Waarom een Argentijnse olympisch kampioen voor Spanje kiest

Hij vindt het nog een gek idee om zichzelf terug te zien in het rode shirt van Spanje. Maar begin volgend jaar gaat het er echt van komen. Rotterdam-spits Joaquin Menini, in 2016 olympisch kampioen met Argentinië, gaat veranderen van hockeynationaliteit.

‘Ik blijf echt een Argentijn, hoor.’ Menini benadrukt het vaak tijdens het gesprek over zijn opmerkelijke switch. ‘Ik wil weer heel graag internationaal tophockey spelen. En wanneer dat bij Argentinië onmogelijk blijkt, dan ben ik blij dat ik het voor Spanje mag doen.’

Het verhaal van Menini begint bijna drie jaar geleden. Na een onbeduidend oefentoernooitje in Chili krijgt hij op het vliegveld te horen dat de technische staf, onder leiding van bondscoach German Orozco, ontevreden is over zijn rendement. Tussen neus en lippen door, zoals dat heet. ‘Een kort gesprekje, terwijl we op de bagage zaten te wachten’, aldus Menini, die natuurlijk compleet overdonderd was.

Joaquin Menini op het WK van 2018 in actie met Argentinië tegen Engeland. Foto: Koen Suyk

Argentinië speelde kort daarop tegen België in de Pro League. Menini zat op dat moment niet bij de selectie. Hij speelde destijds al in Nederland, bij Den Bosch. ‘Na dat toernooi in Chili hoorde ik niets meer van de bondscoach. Kijk, in de topsport kan het altijd gebeuren dat je niet geselecteerd wordt. Part of the game. Ik vond het wel gek dat ik helemaal niets hoorde. Ik hoef geen voorkeursbehandeling, maar wanneer je in december nog het WK speelt, is het raar als je een paar weken later helemaal geen contact meer hebt. Het was niet zo, dat ik nog maar net bij de selectie zat.’

Ik was uit de selectie gezet, zonder dat ik dat zelf te horen had gekregen. Joaquin Menini

Argentinië kwam wel in actie, maar dat gebeurde zonder vaste waarde Menini. De aanvaller, goed voor 110 caps, was er in 2016 bij toen Argentinië tot ieders verrassing olympisch goud won. Menini scoorde nog in de halve eindstrijd tegen Duitsland en bleef daarna een vaste waarde in de selectie van Los Leones. Tot dus dat toernooi in januari 2019.

‘Het werd stil’, zegt Menini. ‘Heel stil. Ik hoorde niets. Niet van de bondscoach, niet van medespelers. Het eerste bericht kreeg ik een paar maanden later, van het Argentijnse olympisch comité. Daarin stond dat ik geen gebruik meer kon maken van hun faciliteiten en dat ik geen vergoeding meer zou ontvangen. Ik was dus uit de selectie gezet, zonder dat ik dat zelf te horen had gekregen. Heb ook niet te horen gekregen wat ik anders moest doen. Hoe ik mijzelf terug had kunnen knokken. Ik wil er niet te veel over zeggen. Maar ik denk dat het niet om hockey ging.’

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Joaquín Menini (@j.menini)

Het kwam niet meer goed tussen Menini en de Argentijnse ploeg. De breuk definitief. Hij wil niet met modder gooien. Niemand beledigen of beschadigen. Maar de pijn over de manier waarop er met hem is omgegaan, raakte hem. Dat hij niet geselecteerd werd voor de Olympische Spelen in Tokio, zag de aanvaller van mijlenver aankomen. Het was immers al zo lang geleden dat hij dat prachtige blauw-wit (op z’n Argentijns ‘albiceleste’) had aangetrokken.

‘Weet je wat het gekke is? Het was ergens ook een opluchting, toen ik dat bericht kreeg van het olympisch comité. Het liep niet lekker bij de Argentijnse ploeg. Er was constant gedoe en onrust, waarover ik verder niet te veel wil zeggen. Het was zwaar, maar ik kon verder.’

En toen kwam Caldas in de lucht

Menini settelde zich ondertussen steeds vaster in Nederland. Hij was inmiddels verkast naar Rotterdam en dacht dat zijn internationale carrière voorbij was. Maar in het jaar dat hij dertig werd, kreeg zijn loopbaan een bijzondere wending. Met dank aan niemand minder dan Max Caldas, die in mei werd aangekondigd als nieuwe bondscoach van Spanje.

Menini verkaste in de zomer van 2020 van Den Bosch naar Rotterdam. Foto: Bart Scheulderman

‘Max kreeg daar van een aantal mensen te horen dat ik ook een Spaans paspoort heb. Mijn opa, de vader van mijn moeder, komt daar vandaan. Mijn ouders hebben dat ooit aangevraagd, omdat het kon. Wellicht was het een keer handig. Zo niet, ook geen probleem. Ik bleef immers gewoon Argentijn.’

Maar goed, Caldas hoorde dus over een topspits, die misschien wel voor zijn nieuwe team uit kon komen. ‘Hij nam contact op met mij. Is dit gossip of klopt het? En zo ja, of ik erover na wilde denken om voor Spanje te gaan spelen.’

Het EK in Amsterdam wakkerde vervolgens het vuurtje aan. ‘Ik voelde aan alles dat ik weer op zo’n toernooi wilde staan’, zegt Menini met glinsterende ogen. ‘Ik wil nog alles doen om dat mee te maken. Het volle stadion, de atmosfeer. Ik genoot ervan. Toen ik daar zat wist ik het zeker, ik ga dit doen.’

Menini in opperste concentratie op het WK 2014 in Den Haag. Foto: Worldsportspics/Frank Uijlenbroek

Daar zaten nog wel wat haken en ogen aan. Je mag namelijk niet zomaar van hockeynationaliteit veranderen. De wereldhockeybond schrijft voor dat er drie jaar moeten zitten tussen het uitkomen van het ene nationale team en het andere. Menini is geen uniek geval. Marilyn Agliotti (Zuid-Afrika – Nederland), Laurence Docherty (Schotland – Nederland) en Alessia Padalino (Nederland – Italië) gingen hem bijvoorbeeld voor. Maar de hockeyers die ná het winnen van olympisch goud nog van land zijn veranderd, zijn bijzonder schaars.

Debuut voor Spanje

Menini kijkt uit naar 20 januari. Dat is de dag dat zijn drie jaar zijn verstreken. ‘Ik zou op 4 februari mijn debuut kunnen maken voor Spanje’, zegt Menini, wiens ‘nieuwe’ land dan tegen Engeland speelt. ‘Maar eerst gaan we in de winter op trainingsstage. Ik heb de jongens nog helemaal niet gezien, ken ze alleen als tegenstanders. Maar het mag duidelijk zijn, dat ik er zin in heb en trots ben dat ik onderdeel mag uitmaken van de groep. Dat is een voorrecht. Ik wil niet alleen bij Spanje hockeyen, maar ook een band opbouwen met iedereen in en rondom het team. ’

Het gevoel is dus goed. ‘Het is een beslissing met mijn hoofd. Bij Argentinië hield het op, bij Spanje kan ik verder. Maar dat betekent niet dat ik mijn Argentijnse kant en gevoel uitschakel. Dat is er, dat hoort bij mij. Als ze tegen elkaar voetballen ben ik natuurlijk voor Argentinië. Daar kom ik vandaan.’

‘Ik blijf gewoon een Argentijn. Maar dan eentje die voor Spanje speelt.’