‘Winnaar’ Joosje Burg kan nu meer dan alleen hard rennen

Joosje Burg (26) zat drie jaar geleden tijdens de Spelen in Tokio nog als supporter van de Oranje Dames voor de televisie. Ze had toen nog geen enkel vermoeden dat ze zaterdag tegen Frankrijk haar olympische debuut in Parijs gaat maken. Haar enorme winnaarsmentaliteit en gegroeide zelfvertrouwen zijn volgens haar de basis van haar stormachtige ontwikkeling.

Het is nog onduidelijk hoeveel Nederlanders de komende twee weken afreizen naar het Yves-du-Manoir Stadium in Parijs waar de Oranje-teams vanaf zaterdag hun hockeywedstrijden afwerken. Maar afgaande op de eerste geluiden zijn dat er honderden en misschien wel duizenden per wedstrijd. Parijs ligt ‘om de hoek’ net als Londen dat in 2012 was, toen ook hele stoeten Oranje-fans de hockeyteams aanmoedigden.

Daar hoorde de familie Burg destijds niet bij. ‘Mijn ouders zijn echte sportliefhebbers, dus sport stond bij ons altijd op. Maar het is niet in ons opgekomen om naar Londen te reizen. Ik volgde Oranje wel op televisie en ik ben met mijn ouders ook wel eens bij het Nederlands elftal gaan kijken, maar ik was geen meisje dat dan na afloop handtekeningen ging verzamelen. Ik was ook geen fan van een Oranje-speelster, had geen poster boven mijn bed. Als ik nu na afloop van een wedstrijd al die kids om mee heen hoor roepen om een handtekening, denk ik: wow.’

‘Ik weet wel dat ik superfan was van Geel Zwart Dames 1, waar ik toen speelde’, vervolgt Burg lachend. ‘Ik ging heel vaak kijken.’

Maartje Paumen

Dat eerste team van Geel Zwart uit haar geboortedorp Veghel heeft Burg zelf nooit gehaald, omdat ze al in haar jeugd de overstap maakte naar Den Bosch. Op haar vijftiende kwam ze al bij de eerste selectie van de recordkampioen, waar Maartje Paumen destijds de superster was.

Burg: ‘Ik keek heel erg op tegen Paumen. Ze was supercool. Ik had alle respect voor haar. Als zij iets zei, deed ze dat. Zij was echt een voorbeeld. Ik weet nog dat Pien (Sanders, red.) en ik na afloop van een training tegen elkaar zeiden: oh mijn god, Paumen heeft iets tegen me gezegd. Ze deed superleuk tegen mij. Dat vonden we heel stoer. Het is wel grappig als ik daar nu over nadenk.’

We zijn met haar Bossche mentaliteit opgegroeid. Zij heeft haar fanatisme aan ons doorgegeven. Joosje Burg over Maartje Paumen

Het trainen en spelen met Paumen heeft Burg ook gevormd, vertelt ze, ‘Zij was een echte captain en heel fanatiek. Ze kon heel pittig zijn en boos worden. Als Paumen met haar ogen rolde, dacht ik: oh jee, we moeten een stapje erbij doen. We zijn met haar Bossche mentaliteit opgegroeid. Zij heeft haar fanatisme aan ons doorgegeven. Door haar zijn we waar Den Bosch nu staat.’

Fanatisme

Haar fanatisme is ook een kenmerk van Burg. Geregeld staat haar buiten het veld zo vriendelijke gezicht binnen de witte lijnen op onweer. Kan ook zij – net als Paumen – met haar ogen rollen als het niet loopt zoals zij wil. ‘Ik weet dat ik niet altijd lach in het veld. Dat is niet omdat ik iemand iets kwalijk neem, maar puur uit fanatisme. Ik wil zo graag winnen. Dan baal ik en vind ik dat er een tandje bij moet. Net als bij Paumen is dat nooit persoonlijk. Na een training, na een wedstrijd is het weer koek en ei.’
Haar fanatisme en winnaarsmentaliteit zijn in haar ogen ook cruciaal in haar ontwikkeling als international. ‘Ik denk dat ik hier misschien niet eens zou staan als ik mijn winnaarsmentaliteit niet had. Het is echt een heel groot onderdeel van mij als speelster. Dat zal het altijd blijven, vind ik ook mooi. Maar soms denk ik ook: kom op Joosje, rustig aan. Het hoeft niet altijd. Maar ja, in mijn hoofd gaat dat niet.’

Joosje Burg met een verbeten blik. ‘Soms denk ik ook: kom op Joosje, rustig aan. Het hoeft niet altijd. Maar ja, in mijn hoofd gaat dat niet.’ Foto: Willem Vernes

Haar mentaliteit en snelheid maakten Burg lange tijd tot een zeer gewaarde clubspeelster in de kampioensploeg van Den Bosch. Maar waar veel generatiegenoten en teamgenoten – waaronder vriendin en huisgenoot Pien Sanders – uitvlogen voor trainingen en wedstrijden met Oranje, bleef Burg achter in Den Bosch en zag haar vriendinnen op televisie.

Zo volgde ze ook de verrichtingen van Oranje in Tokio. ‘Samen met mijn team- en huisgenoot Imme (van der Hoek, red.) hebben we vooral Pien aangemoedigd. Ik zit dan op een puntje van m’n stoel. Ik ben net zo fanatiek als op het veld. Als het bijna een goal is, schreeuw ik.’

Bijzonder

Burg erkent dat, al aanmoedigend voor de televisie, ze geen moment had gedacht dat ze zaterdag haar olympische debuut gaat maken tegen Frankrijk. ‘Ik dacht destijds wel: hoe mooi en bijzonder is het om, voor je land, op de Olympische Spelen te staan. Zo vet. Maar waar ik drie jaar geleden stond, was het niet reëel om te denken dat ik Parijs zou halen. Toen had ik nooit durven dromen waar ik nu ben.’

Bondscoach Alyson Annan haalde haar na de Spelen van Tokio bij de selectie. In 2021 maakte Burg haar debuut in Oranje. ‘Ik dacht echt: Wow, wat overkomt mij nou? Hoezo mag ik mijn debuut maken? Vanaf die tijd ben ik echt gegroeid.’

Niet alleen als speelster, zo analyseert Burg, maar vooral ook als mens. ‘Na het overlijden van mijn vader 5,5 jaar geleden ben ik naar een haptonoom gaan. Die stelt je vragen, laat je nadenken over de dingen die in je leven gebeuren. Ik ben daardoor alles meer in perspectief gaan zetten. Ik ben door de dingen die zijn gebeurd ook veel volwassener geworden. Buiten het veld, maar ook in het veld. Eerst was het altijd: zet Joosje maar rechtsbuiten, die is snel en gaat wel rechts buitenom. Maar het is nu niet meer Joosje die alleen hard kan rennen, het is Joosje die meer kan dan dat. Die kan scoren, die een assist kan geven, die een actie kan maken. Dat ik ben gaan geloven dat ik meer kan dan alleen rennen, heeft mij zoveel meer zelfvertrouwen gegeven.’

Volwassener

De trainingen van Oranje hebben daarin ook een grote rol gespeeld, zegt Burg. ‘Bij Den Bosch trainen we op een hoog niveau, maar bij Oranje speel je echt met de besten om je heen. Mijn ploeggenoot Maartje Krekelaar, die ook een tijd bij Oranje heeft gezeten, zei ook tegen mij: je ziet zo dat je aan het groeien bent als hockeyster, je speelt zoveel volwassener. Het is mooi dat ook mensen van buitenaf dat zien.’

Bondscoach Paul van Ass geeft uitleg op zijn eerste training bij de Oranje Dames. Joosje Burg luistert aandachtig met haar ploeggenoten. ‘Paul heeft mij een heel fijn gevoel gegeven, mijn kwaliteiten gezien en dat beloond.’ Foto: Koen Suyk

Wie dat ook zag, is de huidige bondscoach Paul van Ass. Ze looft het vertrouwen dat hij in haar heeft gesteld. ‘Natuurlijk moet je het zelf doen, maar een coach kan je wel maken of breken. Paul is gewoon een heel fijn mens en een uitstekende coach. Je kan grappen met hem maken. Maar je weet ook precies op het moment wanneer je serieus moet zijn. En dat hij het echt meent: nu is het klaar. Paul heeft vanaf het begin uitgesproken waar hij vindt dat mijn krachten liggen en waaraan ik moet werken. Hij heeft mij een heel fijn gevoel gegeven, mijn kwaliteiten gezien en dat beloond.’

Die beloning kwam er vorig jaar met de uitverkiezing van de EK-selectie en nu staat ze zelfs aan de vooravond van haar olympische debuut. ‘Het is echt bijzonder. Alleen al de gedachte dat ik op de Spelen sta, heeft me al een nacht wakker gehouden. Het volle stadion. Al die mensen die voor de televisie zitten te kijken… Het is heel bizar en megavet. Dat is het hoogste podium waar je als hockeyer kunt staat. Die gedachte bezorgt me kippenvel. Een prachtgevoel. Ik denk dat dat me straks alleen maar vleugels geeft.’

Lees ook de andere verhalen in deze reeks als voorbeschouwing op de Olympische Spelen van Parijs:

• Jochems hoort nu bij de groten.
• ‘Flo’ Middendorp beheerst de kunst om ook onder druk vrijuit te spelen
• De groei van Tjep Hoedemakers
• Maria Verschoor: Hoop dat Parijs mijn leukste toernooi ooit wordt
• Jorrit Croon naar derde Spelen: trots voorbeeld voor anderen