Oranje Franje: de onwennige kennismaking met kunstgras

In de rubriek Oranje Franje belichten we opvallende en niet-alledaagse gebeurtenissen rond de vele interlands van de beide Oranje-teams. In de zevende aflevering aandacht voor de eerste ervaringen van de Oranje Heren met kunstgras.

In de zomer van 1975 beleeft het Nederlandse interlandhockey een primeur van jewelste. In het Canadese Montreal komen de Oranje Heren voor het eerst in aanraking met kunstgras. Nederland is van 19 tot en met 27 juli uitgenodigd om deel te nemen aan een achtlandentoernooi, bedoeld als voorbereiding op de Olympische Spelen van een jaar later. Die Spelen zullen de eerste zijn waarbij niet langer wordt gehockeyd op het vertrouwde natuurgras.

Slechte eerste indruk

In het oude Percival Molson Stadium van de McGill University krijgt Oranje de kans om vertrouwd te raken aan het nog onbekende speeloppervlak. In Canada noemen ze het Astroturf, gemaakt door het bedrijf Monsanto in het Amerikaanse St. Louis. De kenmerken: een nylonstrook van 500 denier (de eenheid die de dikte van de vezels aangeeft) en een veerkrachtige, synthetische en waterbestendige strook als onderlaag.

Het Percival Molson Stadium in Montreal, de plek waar doorgaans American Football wordt gespeeld. Foto: McGill University

De eerste indrukken van het stadion met zijn hoge tribunes (74 treden) zijn geweldig. De kunstmat krijgt minder complimenten, zo blijkt bij de eerste training van Oranje in het stadion. Wat de spelers meteen opvalt is dat ze vanaf de rand van het veld de zijlijn aan de overkant niet kunnen zien. Het kunstgras is van de zijkanten naar het midden oplopend neergelegd, waardoor de lengteas van het terrein zo’n 35 (!) centimeter hoger is dan de zijlijnen. Deze bult in het veld is nodig om de waterafvoer te kunnen regelen.

Verder heeft de bal een afwijking van een paar meter bij een lange pass over de breedte van het veld. Ook moeten de spelers wennen aan het gedrag van de bal. Die kan wel tot een meter terugstuiteren vanuit de lucht, een volledig nieuwe ervaring. Achtvoudig international Jan Boerma klaagt bovendien over de temperatuur van de bovenlaag van de kunstmat in het snikhete Montreal (35 graden). ‘De hitte trekt helemaal door je schoenen op’.

Oranje Heren Montreal 1975

Namens Oranje neemt Ron Steens het vijandelijke doel onder voor in het duel met Argentinië (2-0). Foto: Hockey Sport

Minder blessures, meer speeltijd

Dat een slechte eerste indruk niet het volledige verhaal vertelt, blijkt al na enkele duels. Oranje raakt snel gewend aan de supersnelle mat en de ervaringen zijn steeds positiever. In een speciaal rapport, gepubliceerd in Hockey Sport, komt de heer Gerritsen van de Commissie Accommodaties van de KNHB tot enkele opbeurende conclusies:

  • Op een nat veld is het aanzienlijker prettiger spelen dan op een droog veld.
  • Er worden duidelijk minder overtredingen gemaakt.
  • De zuivere speeltijd blijkt met zo’n negen procent te zijn toegenomen in vergelijking met hockey op natuurgras.
  • Blessures komen minder vaak voor.
  • Door de verende mat en de langere speeltijd treden er sneller vermoeidheidsverschijnselen op bij de spelers én scheidsrechters.
  • Enkel- en kniegewrichten lijken zwaarder belast te worden.
  • Schaaf- en brandwonden komen niet vaker voor dan bij hockey op natuurgras.

Gerritsen verwoordt in zijn rapport het gevoel van de voltallige Oranje-selectie: de aanvankelijke scepsis over de kunstvezels heeft plaatsgemaakt voor groeiend enthousiasme. ‘Hockey zal op kunstgras tot nog grotere perfectie komen en als kijksport veel aantrekkelijker worden’, aldus het commisielid.

Oranje Heren Montreal 1975

Beeld uit de wedstrijd Nederland-Argentinië (2-0). Foto: Hockey Sport

Memorable trip voor Kruize

Voor Ties Kruize is de eerste kennismaking met hockey op kunstgras ook om een andere reden bijzonder. In de wedstrijd tegen Mexico, die Oranje met 8-0 wint, neemt de dan 22-jarige strafcornergigant vijf van de acht Nederlandse treffers voor zijn rekening.

Dat brengt zijn tussenrapport in Oranje op 74 goals in 57 interlands, waarmee hij het aantal doelpunten van zijn vader Roepie (69 goals in 56 interlands) overtreft en de titel topscorer aller tijden van Oranje van hem overneemt. Kruize besluit het toernooi in Montreal uiteindelijk op 78 goals uit zestig duels, op dat moment goed voor een nieuw Europees record.

Lees hier de eerdere afleveringen in deze rubriek


3 Reacties

  1. edelweiss

    Bij hoger liggende lengte as lijkt 3.5 centimeter of 35 millimeter me een logischer getal dan 35 centimeter. Anders hockey je tegen een heuvel op!

    1. TeunBleijenberg

      Ik meen dat het eerste blauwgroene veld bij Laren eind jaren 70 in het midden zelfs 40 cm hoger was dan bij de zijlijn.


Wat vind jij? Praat mee...