Hoe Zoë Groenewoud Noorse hockeygeschiedenis schreef

Toen Zoë Groenewoud vier jaar geleden naar Noorwegen vertrok voor het vervolg van haar studie, had ze niet kunnen bedenken ooit een internationale gouden medaille te winnen in het zaalhockey. Dat goud veroverde de 25-jarige Groenewoud met Sagene IF tijdens de EuroHockey Indoor Club Challenge II, het vierde Europese clubniveau in de zaal. Met die prestatie schreef de club – en dus Groenewoud – Noorse hockeygeschiedenis.

‘Na de medailleceremonie hadden we allemaal heel erg de behoefte om te douchen. We hadden op de finaledag drie wedstrijden gespeeld. Daarna zijn we met z’n allen naar een bar gegaan. Het was al best laat. Iedereen ging aan het bier. Ik dronk een Fanta en ben naar bed gegaan. Ik voelde dat mijn lichaam op was.’

In Nederland speelt Groenewoud voor haar vertrek naar Noorwegen bij Athena in Amsterdam, onder meer in Jong Dames 1. ‘Ik heb nooit op extreem hoog niveau gespeeld, maar ik hield altijd van de sport.’ Als ze in 2021 naar Trondheim verhuist om een masteropleiding te volgen in mariene biologie lijkt er einde te zijn gekomen aan haar hockeyloopbaan. ‘In Noorwegen zijn zoveel andere sporten, laat ik eens een keer wat anders proberen, dacht ik. Ik wist niet eens dat er in Noorwegen werd gehockeyd.’

Dat verandert als een vriendin haar wijst op de lokale club Trondheim Landhockeyklubb. Uit nieuwsgierigheid traint Groenewoud een keer mee. ‘Ik had verwacht dat het niveau laag zou zijn, maar tot mijn verbazing had eigenlijk iedereen wel een hockeyverleden. Het niveau was best wel hoog en het waren hele leuke mensen.’

Zoë Groenewoud met haar teamgenoten van Sagene IF in het Finse Porvoo. Foto: privécollectie Zoë Groenewoud

Weer een hockeyster

Sinds een jaar is Groenewoud weer actief als hockeyster in een land waar de hockeysport een zeer bescheiden rol speelt. In de Noorse sportwereld voeren de traditionele wintersporten, handbal en voetbal de boventoon. Het aantal geregistreerde hockeyers haalt de duizend niet. Oslo telt drie clubs. Bergen en Trondheim hebben er elk één. ‘In Trondheim hebben we niet genoeg speelsters voor een damesteam op het veld, dus spelen we altijd gemixt.’

Vanaf oktober tot half april wordt er in Noorwegen in de zaal gehockeyd. Daarna volgt een kort veldseizoen. ‘Voor wedstrijden gaan we altijd naar Oslo. Daar liggen ook watervelden. Ik ben niet per se een voorstander van overal naartoe vliegen, maar met de auto is het zo’n 7,5 uur rijden.’

Groenewoud houdt van het lange indoorseizoen, omdat ze – in haar eigen woorden – zaalhockey fantastisch vindt. Als ze wordt gevraagd of ze interesse heeft om een Europees zaalavontuur aan te gaan, stemt Groenewoud onomwonden toe. ‘Ik vond het leuk om mee te doen zonder op dat moment te beseffen wat het nu allemaal betekende.’

De 25-jarige middenvelder blijkt onderdeel te zijn van een historisch moment: nooit eerder heeft een damesteam uit Noorwegen deelgenomen aan een Europees clubtoernooi. ‘Steeds was het verhaal: we hebben niet genoeg spelers, te weinig tijd en gebrek aan geld. Dit jaar waren er genoeg goede spelers en de gedachte was: als we op tijd beginnen met plannen dan kunnen we misschien wel deelnemen.’

Met Sagene IF Europa in

Dat lukt. De Noorse bond schrijft Sagene IF uit Oslo in voor de EuroHockey Indoor Club Challenge II in het Finse Porvoo, op iets minder dan een uur van hoofdstad Helsinki.

Om zo goed mogelijk voor de dag te komen op het Europese toneel, wordt de ploeg samengesteld uit speelsters van Sagene IF, maar ook van Bergen Landhockeyklubb en Trondheim Landhockeyklubb. ‘Ik denk dat ik met de helft van de speelsters nooit heb samengespeeld’, zegt Groenewoud.

De dames van Sagene IF uit Noorwegen winnen goud tijdens de EuroHockey Indoor Club Challenge II. Foto: Ville Järvinen/@foto_ville (IG)

Met een team dat grotendeels bestaat uit speelsters die elkaar amper kennen, vertrekt de selectie naar Finland. Engels is de voertaal in de ploeg. ‘We hadden geen geheimtaal. Als onze Hongaarse of Finse tegenstanders iets in het veld schreeuwden, hadden wij geen idee. Omdat wij alles in het Engelse deden, was afluisteren voor hen iets makkelijker.’

Sagene IF is een gemêleerd gezelschap met speelsters uit Noorwegen, Litouwen, Nieuw-Zeeland, Duitsland, Polen en dus Nederland. Naast Groenewoud maakt nog een andere Nederlandse speelster deel uit van de ploeg: Nienke Visser.

Groenewoud heeft Visser, die in Oslo woont en werkt, nooit eerder gezien of gesproken. ‘Het is natuurlijk heel fijn om af en toe Nederlands te praten. Maar, ik heb mezelf ook vaak betrapt dat we na tien minuten nog steeds in het Engels met elkaar aan het praten waren.’

Gezamenlijk trainen voorafgaand aan het toernooi is vanwege de grote afstanden tussen de steden lastig. ‘Op de momenten dat we op dezelfde plek waren, hebben we met elkaar getraind. Zo hebben we tijdens de Winter Cup als team samengespeeld. Maar samenspelen hebben we pas echt in Finland geleerd.’

Welk tenue?

In Porvoo speelt de ploeg niet in het tenue van Sagene IF, maar in het thuisshirt van Trondheim en het uitshirt van Bergen. ‘Volgens mij was het gestreepte shirt van Sagene niet toegestaan. De shirts van Bergen waren oversized. Van de mannen XL-shirts. Dat was wel grappig.’

Het deelnemersveld bestaat naast Sagene IF uit de Finse thuisclub Porvoo HC en het Hongaarse BKGDSE-Fasor. De ploegen spelen elk twee keer tegen elkaar. Nadat de eindstand is opgemaakt, treffen de nummers één en twee elkaar in de finale.

De dames van Sagene IF uit Noorwegen winnen goud tijdens de EuroHockey Indoor Club Challenge II. Foto: Ville Järvinen/@foto_ville (IG)

Ondanks een gebrekkige voorbereiding bereikt Sagene IF de finale nadat alle wedstrijden zijn gewonnen. ‘Ik was voor de eerste wedstrijd zenuwachtiger dan voor de finale. Het enige wat ik dacht in de laatste wedstrijd voor de finale: niet geblesseerd raken.’

De finale tegen Fasor is zenuwslopend. Sagene IF wint met 4-2, maar bij de stand van 3-1 wordt de absolute sterspeelster van de ploeg Gabrielė Jakunčikovaitė – de voormalig Litouws jeugdinternational maakt twintig doelpunten waarvan drie in de finale – met rood uit het veld gestuurd.

‘Ze werd afgefloten voor spelen in het blok en zei iets tegen de scheidsrechter. Op datzelfde moment deed ze haar hand voor de mond omdat ze besefte wat ze had gezegd. Het floepte eruit voordat ze het wist.’

De consequentie is dat de ploeg de resterende tijd – bijna een kwartier – met een speelster minder tussen de balken staat. ‘Van die laatste vijftien minuten kan ik mij bijna niets meer herinneren. Onze coach wisselde bijna niet meer, dus ik heb de rest van de wedstrijd in het veld gestaan. Het was pittig, maar het was ook de laatste wedstrijd. Dus je kan alles geven.’

Besef

Groenewoud: ‘De laatste ballen hebben we vaak naar de andere kant gesmeten. Na het laatste fluitsignaal kwamen we allemaal uit het blok omhoog en keken elkaar aan. Ik denk dat we z’n allen iets hadden: Huh. Wauw. Het was zo onverwacht. Het besef dringt langzaam tot mij door.’

Het is misschien te vroeg om te zeggen wat het historische succes van Sagene IF betekent voor het dameshockey in Noorwegen, maar het EK-goud heeft in ieder geval de interesse van de media aangewakkerd.

‘Verschillende lokale kranten hebben al contact met ons gezocht. Dat is superleuk. Het is een goed begin voor meer promotie voor de sport hier in Noorwegen. We kunnen op deze manier laten zien wat we hebben bereikt. Het zou leuk zijn als we in Trondheim voor op het veld op zijn minst twee damesteams kunnen formeren.’

Volgend jaar hoopt Groenewoud er ook weer bij te zijn. Dan in een divisie hoger. ‘Dat zou ik echt superleuk vinden. Hopelijk kunnen we weer meedoen met een groep leuke en goede speelsters.’

Voor Groenewoud is het toernooi niet alleen een sportieve triomf, maar ook een herontdekking van haar passie. ‘Toen ik weer begon met hockey, voelde ik meteen hoe erg ik dit had gemist. Het is ook echt leuk om een sport te beoefenen waar je goed in bent in plaats van steeds andere sporten uit te proberen.’

De dames van Sagene IF uit Noorwegen winnen goud tijdens de EuroHockey Indoor Club Challenge II. Foto: Ville Järvinen/@foto_ville (IG)