‘Vetpercentages, sportvoeding en datapunten’

Journalist Edwin Alblas volgt de Oranje Heren op weg naar Rio. Op hockey.nl schrijft hij maandelijks een column over zijn ervaringen bij en met de nationale ploeg. Vandaag de 7e. Over het elftal áchter het Oranje elftal. 

‘Max Caldas kennen we als coach van de Nederlandse hockeyers allemaal wel, maar wie kent de coach van Max Caldas? Ook de bondscoach laat zich af en toe een spiegel voorhouden door ex-militair Franceso Wessels, een expert op het gebied van leiderschap en stresssituaties.

Wie kent fysio Jaco de Wolf? En weet de diehard hockeyfan van Oranje wat Nick Iedema doet? Iedema is de sportvoedingsdeskundige, die adviseert over voeding en bijvoeding, oftewel supplementen.

Inspanningsfysioloog Rick Cost controleert onder meer wat die voeding en bijvoeding dan weer met de spelers doet. Met enige regelmaat plant hij de huidplooimeter in het lichaam van de internationals om het vetpercentage te meten. Dat is onder de jongens een dingetje, hoor. De resultaten horen niet bepaald tot het beroepsgeheim van de inspanningsfysioloog, want de metingen gebeuren vaak in een volle kleedkamer en de resultaten gaan als een lopend vuurtje door de ploeg.

En eerlijk zeggen: denk je bij een rush van Robert van der Horst in de laatste minuten van een energievretende finale wel eens tegelijkertijd aan Mischa Vermeijs, die de avond ervoor de kuiten, onderrug en andere onmisbare spieren van de captain van Oranje heeft gemasseerd? Nee toch?

In de schaduw

Achter de hockeyploeg, die straks in Rio de Janeiro op jacht gaat naar goud, schuilt nóg een elftal aan begeleiders en adviseurs. Ze opereren vaak in de schaduw van de internationals. Gewaardeerd door de spelers, maar relatief onbekend bij het grote publiek.

Op het visitekaartje van Frank Wijbenga en Steijn Spreij staat ‘performance analist’. Wijbenga kun je bij wedstrijden op de videotoren zien. Net als Spreij. Frank-en-Steijn, het klinkt grappig, maar hun werk nemen ze bloedserieus. Vaak zit Wijbenga op hoogte op het beste plekje. Daar moet hij soms om vechten. Letterlijk. Op de toren nemen ook de collega’s van andere ploegen een positie in om de wedstrijd goed te kunnen bekijken en op te nemen. Maar als Frank vindt dat hij op dat ene plekje moet zitten, dan gaat Frank op dat ene plekje zitten. Knappe jongen die hem tegenhoudt.

Datafetisjisten

Hockeycoaches gebruiken statistieken en beelden om de tegenstander te ontleden en hun strategie te bepalen. Wijbenga en Spreij zijn datafetisjisten. Ze staan ’s ochtends op met cijfertjes en coderingen en gaan er mee naar bed.

Tijdens de wedstrijd staan de 2 voortdurend in verbinding met de coaches Caldas, Cox en Van den Honert, die op hun beurt een open verbinding met elkaar hebben. Wijbenga breekt alleen in als hem echt iets opvalt. Een wedstrijd levert wel 20.000 ‘datapunten’ op. 20.000! Niet van alle 20.000 hoeft Caldas op de hoogte worden gesteld. De verwerking van de relevante acties is dusdanig geautomatiseerd dat met één druk op de knop de bondscoach een bondig resultaat kan worden ingefluisterd.

Als de wedstrijd erop zit, pakken Wijbenga en Spreij al in de bus terug naar het hotel hun MacBook uit de tas om alle data van de wedstrijd te verwerken. Alles draait om vergelijkingsmateriaal, zo veel mogelijk moet worden opgeslagen. Terug in het hotel gaan ze daar nog even mee door, zodat Caldas niet veel later op zijn bed het eerste rapportje kan doornemen. Hij kan na een wedstrijd toch niet direct de slaap vatten.

Acties rubriceren

Wijbenga heeft het afgelopen jaar urenlang videobeelden van wedstrijden bekeken om de data van die wedstrijden volgens zijn waarneming te rubriceren en het door hem en Spreij gebouwde systeem te vullen. Hij had in sommige gevallen ook bij collega’s kunnen aankloppen, maar uit vrees dat ze sommige acties net iets anders kunnen beoordelen dan hij en Spreij, doet hij dat liever zelf. En als je vergelijkingsmateriaal wilt gebruiken, moet je wel zeker weten dat het betrouwbaar is.

Spreij doet het werk dat hij doet voor Oranjehockey ook voor de Nederlandse voetbalbond. In de voetballerij zit meer geld om nog betere systemen te bouwen of aan te schaffen, maar het principe is hetzelfde. Ook bondscoach Danny Blind baseert beslissingen inmiddels op basis van statistieken.

Medaille

Het elftal achter de spelersgroep staat straks zeker niet in volledigheid in Rio op het Olympisch podium, mocht Oranje het zover schoppen. Maar ze worden niet vergeten. Caldas onderstreepte dat vorig jaar bij het EK in Londen nog met een mooi gebaar. Hij gaf zijn gewonnen gouden medaille aan Wijbenga. Normaal gesproken houdt de wat introverte analist rekening met alles wat er op een hockeypitch kan gebeuren, maar dit was nou net een handeling op het veld waar hij niet op was berekend…’

Edwin Alblas heeft de hockeyploeg een jaar lang van dichtbij gevolgd. Op 28 juni is zijn boek ‘De Enige weg naar Rio’ verschenen, een uniek kijkje achter de schermen van Oranje in het bepalende jaar voorafgaand aan de Olympische Spelen. 

Wat vind jij? Praat mee...