Joris Timmermans (15): ‘Iederéén kan een goede scheids worden’

Het is bij veel hockeyclubs een bekend probleem: jeugdleden die net hun scheidsrechterskaart op zak hebben maar niet staan te trappelen om wedstrijden te fluiten. Ze voelen zich onzeker, hebben weinig interesse of kennen de regels niet goed genoeg. Bij hockeyclub Vlijmen vormt Joris Timmermans daarop een grote uitzondering. De pas vijftienjarige VWO-leerling zou het liefst elke dag van de week een wedstrijd fluiten. ‘Over drie jaar hoop ik Heren 1 of Dames 1 te kunnen leiden.’

Timmermans, die ondanks zijn jonge leeftijd al in JA1 van Vlijmen speelt, is een bekend gezicht bij de kleine Brabantse club. Bijna iedereen kent hem. Niet omdat hij de sterspeler van zijn ploeg is, maar juist vanwege zijn opvallende rol als piepjonge clubscheidsrechter.

Al bijna anderhalf jaar lang is hij bij Vlijmen ook op het veld te zien met de fluit in zijn hand: bij de E’tjes, de D- en C-jeugd én in het zaalhockey, waar hij wel eens vijf wedstrijden achter elkaar heeft gefloten. Op zaterdagen vervult hij bij zijn club bovendien de rol van scheidsrechtercoördinator in de jongste jeugd. Dan geeft hij beginnende scheidsrechters – jong én oud – adviezen en tips over hun optredens.

Interesse in de regels

‘Ik hockey vanaf mijn zesde en heb altijd al interesse gehad in de spelregels’, zegt hij over zijn opvallende passie voor het fluiten. ‘Ik houd van feitjes, vind het leuk om dingen te weten, ook in het dagelijkse leven. Ik vond hockey zo leuk dat ik me via de regels verder in die sport wilde verdiepen. Ik dacht ook vaak na over het optreden van scheidsrechters. Ik was dan benieuwd hoe ze tot bepaalde beslissingen waren gekomen. Dat ging ik dan analyseren met ze.’

De bovengemiddelde belangstelling voor de spelregels van het hockey geeft Timmermans een voorsprong op veel fluitende leeftijdgenoten. Maar om een goede scheidsrechter te zijn is er meer nodig dan spelregelkennis alleen. ‘Ik denk dat specifieke karaktereigenschappen je kunnen helpen als scheidsrechter. Ik ben bijvoorbeeld vrij rustig en ben niet gevoelig voor commentaar van anderen. Dat helpt natuurlijk in mijn rol als scheidsrechter. Spelers en coaches roepen regelmatig wat naar me om me te beïnvloeden, maar dat heeft nooit effect op mij.’

Joris Timmermans: ‘Ik ben niet gevoelig voor commentaar van anderen. Dat helpt in mijn rol als scheidsrechter.’

Duidelijk zijn

Ook jeugdleden die zich wél wat aantrekken van de mening van anderen kunnen wedstrijden op een goede manier leiden, denkt Timmermans. ‘Iederéén kan een goede scheidsrechter worden. Mijn belangrijkste tip is om duidelijk te zijn in je beslissingen. Straal zelfvertrouwen uit en sta voor honderd procent achter de beslissingen die je maakt. Aan twijfelachtige beslissingen heeft niemand iets: als scheidsrechter maak je jezelf onzeker en het heeft een negatief effect op het spel en de sfeer in het veld.’

Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want uiteraard maken ook scheidsrechters fouten in een wedstrijd. En dus ligt een gevoel van onzekerheid altijd op de loer voor jonge, beginnende fluiters. ‘Dat is zeker zo’, beaamt Timmermans, ‘maar ik heb mezelf aangeleerd om nooit een fout toe te geven in het heetst van de strijd. Op het moment dat je voor een overtreding fluit, dan moet je die beslissing niet meteen zelf in twijfel trekken. Dan komt er alleen maar verwarring voor de spelers. Na de wedstrijd kun je je fouten toegeven, als je je eigen optreden met je collega-scheidsrechter of de coaches gaat nabespreken.’

Macht als scheidsrechter

Het zijn wijze woorden uit de mond van de middelbare scholier, die als vijftienjarige een behoorlijk volwassen indruk maakt wanneer hij praat over zijn rol als wedstrijdleider. Is hij vanwege zijn jonge leeftijd nooit in een vervelende situatie terecht gekomen naar aanleiding van een genomen beslissing in het veld?

Timmermans: ‘Ik heb nog nooit ervaren dat ze mij te jong vonden om een wedstrijd te leiden. Wel merk je dat coaches en spelers je door je leeftijd wat sneller proberen te beïnvloeden. Maar ook daar kan ik goed mee omgaan. Ik heb in de zaal eens een coach meegemaakt die maar blééf zeuren. Die man heb ik netjes gewaarschuwd dat ik hem naar de tribune zou sturen als hij niet zou ophouden. Die macht heb je als scheidsrechter, en als het nodig is gebruik ik die ook.’

Nog een prangende vraag: heeft hij het door zijn uitmuntende spelregelkennis nooit eens aan de stok gekregen met scheidsrechters in zijn eigen wedstrijden als hockeyer van Vlijmen? Lachend: ‘Ik moet toegeven dat ik een paar jaar geleden een kaart heb gekregen wegens voortdurende aanmerkingen op de scheidsrechter. Dan ging ik net wat te vaak de discussie aan over een beslissing. De laatste jaren weet ik me gelukkig keurig in te houden, haha.’

Joris Timmermans in actie voor Vlijmen bij een zaalwedstrijd.

Ambities

Timmermans mag dan als scheidsrechter zelfverzekerd overkomen, hij is er niet de persoon naar naast zijn schoenen te lopen. Elke wedstrijd die hij fluit ziet hij als een kans om beter te worden en zich verder te ontwikkelen. ‘Scheidsrechters zouden veel meer na elk kwart met elkaar in gesprek moeten gaan over opvallende wedstrijdsituaties’, zegt hij. ‘Je kunt altijd leren van de waarnemingen en standpunten van je collega-scheidsrechter. Die ziet toch weer andere dingen dan jij. Ik ben kritisch op mezelf en kijk altijd waar het beter kan. Hoe meer je fluit, hoe meer je kunt leren.’

Waar zijn ontwikkeling als scheidsrechter hem uiteindelijk brengt, weet Timmermans nu nog niet. Hij wil ook niet te ver vooruitkijken. Maar ambities om zijn niveau als scheidsrechter verder op te krikken heeft hij zeker. ‘Ik ga door zolang ik er plezier in heb. Ik mag binnenkort beginnen aan de vervolgopleiding tot clubscheidsrechter-plus. Dat lijkt me erg leuk. En over een jaar of drie hoop ik een keer een wedstrijd van Heren 1 of Dames 1 te kunnen fluiten.’