Olympische Spelen van 1968 in Mexico als hoogtepunt. Nederland wordt er vijfde, Hylkema komt in vier wedstrijden in actie en maakt één doelpunt. Daarna is de liefde voor het hockey ineens over.
Hylkema keert na de Spelen terug naar Mexico-Stad en ontmoet daar bij toeval de vice-voorzitter van Club América, één van de rijkste en meest succesvolle voetbalclubs van het land. De nuchtere Groninger doet zich voor als een bekende profvoetballer uit Nederland, en de vice-president gelooft hem.
Niet veel later traint Hylkema doodleuk met de A-selectie mee en wordt hij zelfs opgesteld in een paar oefenwedstrijden. Iedereen is dolenthousiast. ‘Omdat ik zo lang was en zo hard kon rennen’, zou Hylkema later in een interview met dagblad Trouw zeggen. ‘De waarheid was dat ik op dat moment nog geen deuk in een pakje boter kon schieten, haha.’
Via GVAV de Eredivisie in
Eenmaal terug in Nederland heeft Hylkema zijn zinnen gezet op een avontuur als profvoetballer. Hij wil goed geld verdienen en beseft dat hem dat als hockeyer of met zijn Gronings garagebedrijf niet gaat lukken. ‘Ik wilde per se betaald voetbal spelen. Vanaf het moment dat ik die ambitie had, bestond er voor mij geen hockey meer’, aldus Hylkema.
Hylkema meldt zich na een korte periode bij DWS aan bij GVAV en dwingt met zijn instelling en werklust in het seizoen 1970-71 een plek af in de hoofdmacht van de Groningse club, op 24-jarige leeftijd. Een voormalig hockey-international die een profcontract als voetballer krijgt: het is sensationeel nieuws in de Nederlandse dagbladen.
Een seizoen later debuteert de spits met FC Groningen, de opvolger van GVAV, in de Eredivisie. Hylkema komt in anderhalf jaar tot zestien officiële wedstrijden, waarin hij drie keer scoort. Eén van zijn doelpunten voor FC Groningen maakt hij in De Kuip tegen Feyenoord.
Vooral de geestelijke omschakeling valt Hylkema zwaar. In het noorden van het land was hij als hockeyinternational een absolute vedette. Als voetballer moet hij weer helemaal onderaan beginnen. Qua spelinzicht doet hij niet onder voor zijn collega’s maar het grote struikelblok blijkt de ervaring. Omdat hij zo laat begon met voetballen, kan hij de achterstand nooit helemaal inlopen.
Van een echte doorbraak in het Nederlandse voetbal is het nooit gekomen. Hylkema’s contract bij FC Groningen werd in maart 1973 tussentijds opgeheven, waarna de lange Groninger zijn heil zocht in Mexico. Daar voetbalde hij voor CF Atlante, waarna een overstap naar de Verenigde Staten volgde. In de (North) American Soccer League speelde hij voor vier verschillende clubs, tot hij in 1980 een punt achter zijn loopbaan zette.
Gerard Hylkema overleed op 26 maart 2002 in het Mexicaanse Acapulco op 56-jarige leeftijd.
Hylkema in actie voor de Sacramento Spirits in 1977. Foto: NASL
Wat vind jij? Praat mee...
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.