De onterechte strafbal op ’t Kopje: ‘Alleen VAR kan dit voorkomen’

Het is de 56ste minuut van het duel tussen Bloemendaal en Den Bosch. Een snerpend fluitje klinkt, wanneer een strafcorner afkaatst op het lichaam van de Bossche lijnstop Fabian Unterkircher. Scheidsrechter Michiel Otten kent een strafbal toe, die de 2-1 zege oplevert voor Bloemendaal in de Tulp Hoofdklasse Heren. Een beslissing die Otten het liefst zou terugdraaien.

‘Ik zag op de beelden binnen vijf seconden dat we fout zaten.’

In de woorden van arbiter Otten zit de kern van de onterechte strafbal bij Bloemendaal-Den Bosch opgesloten. Want ja, hij en zijn collega Thijs Retra zaten mis. En inderdaad, op de beelden was dat wél prima te zien. Dat constateerden de scheidsen vlak na afloop, in de kleedkamer.

We gaan nog even terug naar dat moment, drieënhalve minuut voor tijd. De stand is 1-1, de sfeer op ’t Kopje is gespannen. Nieuw puntenverlies dreigt voor Bloemendaal, dat een week eerder door Kampong werd uitgeschakeld in de EHL en de competitiewedstrijd daarvoor verloor van Rotterdam. Jasper Brinkman staat op de kop van de cirkel. Klaar voor alweer de zesde corner, die nog niet lekker loopt. Deze poging levert ook niet direct een goal op. Brinkmans push wordt tegengehouden door Alexander Stadler, de goalie van Den Bosch. Via zijn hand komt de bal op het lijf van lijnstop Unterkircher, die inmiddels een paar pasjes naar voren heeft gezet en niet meer in de lijn tussen bal en doel staat. Otten staat iets verderop bij de achterlijn, een paar meter van de goal. Hij kijkt daardoor tegen de andere zijkant van het lijf van Unterkircher aan.

De scheidsrechter twijfelt niet. Fluit en wijst. Een vinger omhoog, eentje naar de grond. Een strafbal dus. Den Bosch vliegt met vragende blikken op Otten af. Die overlegt met collega Thijs Retra en keert daarna terug bij het doel. Weer een fluitje. Weer hetzelfde gebaar. De strafbal blijft dus staan. 

Den Bosch haalt verhaal bij Thijs Retra na het toekennen van de strafbal. Foto: Koen Suyk

De Bossche iPad

De bange vermoedens van Den Bosch worden al snel bevestigd op de bank: Hij was onterecht. Den Bosch-coach Nanco Jansonius, met een diepe zucht: ‘We hebben een iPad op de bank liggen. Daar kunnen we het meteen terugkijken. We zagen direct dat de bal via Alexander naast het doel zou zijn gegaan. Het had dus een nieuwe corner moeten zijn, geen strafbal. Dat vind ik heel kwalijk. We hadden recht op een punt. Dat hebben we nu niet. Niet omdat Bloemendaal kwalitatief beter was. Maar omdat die strafbal werd gegeven. Dat was beslissend.’

Otten kwam dus later tot dezelfde beslissing. ‘Het had inderdaad nog een corner moeten zijn. In mijn beoordeling op het veld, was de bal via Stadler onderweg naar het doel. Zou-ie er op heuphoogte ingaan, richting zijplank. Daarmee constateerde ik dat de lijnstop een doelpunt zou voorkomen. Daarom gaf ik de strafbal. Onterecht, zag ik net.’

Otten overlegde dus op het veld nog met Retra, die zich op verzoek ook in het gesprek mengt. ‘Ik twijfelde’, zegt Retra. Tegen Otten: ‘En dan ga ik je niet overrulen. We hadden het er net nog over in welke hoek we het beste zicht hebben. Nu stonden we – achteraf gezien – niet in de positie om het juiste besluit te maken.’

Den Bosch-coach Nanco Jansonius vond de foutieve beslissing ‘kwalijk’. Foto: Koen Suyk

‘Zal ik even meekijken met de bank?’

En dat knaagt, logischerwijs, aan beide arbiters. Otten: ’We staan hier om de goede beslissing te maken. Dat is in dit geval niet gebeurd. Dat is kloten en daarvoor bieden we onze excuses aan. We hebben alle middelen die we tot onze beschikking hadden gebruikt. Een VAR hebben we niet in de reguliere competitie. We hebben alleen elkaar, als collega’s. Dus het is goed dat we elkaar op zo’n moment opzoeken. Het proces klopt. Maar de uitkomst is…shit.’

De scheidsen geven toe dat ze weleens jaloers kijken naar hun collega’s in de hoogste nationale voetbalcompetitie. In de Eredivisie kunnen zij – aangestuurd door de videoscheids – langs de lijn beelden bekijken. Ook in de play-offs in de Tulp Hoofdklasse worden sinds vorig seizoen bij alle wedstrijden video-arbiters  ingezet. ‘Daarmee haal je dit soort fouten er meteen uit’, zegt Otten. ‘Dit is geen kwestie van interpretatie. Als je deze op beeld ziet, heb je geen herhaling nodig. Natuurlijk gaan wij niet over het inzetten van videoscheidsrechter. We weten dat daar veel kosten mee zijn gemoeid. Maar dit is wel de enige manier om dit soort fouten te voorkomen.’

De huidige technische middelen – zoals de livestreams van Viaplay – optimaal inzetten om scheidsrechters te helpen, ziet zijn collega Retra wel zitten. ‘Ik heb weleens gedacht: zal ik even meekijken op zo’n iPad op de bank, zodat mijn beslissing beter wordt? Als we zoiets toepassen en bijvoorbeeld een iPad beschikbaar maken voor scheidsrechters, moeten we dat wel consequent doen. Maar ook dan is het nog niet zo makkelijk. Bij de ene wedstrijd heb je meer camera’s dan de andere. Dus kan je daar waarschijnlijk betere beslissingen maken. Bovendien zouden we niet afhankelijk moeten zijn van een streamingsdienst. We zijn nu bevoorrecht dat alle wedstrijden in de Hoofdklasse live worden uitgezonden. Als dat niet meer gebeurt, ben je terug bij af.’

Marc Miralles benut de omstreden strafbal voor Bloemendaal, links scheidsrechter Otten. Foto: Koen Suyk

De Bossche coach Jansonius is het deels met de arbiters eens: ‘Ik denk ten eerste dat de scheids zich zo moet opstellen dat hij zoiets wel ziet. Als je een strafbal geeft – zeker vlak voor tijd – moet je heel erg zeker van jezelf zijn. Het gaat ook snel en hard. Natuurlijk zou het mooi zijn als er even overleg is met iemand in een hokje die de beelden bekijkt. Of dat er een andere oplossing is om dit beter te doen.’

‘We zijn bestolen’, baalt Den Bosch-aanvaller Koen Bijen nog na in de gang van het clubhuis van Bloemendaal. Zijn woorden zijn gericht aan Otten en Retra. ‘Wist je het zeker? Dit is zo zonde’, zegt Bijen, op een vrij rustige toon. Hij zet zijn spullen in een hoek en loopt naar boven, waar zijn team zit. Otten kan maar een ding zeggen: ‘Sorry, ik snap je.’