Smolenaars weg uit India: ‘Ik was de enige die tegengas gaf’

Nogal abrupt kwam er begin december een einde aan het avontuur van coach Dave Smolenaars in India, waar hij assistent was van de nationale vrouwenploeg. Van de stemming waarin een deel van de speelsters zich tegen de hoofdcoach keerde tot de Indiase pers die er genadeloos bovenop dook: hij maakte het van dichtbij mee. ‘Je weet dat dit soort dingen in India kunnen gebeuren.’

Na anderhalf jaar in India dacht Smolenaars wel een beeld te hebben van hoe de hazen daar lopen. Maar toch kwam hij alsnog voor een grote verrassing te staan. Het ene moment bereidde hij zich op het nationale trainingscentrum in Bangalore met het team voor op de WK-kwalificatiewedstrijden in maart, het andere moment kon hij zijn koffers pakken en op het vliegtuig naar Nederland stappen. ‘Mijn ervaring is dat ze altijd in superlatieven denken’, zegt Smolenaars. ‘Als je wint, dan ben je meteen de beste ter wereld. Maar als je verliest, dan kun je er niets meer van.’

Een paar weken geleden begon wat je gerust kunt betitelen als een soap. De Indiase hockeybond maakte bekend dat bondscoach Harendra Singh, van wie Smolenaars anderhalf jaar lang de rechterhand was, vanwege persoonlijke redenen zijn functie neerlegde. Een bericht dat direct vragen opriep en waarin de Indiase pers zich onmiddellijk vastbeet. Vooral The Indian Express bleef net zo lang graven en wroeten totdat de waarheid eindelijk boven tafel kwam. Al snel verscheen er een onthullend artikel dat een ander licht op de zaak wierp. De strekking: Singh was helemaal niet vanwege persoonlijke redenen opgestapt.

‘Na overleg met de spelers realiseerden officials van de Indiase hockeybond zich dat minstens de helft van het team niet langer onder Harendra wilde spelen vanwege verschillende redenen, variërend van zijn manier van leidinggeven aan het team tot het toenemende aantal blessures en de slechte prestaties’, vertelde een anonieme bron aan The Indian Express. Ook Smolenaars werd meegesleurd in de soap. De ochtend nadat Singh aan de kant werd gezet, ontving hij een e-mail waarin stond dat de volledig staf werd opgeheven. Ook hij kon zijn spullen pakken.

Met Jong Oranje won Dave Smolenaars eind 2023 de wereldtitel in Santiago, Chili. Foto: WorldSportPics/Frank Uijlenbroek

De speelsters moesten aangeven of ze wel of niet met de bondscoach door wilden. Het voelde als een soort Romeins tribunaal Dave Smolenaars

Smolenaars kan er uren over vertellen. Vooral over hoe het besluit om Singh aan de kant te schuiven de afgelopen maanden langzaam vorm kreeg. Hij vertelt dat er in april een niet ondertekende, anonieme brief uit de spelersgroep binnenkwam, waarin voor het eerst de pijlen op Singh werden gericht.

Smolenaars: ‘In Nederland zou zoiets leiden tot een overleg tussen de bond en de staf. Maar in India gebeurde dat niet. Ook na toernooien was er geen feedbackmoment. Bovendien is er geen technisch directeur. Herman Kruis vervulde die rol tot een jaar geleden, maar na zijn vertrek is dat gat nooit opgevuld. Het gevolg is een gebrek aan technische sturing. Dat is best vreemd voor een bond uit zo’n groot hockeyland.’

Eind november diende zich klacht nummer twee aan, vertelt de voormalige bondscoach van Jong Oranje. ‘Op maandagochtend, na de training, werden alle speelsters één voor één bij de directie geroepen. Voor een ondervraging. Ze moesten aangeven of ze wel of niet met de bondscoach door wilden. Het voelde als een soort Romeins tribunaal. De bond was, denk ik, op zoek naar een aanleiding om iets te veranderen. In een groep van veertig speelsters vind je er altijd wel een paar die ontevreden zijn.’

In het verleden was Dave Smolenaars coach van Bloemendaal. Foto: Bart Scheulderman

Ik was eigenlijk de enige die af en toe tegengas durfde te geven Dave Smolenaars

Hij legt de schuld niet bij de speelsters. Zijn belangrijkste punt is dat de omstandigheden in India verre van ideaal zijn. Als voorbeeld noemt hij de stroom aan telefoontjes die Singh voortdurend kreeg van oud-spelers, bestuurders en andere coryfeeën.

‘India is zo’n groot land. Elke staat heeft weer mensen die zich ermee bemoeien. Ook mensen van het ministerie van Sport, die over de financiering gaan, laten nadrukkelijk hun mening horen. Ik heb Harendra wel eens geadviseerd zijn telefoon overdag uit te zetten. Maar voor hem was dat blijkbaar heel moeilijk. Ik was eigenlijk de enige die af en toe tegengas durfde te geven. De rest van de staf deed dat niet, uit angst om hun baas tegen te spreken. India is extreem hiërarchisch.’

Smolenaars is zich ervan bewust dat de resultaten niet optimaal waren. India werd vorig seizoen laatste in de Pro League, met slechts twee overwinningen uit zestien wedstrijden. Hij had alleen niet verwacht dat de bond al vóór het WK in Nederland en België (15–30 augustus) zou ingrijpen. Maar – zegt hij ook – hij wist waar hij aan begon. ‘Je weet dat dit soort dingen in India kunnen gebeuren.’

Ondanks de turbulente afloop overheerst bij Smolenaars een positief gevoel over zijn avontuur in India. ‘Toen ik eraan begon, was ik heel benieuwd hoe ik het zou ervaren. Uiteindelijk heb ik een mooie tijd gehad. Vooral de warmte en gastvrijheid van de Indiërs heeft me echt geraakt. Ze hebben mijn hart gestolen.’