Floris Jan Bovelander: ‘Het is tien voor twaalf voor het hockey’

Gekscherend zei Floris Jan Bovelander afgelopen week in India dat hockey weer op natuurgras moet worden gespeeld. Het klinkt ridicuul, maar in de kern bedoelde hij dit: ‘Het moderne hockey is niet meer bij te houden voor armere landen en de toeschouwers. In de vooruitgang zijn we onszelf voorbij gelopen. Ik denk dat er ruimte is voor een nieuwe variant. Of een terugkeer naar het begin.’

De normaal zo ontspannen oud-international Bovelander – de man geboren met een kwinkslag – kijkt in het Indiase Bhubaneswar serieus als hij zegt dat het in het hockey ‘niet vijf voor twaalf is, maar wel tien voor twaalf’. Hij ziet in India en andere landen dat het hockey vooral voor landen is die geld hebben voor kunstgras. Terwijl het van oudsher een sport voor de armen was in India. ‘A poor man’s game. Dat is het nog steeds, zoals dat in meerdere landen zo is. Maar het moderne hockey nu is alleen voor de rijkere landen, die kunstgrasvelden kunnen betalen. Dat is het lastige. Voetballen kan je overal en altijd spelen. Of het veld nu hobbelt of niet. Met bijvoorbeeld een nieuwe grashockey variant zou je hockey weer mondialer kunnen maken, de rest van wereld aangesloten houden of krijgen’, zegt Bovelander in Bhubaneswar, waar hij is voor zijn project ‘One Million Hockey Legs’.

‘De sport staat onder druk. Ik denk dat er ruimte is voor een nieuw begin’

Hockey stond een paar jaar geleden olympisch onder druk. Die storm is geluwd, maar Bovelander is ervan overtuigd dat hockey moet oppassen in haar vernieuwingsdrift, waar er elk jaar nieuwe spelregels zijn, nieuwe toernooien en steeds minder landen waar het hockey ‘van onderaf’ blijft groeien. Bovelander denkt dat hockey eerder terug moet naar de roots. ‘De sport staat onder druk. Ik denk dat er ruimte is voor een nieuw begin. Wat het precies moet worden, weet ik niet. Maar we lopen onszelf in de vooruitgang wel voorbij, daardoor raakt tophockey geïsoleerd .’

Ex-international Floris Jan Bovelander , initiatiefnemer van One Million Hockeylegs, in India bij de Hockey World League Final. Foto: Koen Suyk

Olympisch en wereldkampioen Floris Jan Bovelander is met zijn stichting One Million Hockey Legs nog elke dag bezig met hockey. Ook doet hij het tophockeybeleid bij Hoofdklasser Bloemendaal. ‘Sport wordt pas wat als het vanaf onderaf gedragen wordt. Vanaf de pleintjes, de kinderen met hockeybal en sticks, die zelf spelen. Nu wordt in het hockey vaak van bovenaf bepaald, om leuke televisie te creëren. Of om commerciële redenen (vier keer vijftien minuten is een voorbeeld, red.), maar de basis van elke goede sport zijn de spelers en het spel zelf.’

‘Nu wordt er in het hockey vaak van bovenaf bepaald, om leuke televisie te creëren’

Nu kun je Bovelander een ‘hockeypurist’ noemen of hem wegzetten als traditioneel. Maar in de tijd van Bovelander werden er ook continu spelregels gewijzigd. Alleen niet zoveel als nu. Toen Bovelander als kind begon, speelde hij nog op gras, was er nog buitenspel en een beperkt aantal wissels, bestond er nog een lange corner die een soort strafcorner was en vanaf een zijstreepje werd aangeslagen, met de hand gestopt en op de goal werd gebeukt.

Beachhockey.

‘Hockey kent een lastige balans tussen veiligheid, tempo en attractiviteit. In de eeuwigheid wordt er gediscussieerd over de regels. Dat je niet na een overtreding meteen de bal de cirkel in kunt pompen, maar vijf meter moet dribbelen is natuurlijk niets. Niet dat die bal erin pompen alles is. Maar snel nemen naar de man die vrij staat is wel goed voor het aanvallende hockey’, zegt Bovelander, die ook wel ziet dat er bij sporten als voetbal en tennis er weinig is veranderd in honderd jaar en dat ook zo z’n voordelen heeft. ‘Ik vind dat tophockey anders is dan clubhockey. Tophockey mag wat mij betreft echt iets meer gevaar hebben. Terwijl je daar bij clubhockey juist mee moet uitkijken.’

‘Ik geloof in hockey met minder spelers en een andere ondergrond’

Bovelander is in al zijn retro-ideeën vrij revolutionair. Hij probeerde het al eens met beachhockey, maar dat is niet het alternatief wat hij nu bedoelt. Hij zoekt naar een extra variant van het hockey naast het huidige hockey. Een variant die wat toegankelijker is voor iedereen, zonder dat je per se honderden kunstgrasvelden nodig hebt. ‘Heel veel sporten kennen een tweede variant. Ik geloof dat we met hockey best terug kunnen in een variant met minder spelers en een andere ondergrond. Als je echt iets wil moet je wat anders doen. Zes tegen zes, op gras, op zand, op straat, de ondergrond moet niet zoveel uitmaken. Gewoon weer op nul beginnen. Met sticks en een bal.’