Hoe hockeyvisionair Jons Hensel Amsterdam van de ondergang redde

Hij pakt je in en laat je contracten voor vijf jaar tekenen voor minimaal een ton. Jons Hensel. Succesvol ondernemer van familiebedrijf Helios. Als voorzitter van Amsterdam maakte hij een zieke club weer kerngezond en bedacht hij samen met Maurits Hendriks de Euro Hockey League.

Je hebt saaie mensen. En je hebt Jons Hensel. Als je op zijn dakterras aan het Vondelpark op zijn loungebank zit, gaat dat ongeveer zo, in quotes.

‘Die Simon van der Boomen, die voorzitter van OZ. Dat is zo’n ongelofelijke koning. Die heeft samen met Joop Veelenturf (onlangs overleden, red.) de hele powerhouse van de middenstand gebruikt.’

‘Ik hou van die man. Hij is de held. Hij is de koning. Die man was spectaculair bij Amsterdam. Je moet blijven, zei ik tegen hem. Ik creëer je pensioen.’ (Over de Australische coach Jim Irvine)

‘Een apart figuur. Maar geniaal. Geniaal. Ik heb hem altijd dicht bij me gehouden.’ (Over Maurits Hendriks, technisch directeur van NOC*NSF)

‘Een kanjer. Ik houd van haar.’ (Over oud-international Carina Benninga)

‘Een ijzervreter. Dan kwam hij om half drie ’s nachts door met de notulen van de vergadering. Geniaal.’ (Over Lutger Brenninkmeijer, een van de belangrijkste adjudanten in zijn eerste bestuursjaren)

In het huis aan het Vondelpark wordt er eerst één vraag gesteld. ‘Wit, rosé of water?’. Als we daarna plaats hebben genomen op het mooiste dakterras van Amsterdam, vanwaar je uitkijkt op de hardlopers in het Vondelpark, blijft de dochter van Hensel hapjes brengen. Daarna vuurt Hensel binnen tien minuten een salvo van vragen aan de interviewer, met als klapstuk: ‘Wat is jouw visie op je eigen leven?’

Daarna is het tijd voor Hensel om op de praatstoel plaats te nemen. Tijdens het interview komen gezinsleden binnendruppelen op het dakterras en wordt er Indonesisch besteld. Na tweeënhalf uur in de zon praten, lachen en drinken, verlaat je zijn Amsterdamse huis met tegenzin, maar niet voordat hij je nog een dikke knuffel geeft. ‘Dat moet even.’

Jons Hensel met de Spanjaard Santi Freixa, oud-speler van Amsterdam. Foto: archief AH&BC

Amsterdam, 1999.

Terug naar de vorige eeuw: hockeyclub Amsterdam was net na het succesvolle WK 1998 in Utrecht op sterven na dood.

‘De hockeybond had niets met Amsterdam. De eerste keer dat ik Johan Wakkie ontmoette, zei hij dat we eerst moesten leren om onze eigen broek op te houden. Als dat gelukt was, mochten we terugkomen’, zegt Hensel over zijn eerste kennismaking met Johan Wakkie, oud-directeur van de KNHB (1994-2014).

Zelf had Hensel jarenlang bij Alkmaar in het eerste gespeeld als aanvoerder. Maar omdat zijn vier kinderen op Amsterdam hockeyden, was hij naar eigen zeggen zestien jaar ‘de klos’, zoals het een hockeyouder betaamt. Hij is en was super succesvol als innovatief ondernemer van Helios, dat wereldwijd allerlei serviesgoed levert aan luchtvaartmaatschappijen. Zo kwam het bestuur bij hem uit.

‘Ik werd gebeld door zo iemand van het bestuur, echt zo’n bal. Luister. Wij hebben vier ton negatief vermogen. We hebben geen gulden te makken’, zegt Hensel, terwijl hij een hele bekakte stem acteert. ‘Toen ging ik inventariseren wat er leefde binnen de club. Ik heb alle mensen om advies gevraagd. Bloedgave mensen! Over de bouw van een nieuw clubhuis. Sponsoring. Tophockey. Jeugd. Accommodatie. Ik heb de hele club geïnterviewd. Wat is er shit aan deze club? Wat is er geweldig. Wat zou je graag willen? Ik was avond na avond op de club. Ik reis voor mijn werk de hele wereld over. Maar als ik terug kwam, had ik geen klanten, behalve de KLM. Dus ik had best tijd. Verder heb ik voor vierentwintig uur energie en hockeyen mijn kinderen er. Dan gaat het vanzelf.’

Sherry en sigaren, en het plan ‘Amsterdam 2000’

In een rokerige bestuursruimte met tien man, waar er sherry werd gedronken en sigaren werden gerookt door de leiders van de bijna failliete club, liep Hensel met een velletje papier naar binnen. Een clash van culturen. Sommige mensen vonden hem een proleet. Zeker toen hij als een profeet een nieuw hockeyevangelie predikte aan de Kalfjeslaan. Dat van groots en meeslepend denken.

‘Ik had een A4’tje met twee kanten. Inkomsten en uitgaven. Het plan ‘Amsterdam 2000’, voor een nieuw clubhuis en nieuwe velden. Ik zei dat er negen miljoen bij moest. Iedereen sloeg steil achterover. De voorzitter zei dat ze hier over verder moesten vergaderen. Na de vergadering heb ik tegen Joep Brenninkmeijer (oud-coach van Amsterdam, red.) gezegd dat ik me serieus afvroeg waar ik aan begonnen was, als ze dit niet wilden.’

Uiteindelijk werd Hensel gevraagd om bestuurslid te worden. Binnen een paar maanden was hij al voorzitter en ging alles razendsnel. Het nieuwe clubhuis – zoals het er nu nog staat – werd gerealiseerd. ‘Ik had een energiebom van mensen gecreëerd. In anderhalf jaar tijd had ik alles geregeld en iedereen gemobiliseerd. Een hoofdsponsor voor de dames van 200.000 gulden per jaar. Vier ton voor tophockey heren. Fantastisch.’

Constructie nieuwe clubhuis Amsterdam. Foto: Jorrit Brenninkmeijer

‘Het tonnetje van Jons’

Hensel vond het heerlijk. Dan vloog hij naar Melbourne, om daar KZ-speler en international Taeke Taekema persoonlijk te overtuigen bij Amsterdam te komen hockeyen. Hij moest voor werk toch al in Azië zijn. Hetzelfde deed hij met Floris Evers en Geert-Jan Derikx. Eerder had hij al strafcornerkanon Sohail Abbas opgehaald uit Pakistan. Op sluwe wijze wist hij het ‘Sydney-veld’ bij Amsterdam te krijgen. Hij probeerde de levende legende Teun de Nooijer naar Amsterdam te halen. Eerst door anderhalf ton te bieden. Daarna met een blanco cheque. Maar ‘Nummer 14’ bleef Bloemendaal trouw. Hensel heb je er niet mee. Die geniet van het hele spel en vond het naar eigen zeggen ‘schitterend’ dat hij loyaal bleef aan Bloemendaal.

Een voorbeeld van de ‘methode-Hensel’: ‘Wij haalden altijd grote sponsoren binnen voor minimaal een ton en voor vijf jaar. Op een gegeven moment stond dat bekend als het ‘tonnetje van Jons’. Iedereen moest voor vijf jaar worden binnengehaald. Dat gaf de power. Wij hadden eeuwig dezelfde bierbrouwer als sponsor. Maar wij wilden méér. Dus maakten wij met een andere brouwerij een afspraak in zo’n hotel langs de snelweg. Liepen we met zo’n enorme maquette van het nieuwe clubhuis dat pand binnen. Ik voelde dat die brouwerij mee zou gaan, als ik tien jaar een ton zou voorstellen. Wij moesten daarna even op de gang wachten. Samen met mede bestuursleden die mij het niet zouden vergeven als de deal niet door zou gaan. En ze gingen ermee akkoord. Het was niet te geloven. Maar dat was mijn intuïtie. Af en toe was ik wel stout, maar penningmeester Sander van ’t Noordende – echt een schitterende man – zei dat alles mocht, als het geld maar was geregeld. Hij zorgde voor de financiële duidelijkheid binnen de club, zodat plannen geaccepteerd werden op bestuursvergaderingen. Het laatste jaar dat ik voorzitter van Amsterdam was, zorgde ik voor anderhalf miljoen euro aan sponsorinkomsten. Anderhalf miljoen!’

Jan Albers, Jons Hensel en Johan Wakkie. Foto: archief AH&BC

‘Het was een slopende periode met hem, maar ik had het voor geen goud willen missen’

‘Soms was hij een beetje megalomaan en ging hij iets te ver. Zoals met het idee van het nieuwe Wagener Stadion, zoals hij dat eerder voor ogen had met een basketbalhal en alles. Maar het mooiste is dat Jons het altijd over een ‘win-win-win-situatie’ had voor iedereen. Niemand liep ooit bezorgd van de onderhandelingstafel’, zegt Wakkie. Ook Lutger Brenninkmeijer weet precies hoe Hensel is. ‘Als Jons binnenkomt, dan is de ruimte gevuld. Jons windt iedereen om zijn vinger. Jons is een man van de show. En ik was zijn souffleur. Hij heeft Amsterdam de juiste draai gegeven en daar is iedereen binnen de club hem dankbaar voor. Hij is ook een man van daden. Hij weet van iets negatiefs altijd weer iets positiefs te maken. Ik heb zelf van Jons geleerd om groots te denken. Bij sponsoronderhandelingen zette hij een extra nul achter het bedrag. Want anders zouden we nooit ons doel halen. Het was een slopende periode met hem, maar ik had het voor geen goud willen missen.’

Lutger Brenninkmeijer en Jons Hensel. Foto: archief AH&BC

Tien jaar was ondernemer Hensel voorzitter van Amsterdam. Onder zijn bewind floreerde de club. Samen met de inmiddels overleden Jan Hagendijk (Rotterdam) en Joop Veelenturf (Oranje Zwart) behoorde Hensel tot ‘De drie J’s’, drie bepalende hockeyvoorzitters met een visie. Toen hij aftrad gaf Johan Wakkie een speech. Wakkie en Hensel zij aan zij. Pioniers van het hockey. Hensel beseft het zich maar al te goed. ‘Johan Wakkie is mijn held. Als je de visie hebt maar de poen niet, heb je niets. Maar Wakkie heeft het hockey groot gemaakt. Hij was de absolute essentie. Voor duizend procent. Hij kon de visie invullen met geld.’

Dankzij het succes van Amsterdam waren er ook andere clubs geïnteresseerd in de werkwijze van het bestuur onder leiding van Hensel en zijn collega’s. Er zijn twee tips die Hensel heeft voor andere clubs: ‘Je moet een ondernemer hebben als voorzitter. Iemand die meegaat met zijn tijd. En de essentie van je club zijn de ouders van de kinderen die er hockeyen. Dat is de kern. Die mensen moet je gebruiken.’

Ditty van Dijk en Jons Hensel. Foto: archief AH&BC

In de serie ‘Amsterdam 125 jaar’ blikt hockey.nl in dit jubileumjaar terug op markante momenten uit het verleden van de oudste en meest succesvolle club van Nederland, met 21 landstitels bij de mannen en 19 bij de vrouwen.

In november verschijnt het lustrumboek met nog veel meer verhalen over 125 jaar Amsterdam. Het boek is nu al te bestellen.

Wapenfeiten bestuursperiode Jons Hensel 1999-2009

1999

• Benoeming tot voorzitter
• Realisatie Europacup 2 Heren. Amsterdam Heren 1 wordt kampioen (voor het eerst een Europese titel)
• De bar wordt verpacht
• De Pakistaanse strafcornerschutter Sohail Abbas wordt voorgesteld aan het publiek
• Veld 2 wordt omgebouwd van natuur grasveld tot Sydney-veld
• Veld 3 wordt omgebouwd van natuur grasveld tot zand kunstgrasveld
• Nieuwe huisstijl en nieuwe naam voor het clubblad

2000

• Hoofdsponsorcontract met Insinger de Beaufort voor de dames
• Hoofdsponsorcontract met MCI WorldCom voor de heren
• Special Sports wordt de kledingsponsor met label Hockeyoutfit.nl
• 10 jarig hoofdsponsorcontract met Interbrew
• De heren verliezen de halve finale play offs van Den Bosch met het curieuze doelpunt van Sohail Abbas
• De dames verliezen de finale Europacup 2
• De dames verliezen de finale play offs van Den Bosch
• AH&BC krijgt als eerste hockeyclub in Nederland een betaalde Commercieel Manager
• Oprichting Amsterdamsche Hockey & Business Club met introductie van het Sponsor hockeytoernooi.
• Start LG hockey

2001

• Introductie programma Top voor Top met een transparante beloningsstructuur
• Dames winnaar Europacup 2
• Eerste paal geslagen nieuwe clubhuis
• Lancering website
• 10-jarig contract getekend tussen Amsterdam en de KNHB. De Bond zal in die jaren haar nationale- en internationale evenementen op het complex van Amsterdam organiseren.
• De Australiër Jim Irvine hoofdcoach heren 1

2002

• 110 jarig lustrum in “The Grand”
• Opening nieuwe clubhuis

2003

• Heren 1 landskampioen
• Heren 1 pakt Europacup 2
• Heren 1 wordt op 16 december Amsterdams Sportploeg van het jaar 2003

2004

• Heren 1 landskampioen
• Dames 1 verliest de finale play offs van Den Bosch.
• Eerste Scapa Sports Amsterdam Cup Toernooi
• Scapa start dit seizoen als nieuwe hoofdsponsor kleding.

2005

• ABN AMRO wordt nieuwe hoofdsponsor Heren
• Vedior wordt nieuwe hoofdsponsor Dames
• Amsterdam host voor de Europacup Heren
• Dames 1 wint de Europacup 2 (Cup Winners Cup)

2006

• Dames 1 winnaar van de Cup Winners Cup

2007

• Zowel Dames 1 als Heren 1 worden met Pasen winnaar van de Cup Winners Cup in Madrid.
• McGregor wordt de nieuwe kledingsponsor van de club.
• De accommodatie (clubhuis en velden) wordt sinds 1 juli van dit jaar beheerd door de Stichting Hockeyaccommodatie Kalfjeslaan
• Talenten Billy Bakker, Valentin Verga en Jan-Willem Buissant tekenen bij Hensel thuis een contract bij Amsterdam.

2008

• Heineken wordt hoofdsponsor Accommodatie
• Amsterdam de gastheer van de eerste ronde EHL.

2009

• Op 28 januari 2009 krijgt Jons Hensel voor zijn verdiensten voor het Nederlandse hockey door KNHB-voorzitter Jan Albers de versierselen behorende bij het lidmaatschap van verdienste opgespeld.
• Erik Cornelissen speldt Jons de versierselen behorend bij het erelidmaatschap van AH&BC op.
• Heren 1 verliest de finale play offs van Bloemendaal
• Dames 1 wint de Cup Winners Cup en wordt landskampioen.