‘Tophockey wordt steeds intensiever’, zegt fysieke trainer Oranje

Het moderne hockey eist steeds meer van de spelers, blijkt uit de GPS-metingen. In een topwedstrijd rennen de hockeyers tussen de 8,5 en 9 kilometer, in een wedstrijd waar ze 42 minuten van de totaal 60 minuten spelen. ‘In onze eerste poulewedstrijd op het WK waren er acht jongens die sprints boven de dertig kilometer per uur renden, dat had ik nog nooit gezien’, zegt performance coach Auke Klarenbeek van Oranje in Bhubaneswar.

Na elke training en wedstrijd van het Nederlands elftal verzamelt fysieke trainer Klarenbeek alle GPS-units van de spelers, die ze op hun rug dragen. Daarna stopt hij ze in het hotel in een ‘oplaadkoffer’. Na tien minuten heeft hij de data van de inspanning en wordt met het computerprogramma ‘Catapult’ een analyse gedraaid. Klarenbeek maakt een foto van de resultaten en stuurt die naar de begeleiding. Daarna bespreekt hij deze uitgebreid in de stafmeeting en kijken ze of er bijzonderheden zijn. Met de data kunnen de trainingen specifieker worden ingericht.

Welkom in het moderne hockey. Richting de Olympische Spelen van Rio de Janeiro draaide Oranje nog een pilot met de GPS-trackers en waren hartslagmeters bepalend. Sinds Rio worden de data van de hartslagmeters gecombineerd met de GPS-data. Er zijn 440 verschillende parameters die kunnen worden gemeten met de GSP-tracker, maar om de inkomende data behapbaar te maken, is er gekozen voor veertien parameters, waaronder snelheidzones, hoog intensieve acceleraties en deceleraties. Dat het moderne hockey steeds fysieker wordt en draait om fitheid en snelheid, blijkt niet alleen uit het gevoel van de toeschouwers, maar uit de metingen.

‘Je ziet de laatste jaren een stijgende lijn in het hockey. Met name in het aantal kilometers en de snelheden die worden gehaald in de wedstrijd. Hockey wordt fysieker. Dat is de conclusie. Deze gasten zijn fit. Echt fit’, legt Klarenbeek uit in het spelershotel van het Nederlands elftal. Hij geeft graag een kijkje in de keuken, maar kan op dit moment niet alle cijfers prijsgeven, vanwege de concurrentie. ‘Die cijfers tegen Maleisië, dat had ik nog nooit gezien. Vorige week hadden we een training waarin iedereen boven de dertig kilometer per uur had gerend. Dat was nieuw voor me.’

Waalwijk – Nederland – India Heren, Interland, Rabo Super Serie, KMHC Waalwijk. Nederland – India 3-4, assistent-coach Taco van den Honert (Ned) en rechts Auke Klarenbeek.

De kwartfinale tegen Australië in Rio was de zwaarste wedstrijd van de afgelopen jaren

Ook het aantal afgelegde kilometers wordt steeds hoger. In het professionele voetbal wordt gemiddeld 10 kilometer per wedstrijd gelopen in negentig minuten bruto speeltijd. Tophockeyers rennen in een wedstrijd in 42 minuten (netto speeltijd, red.) tegenwoordig tussen de 8,5 en 9 kilometer. ‘In topwedstrijden is het zelfs meer. Zij halen deze afstand dus in beduidend minder minuten.’

Eén op één zijn de cijfers moeilijk te vergelijken, maar hockeyers rennen in ieder geval meer dan voetballers. Klarenbeek wil in deze fase van het WK niet op individuele spelers ingaan, maar het hoogste wat een hockeyer van Oranje haalde was ruim 10 kilometer – overigens was de speeltijd toen wel iets langer. De zwaarste wedstrijd ooit van het Nederlands elftal, die de laatste jaren is gemeten? De kwartfinale op de Olympische Spelen tegen Australië (4-0 winst). De halve finale tegen België (1-3 nederlaag) komt daar vlak achteraan. Net als de wedstrijden tegen België op het EK vorig jaar.

De cijfers van Klarenbeek bevestigen wat veel toeschouwers al menen te zien. Voor het internationale tophockey moet je topfit zijn. Om fysiek het verschil te maken moet je afgetraind zijn, zodat hockeykwaliteiten de doorslag kunnen geven. Al zullen die kwaliteiten minder belangrijk worden als hockey meer op atletiek gaat lijken. Dat is iets waar Klarenbeek weer niet bang voor is.

‘Mijn werk is een stuk intensiever geworden, net als de dagelijks planning. Halen we wat we willen halen? Door technologie is dit een grote verandering, ook in mijn werk. Hoeveel meter is er op de training boven de gemiddelde grens van 23 kilometer per uur gelopen? Daar moet je je planning op aanpassen.’

De GPS-trackers in de ‘oplaadkoffer’

Het gevoel verdwijnt nu niet uit het hockey

Voor de planning van dit WK met de lange poulefase en de halve finale en finale in één weekend is er rekening gehouden met de belasting van de spelers. Omdat de belangrijkste wedstrijden kort op elkaar zijn, traint Oranje in de poulefase een dag na de wedstrijd altijd hard, om die situatie te simuleren en het lichaam te laten wennen aan die piekbelasting in 24 uur tijd. Het Nederlands elftal werkt met een jaarplanning, waar in principe elke dag is ingevuld en op het moment zelf kan worden gekeken of er iets bijgestuurd moet worden.

Met de GPS- en hartslagmeters is het in ieder geval niet zo dat het gevoel, de romantiek, helemaal uit het hockey verdwijnt, denkt Klarenbeek. Als een speler een mindere dag heeft omdat het thuis wat minder lekker loopt, is dat meteen te zien in de metingen maar meestal hebben de coaches dat al opgemerkt vóór ze de metingen zien. Een speler ‘in de ogen kijken’ geeft vaak meer info dan welke meting ook, weet de ervaren Klarenbeek als geen ander.

Elke international mag een paar dagen per jaar een ‘baaldag’ hebben. Eigenlijk merkt Klarenbeek dat de internationals juist zelf naar hem komen, om te checken hoe het zit met hun persoonlijke data. Als gevoel en data om aandacht springen, zal het gevoel de doorslag geven.’

‘Het oog van de coach blijft leidend. Al deze data is niet ter controle van de spelers, maar een controle van de planning en het eigen gevoel. Onze trainingen worden er simpelweg beter van. Wij hebben een speelstijl, met veel snelheid, daar passen wij onze planning op aan. Data helpt ons en heeft mijn werk veranderd, maar het oog ziet nog steeds veel.’

BHUBANESWAR (INDIA) – Het Nederlands team trainde maandagochtend 10 december licht voor de wedstrijd tegen Canada bij het WK Hockey heren. Jeroen Hertzberger (Ned) tijdens de training. Foto: Koen Suyk