Frank-Jan van Waveren maakte nieuwjaarsbelofte waar

Het Nederlands elftal is het hoogst haalbare voor een hockeyer. Slechts 866 spelers trokken ooit het shirt van Oranje aan. Voor tachtig van hen bleef het bij die ene keer. Zo ook voor Frank-Jan van Waveren die op 24 april 1991 in Amsterdam debuteerde voor Nederland in het duel met Ierland (5-0).

Als het vuurwerk het jaar 1991 aankondigt, staan vader en zoon Van Waveren met een champagneglas in de hand naar het spektakel te kijken. ‘Uit het niets kwam de vraag van mijn vader: wat is je doel? Ik antwoordde eigenlijk meteen: ik ga dit jaar in het Nederlands elftal spelen’, vertelt Frank-Jan van Waveren over die oudejaarsavond.

Onbewust verlangen

‘Het is een moment dat wij altijd samen hebben gekoesterd. Toen ik mijn debuut in Oranje had gemaakt, was het eerste wat mijn pa zei: dit wist jij al. We waren niet echt een familie van voornemens en opeens kwam op die avond out of the blue die vraag. Het antwoord had ik meteen klaar alsof er kennelijk ergens onbewust dat verlangen in mij zat. Ik speelde pas een half jaar in de Hoofdklasse. Het verhaal is mooier geworden, omdat het gelukt is.’

Het verhaal van Van Waveren op weg naar Oranje leest ook wel als een jongensboek. Tot zijn twintigste speelde hij bij Alkmaar in de Tweede Klasse. Vanwege zijn studie verhuisde Van Waveren naar Rotterdam waar hij ging spelen voor Victoria, dat in de Overgangsklasse actief was.

Goede lichting Victoria

‘Ik dacht: laat ik het maar proberen. Ik had wel in districtsteams gespeeld en in het Nederlands studentenelftal, maar was verder nooit uit voor vertegenwoordigende elftallen uitgekomen. Victoria had een goede lichting en het ging ook best goed. In 1990 promoveerden wij naar de Hoofdklasse.’

Als spits bij het gepromoveerde Victoria viel Van Waveren op. De aanvaller was dan wel niet bovengemiddeld snel, maar was goed op het tactische en technische vlak. Hij scoorde makkelijk en fungeerde rond de cirkel als aanspeelpunt. Zijn inzicht en drang naar voren kwamen van pas als hij door zijn coach soms als rechtermiddenvelder werd geposteerd.

Uitnodiging

Van Waveren ontving dan ook een uitnodiging van bondscoach Rob Bianchi, die na het succesvolle WK van 1990 Hans Jorritsma was opgevolgd. De trainingsgroep van de Oranje Heren ging zich voorbereiden op het EK in Frankrijk in 1991.

Frank-Jan van Waveren als Oranje-speler geportretteerd door zijn moeder. Foto: Collectie Frank-Jan van Waveren

De invitatie voor Oranje verliep niet geheel soepel, herinnert Van Waveren zich. ‘Ik woonde in een studentenhuis en iemand had de telefoon opgenomen en op een bierviltje geschreven dat er voor mij was gebeld. Maar het viltje werd vervolgens weer gebruikt om bier op te zetten. Ik wist dus helemaal niet dat er voor mij was gebeld.’

Gebeld

Onwetend en nietsvermoedend was Van Waveren aan het trainen bij Victoria toen op een dag de telefoon in het clubhuis van de Rotterdammers ging. ‘Ik geloof dat de manager van Oranje belde en aan de barman vroeg of hij mij wilde halen. De barman liep naar het veld en vroeg aan mij of ik aan de telefoon kon komen. Ik had zoiets: waarom? Ik ben aan het trainen. Maar goed, ik ben toch maar met hem meegegaan en toen bleek dat ik was uitgenodigd. Toen ik die avond thuis kwam en vertelde dat ik was geselecteerd voor Oranje zei een huisgenoot: dat wist ik al, want er had iemand voor je gebeld hierover.’

Die uitnodiging gold voor twee oefeninterlands van Oranje, tegen Ierland en Duitsland. Bianchi kon voor deze wedstrijden geen beroep doen op de internationals van HGC. Stephan Veen, Jan Willem Neuberg, Gijs Weterings, Bart Looije en Marc Delissen waren vanwege verplichtingen in de Europa Cup rond Pinksteren niet beschikbaar voor Oranje.

Rentree Tom van ’t Hek

Als vervangers werden naast Van Waveren ook Tom van Amerongen, Erik-Jan de Rooij, Richard Brinkman en Tom van ’t Hek opgeroepen. Die laatste was een verrassing in de selectie. De toen inmiddels 33-jarige 216-voudig international maakte zijn rentree nadat hij niet meer was uitgekomen voor Oranje sinds de winst van de wereldtitel in 1990.

De oefenwedstrijd tegen Ierland werd met 5-0 gewonnen, mede dankzij twee doelpunten van de teruggekeerde Van ‘t Hek. Voor vierhonderd toeschouwers in het Wagener Stadion maakte Van Waveren zijn debuut door tien minuten voor tijd Koen Pijpers af te lossen.

Als zeventiende man naar EK

Het EK in Parijs later dat jaar maakte Van Waveren als zeventiende man mee. ‘Ik ben wel meegegaan met Oranje, maar er mochten maar zestien namen op de spelerslijst. Ik zou alleen spelen als iemand geblesseerd zou raken. Dat gebeurde niet, maar ik vond het prachtig om mee te maken. Ik behoorde tot de beste hockeyers van een land dat een jaar eerder wereldkampioen was geworden.’

Souvenir oefentrip van de Oranje Heren in Pakistan in 1993. Foto: Collectie Frank-Jan van Waveren

Na het EK werd Bianchi ontslagen en keerde Hans Jorritsma terug als bondscoach. Hij greep in de aanloop naar de Olympische Spelen van Barcelona in 1992 terug op de gevestigde namen, waardoor Van Waveren niet meer werd opgeroepen voor Oranje.

Weer op radar bondscoach

Van Waveren maakte na de degradatie van Victoria uit de Hoofdklasse in 1992 de overstap naar hdm, de landskampioen. Hierdoor kwam hij op de radar van de nieuwe bondscoach Roelant Oltmans, die Van Waveren uitnodigde voor een oefenstage van Oranje in Pakistan. Begin 1993 zouden de Oranje Heren zes duels spelen, waarvan drie tegen de vice-wereldkampioen. Deze duels golden echter niet als officiële interlands.

De trip was voor Van Waveren een onvergetelijke ervaring. ‘Holy shit, wat was dat gaaf en mooi. Onder begeleiding van agenten werden we naar het stadion geloodst. In het stadion was officieel plaats voor 10.000 mensen, maar er zaten er 15.000. Volgens mij hadden ze allemaal bij de ingang gratis een rieten stok gekregen, want tijdens de wedstrijd waren ze met die stokken tegen de hekken aan het rammen. Het was een gekkenhuis.’

Leren jas

Tussen de wedstrijden had de selectie vrije tijd, voor Van Waveren betekende dat tijd om een leren jas te kopen. ‘Marc Delissen vertelde dat je voor 35 gulden zo’n jas kon kopen. Met een paar jongens wilden we wel de stad in. We gingen op zoek naar een taxi en vonden er één, althans wij zagen een paar benen uit de achterklep van de auto bungelen. Wij vroegen hem of hij de bestuurder was van de taxi en dat bleek zo te zijn. Wij stapten in en op een gegeven moment vroeg hij of een van ons het raampje aan de bestuurderskant kon opendraaien. Bleek dat de deur kapot was waardoor hij via het raam moest instappen.’

Souvenir oefentrip van de Oranje Heren in Pakistan in 1993. Foto: Collectie Frank-Jan van Waveren

Van Waveren: ‘Wij zeiden tegen hem: leather jackets. Toen bracht hij eerst nog naar een winkel waar je alleen tapijten kon kopen. Die eigenaar was natuurlijk een vriend van hem, maar we kwamen voor een leren jas. Uiteindelijk hebben we onze jassen kunnen kopen en keerden we weer veilig terug in het hotel.’

Blessure

De trip in Pakistan eindigde in mineur voor Van Waveren. In de vierde wedstrijd van de tournee, tegen Pakistan, ging het al snel mis. ‘Ik dook iets te enthousiast naar de bal, waardoor mijn arm uit de kom ging. Het was voor mij het einde van het hockey in Pakistan en eigenlijk ook bij Oranje. Ik moest vijf maanden revalideren en was daarna niet meer zo fit en gefocust als daarvoor.’

Van Waveren speelde nog vier seizoenen voordat hij, teruggekeerd bij Victoria, een punt zette achter zijn loopbaan.

Souvenir oefentrip van de Oranje Heren in Pakistan in 1993. Foto: Collectie Frank-Jan van Waveren

De goede trein

‘Het is mij overkomen’, zegt Van Waveren over zijn tijd bij Oranje. ‘Ik was gedreven en had talent, maar dan moet je wel een platform krijgen. Daar heb ik geluk bij gehad. Omdat ik ging studeren in Rotterdam kwam ik bij Victoria terecht dat op dat moment over een goede lichting beschikte. Daarna ging ik naar hdm, de landkampioen. Je speelt dan op een podium waardoor de lat naar het Nederlands elftal relatief lager ligt dan bij andere clubs. Ik ben niet in de goede trein gestapt, ik heb in de goede trein gezeten.’

Frank-Jan van Waveren (52) is CEO bij EXO-L. Het bedrijf produceert innovatieve enkelbraces, onder andere gedragen door Frédérique Matla en Florian Fuchs, die beschermen tegen het verzwikken van het enkelgewricht. Daarnaast is hij eigenaar van Promoprins BV, een bedrijf in promotieartikelen en relatiegeschenken.

Lees ook:

• • Keurslijf van Oranje paste Lijsbeth van Kessel niet
  • Eelco van der Meulen verschiet kruit al in eerste interland
  • Het was vooral zitten en wachten voor keeper Richard Lemaire
  • Uitstel WK en liesblessure zaten doorbraak Peter Dunki Jacobs dwars
  • Hermkens speelde Champions Trophy en keerde terug naar de Overgangsklasse
  • Thijs Maartens zat paar weken op roze wolk
  • Sebastiaan Westerhout werd niet de nieuwe rechtsachter van Oranje
  • Dus toch die ene officiële interland voor Imke Lempers