Ernst Kortman (82) viert zeventig jaar hockey: ‘Volgend jaar weer’

De eerste maanlanding moest nog komen. De kleuren-tv bestond nog niet. En van The Beatles had nog niemand gehoord. In 1954 werd Brabander Ernst Kortman (inmiddels 82 jaar) lid van HOD in Valkenswaard. Eerder deze maand vierde hij zijn zeventigste seizoen als hockeyer. ‘We speelden tussen de konijnenholen.’

Zondag, twee weken geleden. Twee minuten voor het eindsignaal wordt het duel van het seizoen tussen HOD H45-2 en Delta Venlo H45-3 stilgelegd. De voorzitter van de club en de locoburgemeester annex sportwethouder overhandigen Kortman bloemen en feliciteren hem met zijn buitengewone jubileum. Die laatste minuten? Die worden samen met de tegenstander op het terras uitgespeeld.

Het vieren van een jubileum, Kortman is het gewend. Twintig jaar geleden werd zijn vijftigjarig jubileum gevierd in het paviljoen in het bijzijn van alle HOD-leden. En tien jaar geleden werd de mijlpaal van zestig jaar groots gevierd met alle oud-teamgenoten inclusief kinderen en kleinkinderen. Dit keer was het feest kleinschaliger. ‘We hebben het jubileum bij ons in de tuin gevierd met mijn teamgenoten, hun partners en onze vaste scheidsrechters. Zo’n dertig man’, zegt Kortman.

Ernst Kortman met zijn teamgenoten van HOD H45-2. Foto: Iris van Doormalen Fotografie

Hockeyvuur aangewakkerd

In 1954 op 12-jarige leeftijd begon Kortman met hockeyen bij HOD, de club bestond toen net een jaar of vijf. Het vuurtje voor de hockeysport werd aangewakkerd door Kortmans leraar lichamelijke opvoeding Ton van den Wildenberg. Die was jarenlang zelf topspeler bij HTCC in Eindhoven en de nationale B-selectie. ‘Hij nam ons mee naar de hockeyvelden die zo’n vijfhonderd meter van de school lagen. Met een groot deel van de klas zijn we toen bij HOD begonnen.’

Op zijn zeventiende kwam Kortman in het eerste van HOD. Na een aantal jaar stapte hij over naar een vriendenteam. ‘We gingen gezamenlijk op vakantie en liepen mee in carnavalsoptochten. Als we in Noord-Nederland moesten spelen, gingen onze gezinnen met de bus mee. We hebben ongeveer dertig jaar samengespeeld tot blessures en andere interesses een rol gingen spelen.’

Kortman is HOD altijd trouw gebleven. Ook tijdens zijn studententijd in Utrecht. ‘De studie was nooit een sta-in-de-weg. In het weekend was ik of in Eindhoven of in Valkenswaard. Ik heb nooit de keuze hoeven maken om ergens anders te gaan hockeyen.’

Ernst Kortman wordt in het zonnetje gezet vanwege zijn jubileum. Foto: Iris van Doormalen Fotografie

De weg vinden in andere teams

Na het uiteenvallen van het vriendenteam vond Kortman altijd zijn weg in andere elftallen. De laatste vier jaar traint hij regelmatig op donderdagavond mee met de recreanten van HOD. Uit deze groep zijn al meerdere spelers geworven voor het team, H45-2, waarmee Kortman op zondag competitie speelt.

‘Ik speel in de competitie met 50-plussers en op donderdagavond zijn de deelnemers vanaf dertig jaar. Op die manier blijf ik met alle leeftijden in contact. En het spelletje blijft leuk. Als ik hockey zou opzeggen denk ik dat ik nooit meer hardloop. Nu kan ik nog een beetje hollen als het meezit.’

Hoeveel wedstrijden Kortman in de afgelopen zeventig jaar heeft gespeeld, weet hij niet. Hij kan wel een ruwe schatting maken. ‘Met competitie en toernooien speel je gemiddeld dertig wedstrijden per jaar en dat maal zeventig. Dan kom je uit op een dikke tweeduizend wedstrijden.’

In die zeventig jaar behaalde Kortman flink wat titels en kampioenschappen zoals in het seizoen 2006-2007 toen op kampong de nationale titel bij de Veteranen werd veroverd. ‘Ik speel om te winnen. Achteraf kunnen we relativeren, maar het potje moet worden gewonnen.’

Ernst Kortman in actie voor HOD H45-2. Foto: Iris van Doormalen Fotografie

Toernooien waren het mooist

Terugkijkend beleefde Kortman zijn mooiste hockeyperiode toen hij twintiger was. ‘Dat was de tijd van de binnenlandse en buitenlandse toernooien. Dat waren de mooiste belevenissen. Overdags spelen en dan ‘s avonds een feestbal met dansen en dan de volgende dag weer spelen.’

In al die jaren bleef Kortman gevrijwaard van grote blessures. ‘Een paar jaar geleden brak ik mijn sleutelbeen bij een botsing, maar dat was mijn eigen schuld.’

De afgelopen zeven decennia heeft Kortman van dichtbij meegemaakt hoe de sport is veranderd. De grootste spelregelwijziging was het afschaffen van buitenspel, midden jaren negentig. Ook speelde Kortman in een tijd waarin de bal vanaf de zijlijn moest worden ingerold en de stick niet hoger mocht komen dan de schouder.

Maar het meest wezenlijke verschil was de overgang van natuur- naar kunstgras. ‘We speelden op velden waar konijnen hun holen hadden gegraven waardoor we de bal soms kwijt waren. Met de noppen van de voetbalschoenen zakte je weg in het zachte gras en als het had geregend was het veld een modderpoel.’ Ook de bal was anders. Er werd gespeeld met geperste kurkballen. ‘Die waren keihard.’

Binnenkort wordt Kortman 83 jaar, maar hij denkt er nog niet aan om te stoppen met hockey. ‘Ik kan redelijk meekomen. Ik ben niet heel technisch en moet het hebben van mijn inzet. Ik vind het leuk om te blijven doen. In de zomer speel ik weer mee met de recreanten. Daarna ga ik weer verder met H45-2.’

Foto: Iris van Doormalen Fotografie