Een bezoek aan het standbeeld van Luciana Aymar in Buenos Aires

Achtvoudig Wereldspeelster van het Jaar Luciana Aymar stond op 10 december 2014 – kort na haar allerlaatste wedstrijd – ineens oog in oog met een in brons gegoten versie van zichzelf. Hoe zou het standbeeld er nú bij staan, meer dan vijf jaar na de onthulling? Hoezeer leeft La Maga (De Magische) voort in Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië? hockey.nl nam een kijkje.

Het idee alleen al is even schitterend als onwerkelijk. Een standbeeld. Van een hockeyster. Hoeveel hockeylegendes Nederland ook heeft voortgebracht, geen van hen oversteeg de sport zóveel dat ze werd vereeuwigd in het brons. Blijkbaar kan dat niet, in Nederland, het grootste hockeyland ter wereld.

In Argentinië kan het dus wel. Hoe zou het eruit zien, het standbeeld van ’s werelds beste speelster aller tijden. Staat het op een drukbezochte plek? Wordt het goed onderhouden? Zouden mensen ermee op de foto gaan, of wordt het door iedere sterveling straal voorbij gelopen, alsof het niet bestaat?

Een eetkarretje op de Avenida Dr. Tristán Achával Rodríguez, waar het beeld van Aymar staat.

Het standbeeld van Lionel Messi is verwoest

Onze Uber-chauffeur zet ons keurig af op de Avenida Dr. Tristán Achával Rodríguez, aan het begin van de Walk of Glory, waarop tien standbeelden van legendarische Argentijnse sporters te bewonderen zijn. De weg ligt aan een meer, de Laguna de los Coipos. Het is een levendige straat, een soort boulevard. Eetkarretjes verkopen hamburgers. Locals lopen hard. Bierverkopers fietsen heen en weer met een koelbox in hun mandje. Op kleedjes worden kleurrijke kraaltjes aangeboden.

Op de eerste sokkel die we tegenkomen, staat de naam van niemand minder dan Lionel Messi. Het zou op deze Walk of Glory een prachtige binnenkomer moeten zijn, een eyecatcher, maar dat is het allerminst. Vandalen hebben het kunstwerk vernield. Alles wat nog over is, is slechts een bronzen voetbal, met daaraan vastgekleefd een bronzen voetbalschoen. Van de rest van het standbeeld, van de rest van Messi’s lichaam, ontbreekt ieder spoor. Het is diep en diep triest.

De overblijfselen van het standbeeld van Lionel Messi.

Af en toe slenteren er ongure types over de langgerekte weg

Komt het vanwege zijn haat-liefdeverhouding met Argentinië, omdat hij in het uitgestrekte land de populariteit van Maradona nooit heeft kunnen evenaren? Komt het omdat Messi zijn land nooit aan de wereldtitel heeft geholpen? Omdat hij nooit in de Argentijnse competitie heeft gespeeld en zijn vaderland al op 13-jarige leeftijd inruilde voor Barcelona?

Of is dit een voorbode voor hoe het beeld van Aymar erbij staat? Is de Avenida Dr. Tristán Achával Rodríguez een broeinest van vandalisme? Hoe gezellig het hier op het eerste oog ook lijkt, af en toe slenteren er ongure types over deze langgerekte straat. Langs de kant van de weg staat om de zoveel meter een afgedankte bus geparkeerd, waarschijnlijk al jarenlang niet meer gebruikt. Tegen de binnenkant van de ruiten is karton geplakt. Onkruid groeit onder de wielen. Wat gebeurt er hier op deze weg als het pikkedonker is?

Niet alles aan de Avenida Dr. Tristán Achával Rodríguez is mooi.

De mooiste herinnering van Delfina Merino aan Luciana Aymar

Deze week verscheen er een grote glimlach op het gezicht van de Argentijnse Delfina Merino, toen we haar in een interview na een training van Las Leonas naar het standbeeld van Aymar vroegen. ‘Die staat hier in Buenos Aires, aan het water’, zei ze meteen.

Merino (30) speelde in het nationale team samen met Aymar en is nog altijd goed met haar bevriend. Maar gevraagd naar haar mooiste herinnering aan de hockeylegende, vertelde Merino over een moment dat ze nog een kind was van tien jaar oud. Het moment dat Aymar haar stick signeerde. Ze schreef er woorden ‘Delfi, ooit spelen wij samen in het nationale team’ op. Twintig jaar later begon Merino er na de training nog altijd van te glunderen. Het laat perfect zien wat rolmodel Aymar met kinderen deed.

Dit standbeeld bewijst wat Aymar voor de sport betekend heeft. Wat ze voor Argentinië betekend heeft

‘Aymar was een icoon van de sport. Een legende. Dat is ze nog steeds. Niet alleen hockeyers kennen haar, heel Argentinië weet wie ze is’, zei Merino. ‘Volgens mij heeft geen hockeyster ter wereld een eigen standbeeld, maar Aymar wel. Dat bewijst wat ze voor de sport betekend heeft. Wat ze voor Argentinië betekend heeft. Ik vind het schitterend dat het land haar iets teruggedaan heeft door haar een standbeeld te geven. De laatste jaren is ze een nieuw leven gaan leiden. Ze is moeder geworden en woont met haar gezin in Chili. In Argentinië komt ze niet vaak meer. Dit standbeeld houdt de herinnering aan haar levend.’

Terug naar de Avenida Dr. Tristán Achával Rodriguez. We hebben Juan Manuel Fangio gepasseerd, vijfvoudig wereldkampioen Formule 1. José Meolans, wereldkampioen zwemmen. Pascual Pérez, wereldkampioen boksen. Hugo Porta, oud-rugbyspeler. En nu, als nummer zes op de Walk of Glory is ze daar dan eindelijk. Luciana Aymar.

Dit is ‘m dan, het standbeeld van Aymar.

Het eerste dat opvalt, is de goede staat waarin het beeld zich gelukkig bevindt. De vandalen hadden het blijkbaar specifiek op Messi gemunt – en niet op de andere sporters. Of het beeld nu echt op Aymar lijkt, durven we eerlijk gezegd niet te zeggen. Maar haar houding is in ieder geval zorgvuldig uitgekozen. Half door de knieën, met de bal aan de stick, klaar om een dribbel in te zetten. Precies zo bewoog Aymar altijd over het veld.

Dan valt onze blik op de grote, rechthoekige steen die voor het beeld ligt, waar haar gewonnen prijzen op vermeld staan. Hij is flink beschadigd. Het is alsof iemand met een bijl erop heeft ingehakt. Scheuren lopen dwars door de tekst heen. Met moeite kun je lezen dat ze in 2010 de wereldtitel gewonnen heeft. Van haar acht gewonnen titels van Wereldspeelster van het Jaar, zijn slechts vijf jaartallen leesbaar. Doodzonde.

De prijzenlijst van Aymar op een steen is flink beschadigd.

Voorbijgangers werpen een blik op het beeld

Toch is het mooi om hier te zijn. Dat er een plek in Argentinië is waar de herinneringen voortleven aan ‘La Maradona del hockey’. Dat het überhaupt bestaat, een standbeeld van een hockeyster. Alleen dat is al schitterend.

Je ziet het ook aan iedereen die voorbij komt. Mannen die hardlopen. Vrouwen die hun hond uitlaten. Gezinnen. Toeristen. Geen van allen gaan ze met het beeld op de foto of houden hun pas in wanneer ze het passeren, maar vrijwel allemaal werpen ze in het voorbijgaan toch snel even een blik op Aymar.

Dan gebeurt er iets schitterends. Een meisje van een jaar of drie in een roze shirtje, blijft voor het standbeeld staan. Even staat ze er geïnteresseerd naar te kijken. Dan klimt ze bovenop de sokkel.
‘Wie is dit?’ vraagt het meisje.
‘Dit is een hockeyspeelster’, antwoordt haar moeder.
Het standbeeld doet haar werk. Aymar leeft voort bij een generatie die haar nooit heeft zien spelen.