Laren-coach Spoelstra: ‘Met hockeyzaken bemoei ik me niet zozeer’

Met de tandem Serge Spoelstra-Darren Cheesman-Frank Balvers kiezen de vrouwen van Laren voor een experiment met hun technische staf. Een bezoek aan de oefenwedstrijd tegen Amsterdam (9-0 verlies) roept de vraag op wie nu eigenlijk de kapitein op het schip is.

‘Last minute of the game, girls.’

Engels is momenteel de voertaal bij de vrouwen van Laren, die met elf nieuwe speelsters een metamorfose hebben ondergaan. Met zijn benen bungelend over de boarding van de hoofdtribune in het Wagener Stadion voorziet assistent Darren Cheesman de ploeg afgelopen zondag van de nodige aanwijzingen. Hij was het konijn dat uit de hoge hoed werd getoverd, na een tip van Thomas Tichelman. Cheesman – oud-international van Engeland en Groot-Brittannië – heeft onder meer klussen bij de FIH, de Belgische hockeybond en de Waterloo Ducks op zijn CV staan.

De teambespreking in de rust. Links Frank Balvers, centraal Darren Cheesman, rechts Serge Spoelstra. Foto: Bart Scheulderman

Een pad buiten de geijkte paden

Voor een assistent is de rol van Cheesman opmerkelijk groot. Met een notitieblok in zijn handen is hij degene die zowel tijdens de wedstrijd als tussen de kwarten het team instrueert. Vanaf de tribune komt mede-assistent Frank Balvers af en toe naar beneden gelopen om Cheesman iets in zijn oor te fluisteren. Hoofdcoach Serge Spoelstra wordt in dit hele proces overgeslagen. Op de bank ziet hij de wedstrijd stilletjes aan zich voorbij trekken. Wat hij vooral doet, is observeren.

Over de aanstelling van Spoelstra als hoofdcoach gaf Hanneke Smabers, aanspreekpunt Tophockey Dames, halverwege juni tekst en uitleg. ‘Met de benoeming van Serge willen we een roerige periode achter ons laten en slaan we een nieuwe weg in door een clubman eindverantwoordelijk te maken voor Dames 1. Hij weet wat er binnen Laren speelt, hoe bepaalde dingen lopen en waarmee hij rekening  moet houden. Dat moet voor rust zorgen’, zei ze.

Over de keuze voor de rest van de technische staf – Julia Müller is aangesteld als technisch trainer – verklaarde ze: ‘Als commissie Tophockey proberen we te blijven vernieuwen. We kiezen voor een pad buiten de geijkte paden’.

Darren Cheesman hangt over de boarding en geeft de speelsters van Laren aanwijzingen. Foto: Bart Scheulderman

Na de verloren wedstrijd tegen Amsterdam breekt het moment aan om Spoelstra zelf naar de rolverdeling te vragen.

Wat is nu precies jouw rol?
Spoelstra: ‘Men wil overal een label op plakken. Er wordt geroepen dat ik de coach ben. Nou, coach, ik ben verantwoordelijk voor het team en de staf. Darren en Frank houden zich met de coaching en de training bezig. Met hockeyinhoudelijke zaken bemoei ik me niet zozeer. Het is niet dat ik niks van hockey weet, maar zij zijn op dat gebied twee kanjers. Mijn rol is meer om me met de organisatie bezig te houden. Met het mentale deel, het aansturen, het begeleiden. Dat is wat ik doe, in plaats van langs de kant staan te schreeuwen.’

Ben je dan wel de hoofdcoach?
‘Ja, dat ben ik. Ik ben verantwoordelijk. Er gebeuren geen dingen waar ik het niet mee eens ben of waar ik niet van af weet. Ook niet als het gaat over de tactiek, over hoe we trainen, het fysieke plan, of met welke speelsters we spelen. Ik geef daar een klap op. Maar we werken meer op basis van gelijkwaardigheid dan op basis van een hiërarchie.’

Hoe zit het met de wissels? Wie gaat daarover?
‘Darren doet het wisselschema. Frank en ik hebben er wel invloed op.’

Eigenlijk heeft Darren meer hockeykennis dan jij?
‘Darren is een FIH Level 4-coach, hè. Meer hoef ik niet te zeggen. Dus heeft hij verstand van zaken? Dat lijkt me wel.’

Frank Balvers overlegt met Darren Cheesman. Foto: Bart Scheulderman

Hoe is Laren eigenlijk bij jou uitgekomen?
‘Twee jaar geleden was ik onderdeel van de staf van Jongens A1. Ik had een vrije rol en deed het samen met Thomas Vis. Die is heel talentvol, maar ook nog jong. Ik bracht letterlijk de grijze haren in. Met het hockeydeel hield ik me niet zozeer bezig, meer met de processen eromheen. Dat was een experiment. Een geslaagd experiment, want we zijn landskampioen geworden. In de winterstop van vorig seizoen ben ik bij de staf van Dames 1 gekomen. Vooral om me te richten op de teamdynamiek, dus niet om tijdens de training de pionnetjes neer te zetten.’

Spoelstra: ‘Toen de club na het afgelopen seizoen afscheid nam van Marc Materek, vroegen ze mij of ik in de staf wilde blijven. Als assistent. Ik heb ja gezegd. Vervolgens zijn ze op zoek gegaan naar een hoofdcoach. Maar alle geschikte kandidaten waren óf niet beschikbaar, óf voor Laren te duur. Toen hebben we, mede door corona, naar een creatieve oplossing gezocht. Uiteindelijk is mij gevraagd of ik de verantwoordelijkheid voor team en staf op me wil nemen. Vervolgens is naar hockeycompetentie gezocht om aan de staf toe te voegen.’

Spoelstra: ‘Over de vraag of ik het wilde doen, heb ik even moeten nadenken. Maar ik ben een clubman. Dus doe ik het. Hoofdcoach worden is nooit mijn ambitie geweest. Ik hoef ook niet groot in het nieuws te komen. Dat ik de hoofdcoach ben, is het label dat anderen erop plakken. Ik zie mezelf helemaal niet zo. Ik heb niet de illusie dat ik langs de lijn drie keer hup roep en het vanzelf beter gaat. Ik ben slechts degene die ervoor moet zorgen dat alles loopt.’

Toen Laren uiteindelijk met de vraag kwam of jij hoofdcoach wilde worden, voelde je je toen niet een marionet?
‘Nee, absoluut niet. Ik ben geen marionet. Een marionet van wie? I’m a grown up. Ik zit op één lijn met de commissie Tophockey. Ik ken de risico’s, mijn eigen risico is nul. Ik heb namelijk geen ambitie als coach. Ik doe dit puur voor het team. Sterker nog, op een gegeven moment zag ik deze oplossing zelf ook wel aankomen. Of het gaat werken, zien we vanzelf. We weten het niet. Maar het is wel de keuze die we hebben gemaakt en daar sta ik achter.’

Serge Spoelstra observeert vanaf de tribune. Foto: Bart Scheulderman

Wat we van het komende seizoen kunnen verwachten, vind ik nu nog nattevingerwerk. Darren Cheesman

Kort na de wedstrijd legt ook Cheesman uit hoe hij naar de situatie kijkt. ‘Met Frank [Balvers] praat ik over hoe we gaan spelen en hoe zich dat naar het trainingsveld vertaalt. Serge overziet het grote plaatje. Hij is van de organisatie. Hij is geweldig met het team, kent de club van binnen en buiten en brengt mensen bij elkaar. Echt een people manager. Normaal gesproken zou ik die taken zelf op me nemen. Voor mij is dit ook even wennen. Voor ons allemaal. Maar we hebben duidelijk afgesproken wie waarvoor verantwoordelijk is.’

Dat er voor Laren nog een hoop terrein te winnen valt, blijkt tijdens de oefenwedstrijd al snel, als de ploeg binnen een paar minuten met 2-0 achter komt en uiteindelijk nog zeven keer moet vissen. Natuurlijk is het slechts een oefenduel. Bovendien doet spits Maxime Kerstholt niet mee, heeft Laren al een wedstrijd van zaterdag in de benen en ontbreekt het door het leger aan nieuwe (jeugd)speelsters aan automatismen. Maar de nederlaag van 9-0 moet de staf twee weken voor de competitiestart zorgen baren.

Cheesman: ‘Onze doelstelling houden we voorlopig intern. We moeten er nu voor zorgen dat we iedere week beter worden. Na de eerste competitiewedstrijd hebben we een beter beeld van hoe we ervoor staan. Wat we van het komende seizoen kunnen verwachten, vind ik nu nog nattevingerwerk. Maar dat we veel werk te verrichten hebben, dat is duidelijk.’