OR-voorzitter klaar met scheldend publiek: ‘Groot probleem’

Een live-interview op de radio, een televisie-optreden en belletjes van journalisten. Afgelopen maand stond Pieter Janssen, de voorzitter van Oranje-Rood, even vol in de schijnwerpers. De aanleiding: zijn column op de eigen clubsite. Daarin schreef Janssen dat hij het schelden en tieren op zijn hockeyclub helemaal zat is. 

Houd je een bitje in, was de Eindhovense oproep. Inderdaad op z’n Brabants. Je moet je een beetje (bietje, bitje) inhouden. Dat was de boodschap, die al snel opgepakt werd. De hockeybond meldde zich, clubs uit de regio en zelfs andere sporten lieten van zich horen. Allemaal vertelden ze Janssen dat zij het probleem herkennen en er net zo klaar mee zijn als de voorzitter van OR.

De aanleiding? Het zoveelste incident op de club. Tijdens een van de laatste veldwedstrijden van 2023 was er (weer eens) kritiek op de arbitrage. Eindhovense kinderen die plichtsgetrouw hun fluitbeurt vervulden. Uiteindelijk verlieten zij huilend het veld. ‘Dat is toch te gek voor woorden?’, foetert Janssen. ‘En het is geen incident. Het gebeurt vaker. Niet alleen hier, maar bij veel meer clubs. Er staan te fanatieke ouders aan de zijlijn. Zij zien in dit geval het niet bekwaam genoeg fluiten als reden om helemaal los te gaan. Daar begrijp ik niks van. Bovendien slaat dat gedrag weer over op de coaches en spelers. Schandalig toch.’

Het niet sociaal veilig voelen

‘De kracht van de hockeysport is juist dat er gefloten wordt door kinderen’, gaat hij verder. ‘Dat maakt onze sport zo uniek en is bovendien ook een stukje ontwikkeling voor hen. En natuurlijk is dat spannend. Dat begrijpen we allemaal toch? Bovendien is iets wat je zelden doet, iets wat je zelden goed doet. We begeleiden ze. Geven ze tips. Maar alle tips hebben geen nut als je je simpelweg sociaal gezien niet veilig voelt op een veld.’

De Eindhovense tribune. Foto: Willem Vernes

Janssen heeft het vaak genoeg meegemaakt. Gevloek langs de lijn. En de keren dat hij er getuige van was, ging hij de dialoog aan. ‘Je moet het bespreekbaar maken. Dan kan je het gedrag in de kiem smoren. Je maakt iemand bewust van zijn of haar gedrag. Maar zoiets kan je van de jeugd niet verwachten.’ 

Superscheidsrechter 

Janssen gelooft niet in een soort ‘superscheidsrechter’, zoals hij zelf noemt. Een vrijwillige volwassene die zich de hele dag bekommert om de jeugdige scheidsrechters. Een oplossinkje, dat op verschillende clubs in Nederland uitgevoerd wordt. Natuurlijk, hij vindt het initiatief goed, maar de uitvoerbaarheid maakt het lastig. ‘Zo iemand kan niet overal, continu zijn. Je bent niet tegelijkertijd op veld 1 en veld 8. Krijgt dus nooit alles mee. Ik zie nu dat er soms ouders van scheidsrechters langs de lijn staan. Die hebben geen verstand van hockey, maar er puur staan voor de bescherming van het eigen kind. Zonder functie, dienend als een een soort van damage control.’

Dat kan niet de oplossing zijn, vindt de voorzitter. Werk aan de winkel dus. Tijd om aan te pakken in Eindhoven. De club heeft daarom besloten om vanaf de tweede seizoenshelft aan de jeugdteams een extra taak toe te voegen. Onder de ouders worden niet alleen de fruit- en rijbeurt meer verdeeld, maar ook de wedstrijdbegeleiding-beurt. In de teamtassen met ballen, pionnen en strafcornermaskers, verschijnen vanaf maart nu ook twee groene hesjes.  ‘Die kunnen gedragen worden door de ouders. Zij worden verantwoordelijk voor het gedrag langs de lijn. Het hesje maakt je herkenbaar.’

Pieter Janssen. Foto: Willem Vernes

Hoe ziet de voorzitter zo’n rol helemaal voor zich? ‘Als je als ouder die beurt hebt, ga je van tevoren even naar de scheidsrechters en coaches toe’, vertelt hij. ‘Je legt je rol uit. Je hoeft geen verstand van het spelletje te hebben, maar je staat er voor de veiligheid. Iedereen kan het. Je moet het absoluut niet zien als een politieagent. Laat ik het een sfeermaker noemen. De persoon in kwestie straft ook niet. Zo iemand let extra op de sfeer. Moet ervoor zorgen dat iedereen uiteindelijk – als de eindstand het toelaat – met een lach van het veld afloopt.’

‘Probleem is veel groter dan we denken’

Eindhovense ouders in groene hesjes. Vanaf maart gaan we het zien. ‘Vergis je niet’, besluit hij. ‘Het is echt een groter probleem dan we met z’n allen denken. We moeten elkaar in de gaten houden. Ik hoop dat we in de toekomst geen wedstrijdbegeleiders meer nodig hebben. Geen hesjes meer hoeven dragen. Dat het aan de zijlijn vanzelf gaat. Maar zover is het niet. Het is tijd voor actie. Elke traan of gevoel van onveiligheid die we kunnen voorkomen is er één.’