Scheidsrechtersbaas Elders: ‘De corner is nu levensgevaarlijk’

Na negen jaar nam Peter Elders zaterdag afscheid als bestuurslid arbitrage bij de KNHB. Een goed moment om met dit kersverse erelid van de bond even terug en vooruit te kijken naar de scheidsrechterswereld. ‘Er wordt te vaak gedacht: de scheids ziet of hoort het niet, dus mag het.’

Peter, wat is de grootste misvatting over arbitrage?
‘Ha, dat scheidsrechters het altijd gedaan hebben als je verloren hebt. Dat was vroeger zo, dat is nu zo en dat zal wel altijd zo blijven. Een ander vooroordeel waar ik vaak tegenaan ben gelopen, is dat de bond verantwoordelijk is voor de scheidsrechters. Dat zijn de clubs zélf. Je kunt de arbitrage in Nederland vergelijken met een kerstboom. Bovenaan zit de piek met internationale topscheidsen. Maar zonder stam, blijft die piek in de doos.’

Kortom?
‘Het gaat juist om de basis. Om opgeleide scheidsrechters bij de club. Als je het leuk vindt en er goed in bent, kan je doorstromen naar boven. Maar dat opleiden moeten we wel met z’n allen blijven doen. De coronajaren hebben daar niet bij geholpen. Daardoor zijn er minder scheidsrechters bijgekomen, terwijl er wel een normaal aantal is uitgestroomd. Dat merk je ook verderop in die boom, bij de bondscheidsrechters. Dat zijn er nu minder dan tien jaar geleden, waardoor er nu in de Derde Klasse Heren geen bonds meer staan.’

Is er genoeg begrip voor het belang van – goede – arbitrage?
‘Te weinig, denk ik. Op veel clubs kan een fluitbeurt worden afgekocht. Ik hoor verhalen over jonge scheidsen die vier potten per dag fluiten, voor dertig euro per keer. Je kan mij niet vertellen dat je na zoveel minuten nog geconcentreerd op het veld staat. Het is een beetje kortetermijndenken. Want wie fluit er nog op een club als die ingekochte scheidsen stoppen? Hierdoor voorkom je dan anderen fluitervaring opdoen.’ 

Peter Elders (rechts, naast bondsvoorzitter Erik Cornelissen) zaterdag tijdens de Algemene Vergadering van de KNHB, waar hij tot erelid van de bond werd benoemd. Foto: Koen Suyk

Maar er gaat ook genoeg goed, toch?
‘Oh zeker. Ik was laatst bij de interlands op Union en sprak mensen die al jarenlang vol enthousiasme elke zaterdag met een headset op jonge scheidsen begeleiden. Zo gaat dat op veel clubs en dat is prachtig. En ik ben heel trots als ik zie hoeveel jonge scheidsrechters er doorstromen naar de Hoofdklasse. Gasten van 24 en 25 jaar. Daar gaan we nog jaren plezier aan beleven. Tot slot is het fijn dat we met Coen van Bunge een boegbeeld hebben, die een olympische finale heeft gefloten.’

Hoe belangrijk is dat?
‘Je hebt een kop op de poster. Een jochie of meisje van acht of tien kijkt daarnaar op. Als je dat kunt bereiken: wauw. Coen is benaderbaar, vindt dat ook leuk en wordt ingezet om enthousiaste praatjes te houden over fluiten. Zet bij hem veertig twijfelde scheidsen in de zaal. Daarna zijn ze overstag.’

Hoe komt het dat we bij de vrouwen ‘geen Coen’ hebben?
‘We zitten in een tussenfase. Er zitten dames aan te komen, maar die moeten de stap naar het internationale niveau nog maken. Ymkje van Slooten klopt op de deur, maar heeft nog niet in de Pro League gefloten. Het is jammer dat we op het WK in eigen land geen scheidsrechters hebben. Dat was een fantastische ervaring geweest. Dat zit er nu niet in. Je moet echt veel fluiten om op zo’n podium te komen. Daar komen onze vrouwen nog niet voor in aanmerking. Spijtig, maar helaas.’

Arbitrage-boegbeeld Coen van Bunge op de Spelen van Tokyo. Foto: Koen Suyk

Dit is een mooi speerpunt voor de toekomst. Wat zijn andere uitdagingen die eraan komen voor jouw opvolger Femke Teeling?
‘Dat zijn er eigenlijk twee. Om in Nederland te beginnen. We moeten het thema sportiviteit en respect weer even goed onder de aandacht brengen. In het veld worden de grenzen steeds vaker opgezocht. Dat is oké, totdat het moreel niet meer acceptabel is. Er wordt nu te vaak gedacht: de scheids ziet of hoort het niet, dus mag het. Ik hoop dat teams en clubs ook vaker zelf bepalen wat acceptabel is. Niet wachten op een schorsing van de bond. Niet elke zondaar verdedigen, omdat het kan. Zelf besluiten wat ‘normaal’ is en wat bij je cultuur hoort.’

En die tweede?
‘We moeten ervoor zorgen dat we qua arbitrage en spelregels dicht op het vuur blijven zitten bij de FIH. Dan kan je als land meepraten over de aanwijzingen van scheidsrechters op toernooien en je mengen in spelregeldiscussies. Zoals over de toekomst van de strafcorner. Dat onderwerp ligt nu op tafel.’

Elders met Billy Bakker, na de Gold Cup-winst van Amsterdam in 2019. Foto: Willem Vernes

Vertel?
‘Er moet op termijn iets gebeuren aan de strafcorner. Er wordt steeds harder gesleept. Ook door spelers die net wat minder goed kunnen richten. Het is een kwestie van tijd voordat iemand een bal tussen zijn ogen krijgt. Kortom, het is nu levensgevaarlijk. Aan de andere kant hoort de corner bij ons spel, is een fenomeen in het hockey. De vraag is nu hoe we ‘m kunnen behouden en het gevaar kunnen verminderen.’

Welke kant gaat deze discussie op, denk je?
‘Allereerst verandert er niets tot de Olympische Spelen van Parijs in 2024. Voor die tijd worden er geen belangrijke regels aangepast. Ik verwacht dat er wordt gekeken naar twee alternatieven. Eén: de corner moet niet meer buiten de cirkel, maar buiten de stippellijn worden gestopt. Twee: er mag – ook in de rebound – alleen maar op plankhoogte worden gescoord. Nog een compleet ander scenario, niet mijn favoriet, is het nemen van een shoot-out, waarbij iedereen mag inlopen als de bal rolt.’

Never a dull moment in de arbitragewereld.
‘Precies. En dat allemaal in het belang van onze sport.’