De eerste ‘schooldag’ onder Van Ass: ‘Hoe werkt dat hier eigenlijk?’

Aan het eind van een partijvorm maandagmiddag op zijn eerste training als vrouwenbondscoach richt Paul van Ass zich tot zijn internationals. ‘Willen jullie nu eigenlijk wat water drinken of zo?’ vraagt hij. ‘Of hoe werkt dat hier eigenlijk?’

De speelsters en de stafleden van het Nederlands elftal moeten bij de start van het nieuwe tijdperk duidelijk nog even aan elkaar wennen. Hun ontmoeting voelt vanaf een afstand een beetje als die van een klas scholieren op de eerste dag van hun nieuwe school. In het clubhuis van Schaerweijde stellen de speelsters zich voor het begin van de training voor aan de nieuwe fysiotherapeut, de nieuwe arts en de andere nieuwe stafleden, tijdens een rondje handen schudden. Op het veld zoeken Van Ass en zijn assistent Thomas Tichelman af en toe naar de juiste namen van de internationals. Wat aan de andere kant óók meteen opvalt, is de enorm ontspannen sfeer tijdens de training. Van Ass straalt anderhalf uur lang plezier uit. Hij loopt rond met een grote glimlach op zijn gezicht.

Ervaring als vrouwencoach heeft Van Ass nauwelijks. Eind jaren negentig is hij één jaar trainer van HGC Dames 1 geweest. Na het gewonnen wereldkampioenschap stuurde hij daarom een e-mail naar de internationals van Oranje waarin hij zich alvast met een grapje verontschuldigde voor het feit dat hij nog niet alle namen kent. ‘Als je zoals hij al zó lang in het mannenhockey zit, snap ik heel goed dat je niet van iedereen haar naam weet. Maar ik vind het wel grappig dat hij dan zo’n opmerking maakt. Dat typeert hem wel’, zegt middenvelder Margot van Geffen van HGC, de club waarvan Van Ass tot afgelopen week hoofdcoach van de mannen was.

Paul van Ass met zijn assistent Thomas Tichelman, met wie hij eerder samenwerkte in zijn periode als bondscoach van de mannen. Foto: Koen Suyk

Negatieve prestatiecultuur onder Annan

Slechts één keer eerder zagen de speelsters van Oranje hem, halverwege september tijdens de kick-off van zijn periode als bondscoach. ‘Verder ken ik hem eigenlijk niet. Ik heb hem weleens op een vrijdagavond bij HGC gesproken, maar dat ging eigenlijk meer over HGC dan over het Nederlands elftal’, zegt Van Geffen.

Onder leiding van Van Ass gaan de Oranje Dames de volgende fase in van hun proces na het vertrek van bondscoach Alyson Annan. Meer dan de helft van de hockeysters ervoer de prestatiecultuur onder leiding van Annan als negatief, bleek uit onafhankelijk onderzoek dat de KNHB liet uitvoeren. Onder leiding van haar opvolger Jamilon Mülders werden de eerste stappen gezet richting een nieuwe prestatiecultuur.

‘Wat die laatste stappen precies zijn, vind ik lastig te verwoorden’, zegt Van Geffen. ‘Zelf weet ik momenteel ook even niet meer waar we staan. We hebben elkaar sinds het wereldkampioenschap nauwelijks meer gezien. Misschien hebben we wel een stap terug gezet. Dat merken we vanzelf. Ik denk wel dat Paul genoeg ervaring heeft om ons bij die laatste stappen te helpen. Op mij heeft hij in ieder geval een positieve indruk gemaakt.’

Paul van Ass maakt een dolletje met de Oranje Dames. Foto: Koen Suyk

Zelf verlang ik er het meest naar om het spelplezier weer terug te krijgen Xan de Waard

Middenvelder Xan de Waard, afgelopen zomer één van de drie aanvoerders tijdens het wereldkampioenschap, heeft specifieke verwachtingen van Van Ass. Die verwoordt ze als volgt: ‘Met Jamilon hebben we de nodige stappen gezet, maar op een gegeven moment hebben we dat proces geparkeerd, om ons te kunnen focussen op het WK. We waren op de goede weg, maar we zijn er nog niet. Paul weet dat van ons. Zelf verlang ik er het meest naar om het spelplezier weer terug te krijgen.’

‘Dat is het afgelopen jaar deels gebeurd, maar het hele proces is voor ons als team ook heel zwaar geweest. Dat heeft bij ons een bepaalde druk gecreëerd, waar bij mij persoonlijk het plezier onder leed. Zodra de spanning van dat hele proces af valt, komt het plezier vanzelf terug. Dat is eigenlijk het belangrijkste wat ik van Paul verwacht. De rest komt vanzelf.’