De enige Hoofdklasse-speler die z’n stick ‘verkeerd’ vasthield

In de eerste dagen van 2024 kijken we voor de allerlaatste keer terug op het bewogen hockeyjaar 2023. De verhalen die ons het meest zijn bijgebleven, publiceren we deze week nog een keer. Vandaag deel zeven (slot): het portret uit juli van Hans Dijkstra, de Hoofdklasse-speler die zijn stick ‘verkeerd’ vasthield. 

Hij baarde in de jaren zeventig van de vorige eeuw opzien door zijn stick andersom vast te houden. De rechterhand boven werd hét kenmerk van Hans Dijkstra. Voor zover bekend was de speler van de Groninger Studs de enige speler die dit deed in de Hoofdklasse. Een eerbetoon aan de markante speler, die onlangs op 78-jarige leeftijd overleed. 

‘Wij wisten niet anders dan dat Hans op deze manier speelde. In eerste instantie sta je wel raar te kijken: wat doet hij nu? Maar dat verdween al snel, want Hans was een uitstekende speler. Hij had zoveel kwaliteit dat hij bij wijze van spreken ook zonder stick nog de beste was. We zeiden ook niet dat hij ‘verkeerd’ speelde. Nee, we zeiden: Hans speelt anders’, vertelt oud-teamgenoot van de Studs Sijbrand Keijser.

Dijkstra was in 1970 naar Groninger Studs gekomen. Hij had al naam gemaakt bij Emmen en groeide vervolgens in het noorden uit tot een fenomeen. Ooit begonnen in de spits zakte Dijkstra gedurende de jaren steeds een linie naar achteren.

‘Hans was een bijzondere hockeyer’, schetst Keijser hem. ‘Hij had een enorm balgevoel, was balvast en beschikte over een enorm veel spelinzicht. Als ausputzer was hij onpasseerbaar.’

Hans Dijkstra. Foto: archief Jelle Dijkstra

‘Hans was gezegend met een enorme winnaarsmentaliteit’, gaat Keijser verder. ‘Hij stimuleerde, gaf aanwijzingen. Soms ook te veel, maar dat was het aard van het beestje. Hans was bloedfanatiek en straalde dat uit naar zijn teamgenoten. Dat gaf ons ook een boost. Hans was een belangrijke en bepalende speler in het team, maar hij dronk na afloop ook gezellig een biertje met ons mee.’

Rechts boven links

Vanaf het eerste moment dat Dijkstra – de vader van Den Bosch-coach Marieke Dijkstra – de hockeystick ter hand nam, plaatste hij zijn rechterhand boven zijn linkerhand. In een interview met de Leidse Courant in 1974 zei hij er het volgende over: ‘Voor mijn gevoel ging het zo het beste. (…) Maar het is eigenlijk helemaal niet zo’n gekke methode. Geef een kind maar eens een hockeystick, dan zul je zien dat ie ‘m zo vastpakt als ik.’

De manier van vasthouden bood Dijkstra voordelen tot frustratie van tegenstanders en vertwijfeling bij de scheidsrechters. Met de backhand boog Dijkstra zijn lichaam naar links waardoor de bal voor tegenstanders onbespeelbaar werd. ‘Er hing een zweem van afhouden omheen’, zegt Keijser. Naarmate de scheidsrechters en tegenstanders meer bekend raakten met het spel van Dijkstra nam de aanvankelijke frustratie en wanhoop ook af.

Dijkstra kenschetste zijn manier van spelen als ‘tennis met een hockeystick’. Een pluspunt is zijn grotere reach bekende Dijkstra in de Leidse Courant. ‘Als ik rechts van me een bal krijg, kan ik makkelijker mijn stick verder uitsteken.’

Hans Dijkstra. Foto: archief Jelle Dijkstra

Keijser voegt eraan toe: ‘Daar rekenden de tegenstanders niet op. Iedereen stonk erin. Als teamgenoten anticipeerden wij er juist op. Ook kon Hans gigantisch scoopen. Hij kon de bal met veel meer kracht scheppen.’
Groninger Studs was met Dijkstra jarenlang een vaste waarde in de kampioenspoule, waarin de gewestelijke kampioenen streden om de landstitel.

Geen Oranje

Een uitnodiging voor het Nederlands elftal bleef echter uit. Zelf zei Dijkstra hierover: ‘Misschien dat het een gevolg is geweest van de tamelijk geïsoleerde situatie waarin het noorden zich bevond.’

Volgens Keijser stond Dijkstra wel degelijk op de radar bij Oranje. ‘Maar de manier waarop hij zijn stick vasthield, was not done. Ze vonden eenvoudigweg dat het niet kon op internationaal niveau. Maar Hans had zeker niet misstaan in Oranje.’

Voor zover bekend blijft Dijkstra tot dusver de enige hoofdklassespeler die met zijn rechterhand boven speelde in plaats van zijn linkerhand.

Hans Dijkstra. Foto: archief Jelle Dijkstra