De Nederlandse coach Siegfried Aikman schreef met Japan hockeygeschiedenis in het Indonesische Jakarta, met winst van de Asian Games na shoot-outs in een bloedstollende finale (6-6) tegen Maleisië. ‘Wij wilden als gastland laten zien dat we deelname aan de Olympische Spelen in Tokio verdienen. Dat we niet het sukkeltje zijn van de Spelen.’
Het is twee uur in de Japanse nacht van Kakamigahara, als Aikman maandag de tijd neemt om over de winst in de Asian Games te praten. Hij is al 22 uur wakker en net thuis van de lange reis uit Jakarta. Hij vertelt dat Japanners er een hekel aan hebben om te laat te zijn, dus waren ze al vier uur voor de vlucht op het vliegveld van Jakarta. Toen hij thuiskwam lag er een brief van een bestuurslid van de Japanse hockeybond, die zich zorgen maakte om het welzijn van hun bondscoach, die al een paar dagen een vervelend hoestje heeft. ‘Wij juichen altijd voor jou. Jouw gezondheid is belangrijk voor Japan.’
Voor Aikman is die steun na de historische zege in Jakarta heerlijk. Nog nooit won Japan de Aziatische Spelen, een evenement dat in Azië qua status weinig onder doet voor de Olympische Spelen. Tijdens zijn eerste periode als bondscoach werd hij in 2011 ontslagen. ‘Voor de mensen die me nu weer naar Japan hebben gehaald is het een bevestiging wat ze al wisten. Voor mij persoonlijk is het een stille revanche op wat er eerder is gebeurd.’
De winnaars van de Asian Games 2018.
Veertig dagen trainen in tropische hitte
De Japanse zege op de Asian Games heeft de Aziatische hockeywereld op zijn grondvesten doen schudden. India, Pakistan en Maleisië zagen potentiële olympische kwalificatie in rook opgaan. Alleen de winnaar kwalificeerde zich voor Tokio 2020. Nu wordt de route een stuk zwaarder voor deze Aziatische landen. Aikman – oud-coach van onder andere de dames van Den Bosch en de mannen van Kampong, Hurley, Tilburg en Amersfoort – ontving opeens van alle kanten felicitaties. Hij kreeg onder andere aandacht van ESPN en Surinaamse media.
Hoe kwam Aikman tot deze historische prestatie? Op een ietwat krakerige Facebook Messenger-verbinding legt de bondscoach met Surinaamse, Hindoestaanse, Afrikaanse en Chinese roots – ‘Ik ben een kosmopoliet’ – uit hoe het al geplaatste Japan hun droom waar wist te maken.
‘We hebben voor het toernooi veertig dagen hard getraind in Kakamigahara (ten westen van Tokio). Het is daar veertig graden in de schaduw. De luchtvochtigheid is honderd procent. Straks is het bij de Olympische Spelen in Tokio ook zo heet (de Olympische Spelen van Tokio worden naar verwachting de warmste Spelen ooit, red.). De hitte van Jakarta was dus minder erg dan in Japan. Wij hebben voor het toernooi bewust tegen Duitsland en Nieuw-Zeeland geoefend. Om te leren van een ander type hockey. Het Aziatische hockey kenmerkt zich in het algemeen door veel pingelen en veel gedraaf. Toen de Asian Games begonnen hebben wij tegen elkaar gezegd dat dit ons feestje moest worden. Wij wilden de wereld tonen hoeveel beter we zijn geworden.’
De Japanse ploeg voor de finale.
Dat is gelukt. De Japanse hockeyers wonnen in 1966 en 1970 brons op de Aziatische Spelen, maar ze stonden nog nooit in de finale. Laat staan dat ze het toernooi wonnen. Japan heeft ook maar twintig watervelden en achtduizend hockeyers.
Druk zetten op India
De doelstelling was in eerste instantie de halve finale halen. Maar in de poulefase had Japan moeite om het net te vinden. Indonesië werd met 3-1 verslagen, terwijl India het gastland met 17-0 oprolde en het ene na het andere doelpuntenrecord vestigde. Japan verloor met 8-0 van de Indiase magiërs. Aikman: ‘Als India ruimte krijgt, zijn ze fenomenaal. Dan groeien ze in de wedstrijd. Wij speelden halfcourt (wachtend op de middenlijn, red.) tegen ze. Maar dat hadden we niet moeten doen. Wij hadden graag tegen India in de finale gespeeld, om ze dan met meer druk te bespelen. Dan zijn ze kwetsbaar.’
Aikman met de Japanse ploeg, deze zomer op trainingsstage op hockeyclub Amersfoort.
De poulewedstrijd tegen Zuid-Korea was een kwartfinale
De laatste poulewedstrijd speelde Japan tegen Zuid-Korea. Een wedstrijd die gewonnen moest worden en daarom werd benaderd als een kwartfinale. Japan speelde voor de verandering fullpress met hun fitte en snelle spelers en won het team met 3-2. In de halve finale stond voormalig hockeygrootmacht Pakistan op het programma. Japan is volgens Aikman onderhand een angstgegner van de Pakistanen. In de halve finale werd een van dé favorieten voor de titel met 1-0 getemd. Toen stond Japan opeens in de finale tegen Maleisië, dat verrassend van India had gewonnen, na shoot-outs.
De doelstelling was onderhand bijgesteld. In de finale staan betekende voor toernooiwinst gaan. Maar al snel kwamen de Japanners met 4-1 achter. Dit kan niet waar zijn, dacht Aikman, die ontplofte. Het stond 4-2 bij rust, toen de Japanners de kleedkamer opzochten. Daar gaf de coach een donderspeech, met behulp van een vertaler. ‘Ik ben heel boos geworden. Omdat ze zichzelf ernstig tekort deden. Ik heb er aan het einde wel een positieve draai aan gegeven. Dat we hoe dan ook gingen winnen.’
De Japanse ploeg bij aankomst in het thuisland.
De ongelofelijke comeback, tot twee keer toe
Japan liep het veld weer op. Maar al snel moest de aanvoerder met een gele kaart naar de kant en liep Maleisië uit naar 5-2. Aikman ontplofte voor de laatste keer. Hij ging met vier aanvallers spelen. Om wat te forceren en ook het Maleisische team terug te dringen. Dat lukte. Met de 5-3 sloeg de vlam weer in de pan. Het werd 5-5.
Toch scoorde Maleisië de 6-5, met iets meer dan een minuut te spelen. Met nog dertien seconden op de klok deden de Japanse strijders het onmogelijke. Uit de strafcorner maakte de ploeg een comeback. Maleisië ondernam geen poging meer om in die dertien seconden een goal te maken. Het land wilde best shoot-outs nemen. Maar Japan won die shoot-outs overtuigend met 3-1.
De Maleisische hockeyers gooiden hun stick weg uit verdriet. Het Japanse team was aan de andere kant dronken van geluk. ‘Die jongens werden helemaal gek. In de bus werd er uitgebreid karaoke gezongen. We zijn gehuldigd door het Japanse Olympisch Comité. Alle kranten schreven over ons. De dag erop zijn we met het hele team op zoek gegaan naar nóg meer foto’s en video’s van onze overwinning. We waren zo gelukkig.’
‘Bereid zijn om te sterven om de keizer te redden’
De aanpak van Aikman – die na het succes al gepolst is of voor allerlei andere coachbanen – doet hij hier uit de doeken.
‘We hebben een snelle ploeg, met echte atleten. De Japanse mentaliteit is er eentje van gáán. Het heeft me alleen een jaar gekost om ervoor te zorgen dat ze zelf verantwoordelijkheid zouden nemen voor hun acties. Mijn hele aanpak is gebaseerd op de waarden van de samoerai, de oorspronkelijke Japanse krijgers. In de wedstrijdbespreking benadrukte ik altijd het volgende: de keeper is de keizer. De laatste man is de shogun (de legerleider, red.). De spelers in de as zijn generaal. De rest zijn samoerai’s, die voorkomen dat het kasteel van de keizer veroverd wordt. Die moeten alles geven en bereid zijn om te sterven om de keizer te redden.’
Wie een vleugje van het Japanse goud wil proeven, kan komende vrijdagavond naar de wedstrijd HGC-Amsterdam, waar de Japanse sterspeler Kenta Tanaka naar verwachting zal debuteren in Wassenaar. Spoiler: hij is verschrikkelijk goed.
https://www.youtube.com/watch?v=gN3y490DC1s
Alle foto’s: @Siegfried Aikman
Wat vind jij? Praat mee...
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.