Pakistan: elke vrijdagmiddag bidden in de moskee in Leiden

Deze week gaat hockey.nl langs bij de landen die de Champions Trophy spelen. Vandaag Pakistan. Uitgenodigd omdat zij de Champions Trophy hebben bedacht in 1978. Gecoacht door hockeynomade en kampioenenmaker Roelant Oltmans. ‘Deze jongens zijn zó onvoorspelbaar.’

Een Pakistaanse speler dribbelt met zijn hoofd naar beneden de cirkel in. Omspeelt twee man en schiet dan naast. De man met de witte hippe bril, strak om het hoofd, maakt driftige armbewegingen. Hij schreeuwt en geeft de speler mee: ‘You don’t even look!! You don’t even look!!!!’.

Oltmans is 64 jaar oud, maar heeft als coach de eeuwige jeugd. Een coach die veertig jaar jonger was had het met bijna dezelfde energie kunnen doen, maar mist de wijsheid en de ervaring die de voormalig bondscoach van Nederland (heren en dames) en India wel heeft. Hij werd met de hockeysters van Oranje wereldkampioen in 1990. Met de Oranje Heren werd hij olympisch kampioen in 1996 in Atlanta en twee jaar later wereldkampioen. Sinds 2013 werkte hij in India, eerst als Director High Performance, daarna als bondscoach, een functie waar vorig jaar abrupt een einde aan kwam, ondanks dat het steeds beter ging met het Indiase hockey.

Roelant Oltmans geeft zijn teams instructies op de training in Leiden. Foto: Willem Vernes

‘Wat moet ik dan, achter een bureau gaan zitten op kantoor?’

Sommige mensen zouden zich kunnen afvragen wat Oltmans na zijn avontuur in India nog moest bij aartsrivaal Pakistan, waar hij in maart tot de Olympische Spelen van Tokio een contract heeft getekend. ‘Ja, wat moet ik dan? Achter een bureau gaan zitten op kantoor, in een kamertje van vier bij vier? En als mensen over mijn vrouw beginnen, die ik soms weinig zie? Zij is het gewend. Ik denk dat de tijd die we met elkaar spenderen meer kwaliteit heeft dan hoe sommige andere mensen leven, die elkaar dagelijks zien’, zegt Oltmans na de ochtendtraining van Pakistan op LOHC, de Leidsche en Oegstgeester Hockey Club, op een steenworp afstand van zijn huis. Hij bedoelt het niet eens vinnig. Het is gewoon zijn observatie.

Oltmans is een wereldreiziger, die het niet laten kan. Hij bouwde iets op in India en bracht het nationale hockeyteam naar grotere hoogten. Maar hij botste met de Indiase hockeybond, toen ze voor hem selecties maakten. Hij bracht een land met acht olympische titels op hun naam wel verder. Pakistan – die andere gevallen hockeygrootmacht – zag dat en wilde precies hetzelfde van Oltmans, die ook al bondscoach was van Pakistan bij de Olympische Spelen van Athene. De coach zegt nu al aanvragen te krijgen voor de periode na 2020.

Mehmood Rashid en Muhammad Rizwan op de voorgrond doen oefeningen tijdens de training. Allebei al lang spelers van Oranje-Rood. Foto: Willem Vernes

‘Ze lopen vaak om te lopen’

Op hockeyclub Leiden worden aan het einde van de training kleine partijtjes gespeeld, in drie teams. Als een stel kleine kinderen bejubelt het winnende Pakistaanse team elkaar. Zoals de Pakistanen op de training in de oefenvormen speels zijn. ‘Soeperrrrrr’, zeggen ze geregeld in de kleine partijtjes, gevolg door veel gelach, na weer een mooie actie. Hockeyen kunnen ze altijd, die Pakistanen. Ze verblijven sinds twee weken met Oltmans in bungalowpark Parc du Soleil in Noordwijk, waar het team in zeven huisjes slaapt.

Oltmans: ‘Dit is waar ik zo van geniet. Met zo’n groep werken, die lol heeft met elkaar. Als ik dan zo’n groep beter kan maken en elk individu, dan geniet ik enorm. Dat is het mooiste wat er is. Als je zo’n sleeppush een paar maanden geleden ziet. Het verschil met nu is groot. Toen ik bij het team kwam vond ik het fysiek matig. Toen heb ik meteen een fysieke trainer ingehuurd. Verder kunnen de spelers wel iets met een bal, maar lopen ze vaak om te lopen. Er was verder geen defensieve structuur. Dat ben ik nu allemaal aan het opbouwen.’

Oltmans en zijn team met het tactiekbord. Foto: Willem Vernes

Tot 1947 was India en Pakistan één volk

De Australiër Daniel Barry is de nieuwe fysieke trainer, die de Pakistan onder handen neemt. Met absolute hockeylegendes als Hassan Sardar (60) – de allerbeste Pakistaanse centrumspits ooit – en Rehan Butt (37) heeft Oltmans een ervaren staf. Deze ochtend heeft hij voor de strafcorner de Nederlandse specialist Bram Lomans ingehuurd. De Nederlandse keeperstrainer Dennis van de Pol traint deze periode de keepers. Je vraagt je als vanzelf af waar de voormalig Nederlandse assistent Hans Streeder is, die Oltmans vergezelde op zijn avontuur in India. Maar volgens Oltmans is er beperkt budget. Dat is ook een van de redenen om in de vakantiehuisjes in Noordwijk te slapen. Goedkoop en gezellig.

Niemand beter die het verschil tussen voormalig hockeygrootmachten India en Pakistan – vaak met elkaar in conflict – kan verklaren dan de Nederlandse coach uit Oestgeest die beide landen door en door kent. ‘Ergens is het verschil niet zo groot hè. Tot 1947 was het één volk (India, Bangladesh en Pakistan behoorde tot 1947 tot Brits-Indië, red.). Het zijn trotse mensen. Ze praten constant over de hockeysuccessen van vroeger. Dat hangt ook als een wolk boven deze generatie. Een groot verschil is ook dat Indiërs hindoeïstisch zijn en Pakistanen islamitisch.’

Altijd bidden voor de training

De ramadan hebben de meeste spelers uitgesteld tot het einde van het jaar. Wel bidden de spelers vijf keer per dag. Ook voor elke hockeytraining. Elke vrijdag is de moskee in Leiden bezet door de Pakistaanse ploeg, die om kwart over twee met elkaar het vrijdagmiddag gebed doet. Oltmans kijkt er niet van op. Zelf is hij niet per se gelovig, vertelt hij. Alleen op papier. ‘Als coach in het buitenland moet je regelmatig water bij de wijn doen, je aanpassen en kijken wat voor de spelers belangrijk is. Nou, dit is voor deze groep belangrijk. Dit hoort bij hun routine, dus daar heb ik geen moeite mee.’

Oltmans beschrijft zijn groep als heel open en direct, en speels als het kan. Totaal onvoorspelbaar ook. Alleen al de aanvoerder Muhammad Rizwan – speler van Oranje-Rood – is een geweldige hockeyer, die heerlijke acties kan maken.

Mehmood Rashid oefeningen aan het doen. Foto: Willem Vernes

‘Hun pijngrens is nogal laag’

De Nederlandse fysiotherapeut die een paar keer invalt, omdat de fysiotherapeut van Pakistan geen visum kreeg, vallen andere zaken op. ‘Het zijn leuke jongens, maar hun pijngrens is nogal laag. En ze willen na twee trainingen altijd een massage. Dat doen we niet. Dus geef ik ze foamrollers, dan mogen ze zelf hun spieren losmaken.’

Uiteindelijk, benadrukt Oltmans, wil hij een ‘legacy’ achterlaten in Pakistan. Een nalatenschap, zoals dat in het Nederlands heet. En die legacy moet groter zijn dan alleen succes op de korte termijn met de nationale ploeg. Van onderaf, vanaf de jeugd, moet er weer meer en beter gehockeyd worden in Pakistan. Maar daarvoor zijn er drempels. Geld is een drempel. Maar er zijn er meer.

Hij daagt de interviewer uit. ‘Wat denk je? Karachi. 22 miljoen inwoners. Hoeveel kunstgrasvelden?’

Getallen schieten door het hoofd.

’10?’

‘3’

Hetzelfde spelletje gewordt gespeeld met Lahore. Tien miljoen inwoners, drie kunstgrasvelden.

Oltmans: ‘En wat denk je van Nederland? 17 miljoen inwoners. Met meer dan 900 kunstgrasvelden? Dat is wat ik bedoel!’

De Champions Trophy ultieme test voor Asian Games

Als nummer dertien van de wereld is Pakistan uitgenodigd in Breda, omdat zij de Champions Trophy in 1978 uitgevonden hebben. Ze zijn tussen de andere landen de sentimental favorite, maar overduidelijk de underdog tussen de absolute top van de wereld. In Pakistan zijn ze vooral blij dat ze zijn uitgenodigd, geeft Oltmans aan. Ze proberen ook niet alleen in het verleden te blijven hangen. ‘Shahbaz Ahmed (voormalig sterspeler, red.) heeft onlangs al aangegeven in een interview in Pakistan, dat we naar de toekomst moeten kijken en ons moeten door ontwikkelen. We moeten verder en niet terug’, zegt Oltmans. ‘We zijn blij dat we voor deze Champions Trophy zijn uitgenodigd. Dit is voor ons de ultieme test voor de Asian Games, in augustus in Jakarta. Daar kunnen we ons kwalificeren voor de Olympische Spelen. En mochten we in Breda vierde worden, dan hebben we het heel goed gedaan.’

Zoals altijd zijn de ogen bij beide Aziatische ploegen vooral gericht op die eerste wedstrijd, op zaterdag 23 juni. De openingswedstrijd Pakistan-India. Een treffen tussen twee aartsrivalen, die een heerlijke geschiedenis delen in de Champions Trophy. In 2014 won Pakistan de beladen halve finale op de Champions Trophy in het Indiase Bhubaneswar, waar het publiek de Pakistanen vijandig gezind waren, waardoor de spelers zelf het publiek gingen provoceren. Muhammad Tousiq and Ali Amjad werden geschorst voor de finale, vanwege ‘obscene gebaren richting het Indiase publiek’. Onlangs eindigde de wedstrijd op de Commonwealth Games in een 2-2 gelijkspel. De zeven wedstrijden daarvoor werden door India gewonnen.

India

‘Voor onze spelers is de wedstrijd tegen India dé wedstrijd van het toernooi. Maar ik zeg: daarna moeten we nog goed spelen’, legt Oltmans uit. ‘Het is een fout die ze zó vaak maken. Dat ze alleen naar die onderlinge wedstrijd kijken, terwijl we zondag alweer tegen wereldkampioen Australië moeten spelen.’