Analyse: wat Paul van Ass te wachten staat bij Oranje

Met het veroveren van de negende wereldtitel sloot het Nederlands elftal een tumultueus jaar af. In september begint de nieuwe bondscoach Paul van Ass (61). Wat laat Jamilon Mülders voor hem achter?

De aanstelling van de sympathieke Mülders tot en met het wereldkampioenschap was in zekere zin uit nood geboren, omdat niemand anders wilde. Zelf had de voormalig assistent van Alyson Annan bovendien helemaal niet de ambitie om bondscoach te worden. Maar uiteindelijk bleek zijn benoeming een gouden zet.

Mülders was achteraf de juiste man op het juiste moment. Waar de aanpak van Annan bij een deel van de selectie op verzet stuitte – met haar vertrek uiteindelijk als onvermijdelijk resultaat – stemde de empathische manier waarop Mülders te werk ging de groep ogenschijnlijk wél unaniem tevreden. Onder zijn vleugels leidden talloze praatsessies ertoe dat het Nederlands elftal na de bewogen periode – volgens Mülders was de ploeg in januari en februari ‘dood’, vertelde hij na de WK-finale op Ziggo Sport – niet verder uit elkaar viel. Typerend voor zijn aanpak was dat hij bij de speelsters zijn oor te luister legde en hun wensen in vervulling liet gaan. Er werd continu gezocht naar de juiste balans tussen presteren en plezier. Speelsters voelen zich nu een stuk veiliger om te vertellen wat er in hun hoofd omgaat en zijn bereid om naar elkaar te luisteren.

De Duitser vond het niet zijn taak om harde keuzes te maken. Hij zag zichzelf eerder als iemand die op de winkel paste en bouwde voort op het fundament van Annan. In vergelijking met de Olympische Spelen van een jaar geleden selecteerde hij dezelfde speelsters, met Renée van Laarhoven, Yibbi Jansen, Freeke Moes en Sabine Plönissen als opvolgers van de gestopte internationals. Josine Koning en Anne Veenendaal liet hij om de beurt keepen. In plaats van één aanvoerder stelde hij – op voorspraak van de speelsters – er drie aan, die door de speelsters zelf door middel van een stemming werden gekozen. Allemaal bedoeld om zoveel mogelijk onrust te vermijden.

De geëmotioneerde Jamilon Mülders na het winnen van de WK-titel. Foto: Willem Vernes

De toekomst van De Goede, Welten en Van Geffen

Met het oog op de Olympische Spelen van Parijs in 2024 kan Paul van Ass, als opvolger van Mülders, er straks niet omheen om wél een aantal belangrijke knopen door te hakken. Als bondscoach van de Nederlandse mannen liet hij al zien dat hij in staat is om harde keuzes te maken. Een half jaar voor de Olympische Spelen van Londen in 2012 liet hij hockeyiconen Teun de Nooijer en Taeke Taekema buiten de selectie. ‘Als je hoge bomen uit het bos haalt, gaat de zon schijnen op de planten, struiken en gewassen’, luidde destijds zijn verklaring. Een beeldspraak die tot veel kritiek leidde en waarvoor Van Ass later zijn excuses aanbood. De Nooijer haalde ‘Londen’ uiteindelijk toch wel, Taekema niet.

Het is de vraag wat Van Ass richting Parijs gaat doen. In tegenstelling tot bij Mülders, die grotendeels het selectiebeleid van Annan volgde, begint bij de Hagenaar iedereen op nul. Met Eva de Goede (33), Lidewij Welten (32) en Margot van Geffen (32) kent het team drie bepalende dertigers. Algemeen bekend is dat zij degenen waren die de minste moeite hadden met de aanpak van Annan.

Bovendien spelen zij volgend seizoen alle drie niet voor een topclub. Van Geffen vergezelt De Goede bij HGC, Welten maakt de overstap naar Kampong. De Goede en Welten waren er in Oranje al bij op de Spelen van Beijing in 2008, waar Nederland goud haalde. Maar hockeyen kunnen ze nog steeds erg goed. De Goede, net op tijd hersteld van haar kruisbandblessure, bewees dat in de WK-finale tegen Argentinië nog maar eens. Haar driehoekje met Maria Verschoor en Yibbi Jansen stond aan de basis van de wereldgoal van Felice Albers, het mooiste doelpunt van het WK. Wat dat betreft is er geen reden om voor andere speelsters te kiezen.

Eva de Goede en Lidewij Welten omarmen elkaar na het winnen van de wereldtitel in Terrassa. Foto: Willem Vernes

Van Ass komt niet in een gespreid bedje terecht

Aan de andere kant kloppen er wel jonge talenten op de deur. In april werd Jong Oranje in Potchefstroom wereldkampioen. Geen van de speelsters van de selectie van toen werd door Mülders opgenomen in het WK-team van het grote Oranje. Na de zilveren medaille van WK het onder 21 in Chili van 2016 stroomden er vier speelsters door. Dat waren Frédérique Matla, Pien Sanders, Josine Koning en Anne Veenendaal.

Op sportief vlak is er voor Van Ass weinig werk aan de winkel. Zelfs na dit roerige jaar won Nederland de wereldtitel. Het WK bewees dat het gat tussen Nederland en de rest van de wereld nog steeds erg groot is. Oranje was niet in topvorm, maar had weinig van andere landen te duchten. Argentinië werd met dezelfde cijfers verslagen als in Tokio (3-1). Duitsland werd enkele jaren geleden beschouwd als de grootste concurrent van Oranje, maar maakte de verwachtingen nooit waar. België is wel een stap dichterbij gekomen. Maar de grootste tegenstander van Nederland blijft Nederland zelf.

Op dat gebied is er voor Van Ass wél genoeg werk te verrichten. Hij komt niet in een gespreid bedje terecht. De meeste wonden van het tijdperk Annan zijn inmiddels wel geheeld, maar de littekens zijn nog steeds zichtbaar. Nog niet elke international van Oranje heeft de periode afgesloten. Dat de meeste speelsters nooit met Van Ass hebben gewerkt en hem niet persoonlijk kennen, zorgt ervoor dat hij met een open en frisse blik aan de slag kan.

Paul van Ass, als bondscoach van de Nederlandse mannen, met Robert van der Horst. Foto: Willem Vernes

Paul van Ass is geen tweede Jamilon Mülders

Het team krijgt op zijn beurt met een ander soort coach te maken. Paul van Ass is geen tweede Jamilon Mülders. Hij is net als de Duitser benaderbaar en iemand van de goede sfeer, maar zal meer dan Mülders zijn eigen koers varen. Van Ass staat bekend als iemand die ook hard kan zijn. Als bondscoach van de Nederlandse mannen noemde hij topsport ‘geen warm, maar een koud bad’.

Ongetwijfeld zet Van Ass het liefst het hockey weer centraal. Zijn voorliefde voor aanvallend spel gaat hem daar vast bij helpen. Onder leiding van Mülders bewaarde Nederland oogstrelend hockey tot aan de finale. Aan Van Ass de taak om Oranje in Parijs al eerder te laten swingen. En ervoor te zorgen dat elke speler van het Nederlands elftal dan wél met plezier op het olympisch goud terugkijkt.


10 Reacties

  1. robvisser

    Het is inderdaad de vraag of we speelsters als Welten, De Goede en Van Geffen nog terug gaan zien in Parijs. Lidewij Welten heeft in ieder geval wel aangegeven door te willen gaan tot en met de OS in Parijs, en het is dus haar vaste wil en intentie om daar nog een keer te vlammen. Maar dat betekent niet dat Van Ass geen andere keuze zou kunnen maken, uiteindelijk gaat het ook om de vorm op dat moment. En het kan natuurlijk ook zijn dat hij nog steeds zijn 'kappen van hoge bomen' theorie aanhoudt. Van Geffen is onduidelijk, het zou ook zomaar kunnen zijn dat ze het voor gezien houdt na dit WK, althans wat haar interlandcarrière betreft. In de aanloop naar het WK had ze moeite met haar vorm, op het WK zelf bewees ze nog van waarde te kunnen zijn. Maar of ze onvervangbaar is, daarop zal Van Ass het antwoord moeten geven. De Goede is inmiddels ook wel op leeftijd, al heeft ze destijds een jaar sabbatical gehad dus haar hockeyleeftijd is een jaar minder, en het is ook afwachten wat ze zelf beslist over haar Oranje toekomst. Een aanvalsleider als Welten zie ik niet meteen opstaan wanneer ze uiteindelijk vertrekt. Je zou denken Matla, maar daar begin ik toch aan te twijfelen. Ik zie bij haar niet dezelfde drive en op grote toernooien heeft ze tot nu nooit uitgeblonken, sterker nog ze speelde vaak minder dan datgene wat we van haar mogen verwachten. In interviews klinkt ze ook wat gemakzuchtig, zo van 'als ik het niet doe, dan doet iemand anders van het team het wel', terwijl ze in mijn ogen met haar kwaliteiten de aanvalsleider van het team zou moeten zijn. Maar instelling en karakter verander je niet zomaar, al heeft Alyson denk ik wel een poging gedaan.

  2. lynnBosman

    Ik ben erg benieuwd. De keuze is reuze. Een aantal talenten kloppen op de deur. Fernig, de Haan, De Baat om er maar een paar te noemen. Burg, Post en Fortuin die het net niet gered hebben en ik heb ook nog goede hoop op de terugkeer van Marijn Veen, Zerbo en Dicke. Ook naar mijn mening drie topspeelsters. Welten gaat nog even door en een aanvalsleidster zal op den duur wel opstaan. Dan denk ik eerder aan Leurink of Verschoor dan Matla. Misschien is die rol gewoon niet weggelegd voor Matla en moet ze maar haar ding doen. Zolang ze er staat wanneer het moet, maalt denk ik niemand daar om. Ik denk echt dat Keetels gemist gaat worden, wie is er nog meer zo'n type als haar? Overigens zei Lammers het treffend in een artikel van de NOS: degene die geen last hadden van het 'bewind' waren de speelsters die alles mochten. Ik heb alle vertrouwen dat voor v Ass iedereen weer op 0 begint en de verbinding daardoor alleen maar beter zal worden.

  3. Runa Honig

    Dit lijkt me het uitgelezen moment voor een nieuwe start met een frisse, gretige selectie. Wat mij betreft moeten van Geffen, Welten en de Goede plaats maken. Het klinkt hard, maar zij zijn de toekomst niet en daar moet je wel op gericht zijn in deze fase richting OS. Er is nu voldoende ervaring in de ploeg om dit op te vangen en er is genoeg talent dat staat te trappelen. Makkelijk gaat het niet worden. In Parijs is Nederland de te kloppen ploeg. Vooral mentaal moet de jonge garde getraind en gehard worden, want hockeytechnisch zit het wel goed.

    1. aernoud-lippmann

      De Beste 18 moeten naar Parijs namens Nederland dus wellicht met alle oudere of met 1 van hen ....! Opleiden doe je daaronder daar is NL team niet voor ! Succes Paul🏑🧡

  4. robvisser

    @lynnBosman Nederland heeft natuurlijk veel talent. Ik vond het wel apart dat Joosje Burg niet in de WK selectie zat, want die heeft het erg goed gedaan, en ik hoop op een terugkeer van Marijn Veen, al denk ik dat wat zij heeft chronisch is. Ik denk dat je gelijk hebt. Matla heeft niet echt de drive om aanvalsleider te zijn. Qua kwaliteit zou het moeten kunnen, maar dat komt er in Oranje onvoldoende uit, en verder zit het ook niet in haar karakter. Zelf denk ik dat een speelster die zo haar stempel drukt op de Hoofdklasse de lat voor zichzelf hoger zou moeten leggen in Oranje, maar het team wint wel weer het WK en dat neemt die drang voor haar misschien deels weg. Ik ben wel benieuwd hoe Van Ass dat ziet. Ik denk dat Nunnink wel een speelster is die de Keetels rol aankan, ik verwacht niet dat de afwezigheid van Marloes een enorm probleem met zich meebrengt. Ik ben benieuwd hoe Van Ass het gaat doen en ik hoop vooral dat de chemie met de speelsters goed is. En zoals je zei, er zijn veel nieuwe grote talenten en de vraag is hoeveel daarvan voor de OS in Parijs de kans krijgen onder Van Ass.

  5. robvisser

    @Runa Honig Ik denk dat we Van Geffen en De Goede niet terugzien, Welten misschien nog wel. Maar ook zonder haar moet Nederland klaar zijn voor Parijs. Zoals je zegt, er is genoeg talent.

  6. w.j.arriens

    Nou, Redaktie van hockey.nl, hebben de Ned Vrouwen van weinig andere landen te duchten? Gelukkig zullen de nieuwe coach en de vrouwen zelf zich daar niets van aantrekken. Ik noem zo minstens zes landen op die een struikelblok voor Oranje kunnen vormen (niets nieuws): Argentinie is al met verjonging bezig en is altijd een gelijkwaardige tegenstander, Australie is altijd sterk en gevaarlijk, Duitsland is bijna gelijkwaardig en Belgie is sterk in opkomst. De Britsen altijd een geduchte konkurrent, en Spanje is een team dat kan pieken wanneer het erom gaat. Interessant zal het zijn te leren welke printa’s de nieuwe coach meekrijgt van zijn werkgever: alles op de Olympische titel over 2 jaar en handhaven van de status quo? Dus, ervaring behouden en geen dertigers bedanken? Maar zou dat niet ten koste gaan van de noodzakelijke verjonging en dus de ontwikkeling op de langere termijn? Ben ook benieuwd naar het te ontwikkelen taktisch plan. Behalve technisch vernuft, een bepalende faktor in het vóórblijven van de konkurrentie.

    1. SanderVerkeij

      Nederland heeft (wellicht op de finale na) niet hun sterkste spel laten zien en toch vrij gemakkelijk weer WK geworden. Argentinië heeft nauwelijks doelpogingen gehad in de finale. Het is dus maar de vraag wat jij als een gelijkwaardige tegenstander ziet? Idem dito tegen de Belgen, daar had NL ook het eerste kwart al met 3-0 voor kunnen staan met voldoende strafcorners. België scoort direct uit de eerste strafcorner. Tegen Australie 12 corners? En daarom blijft het een wedstrijd maar de verschillen waren groot. Nederland was gewoon weer veruit de beste.

  7. robdux

    Ik ben heel benieuwd. Van Ass gaat dit zeker goed doen. Zijn aanstelling is slim, maar ook verbazingwekkend. Het is namelijk geen kerel die naar de pijpen gaat dansen van bobo’s. Verjongen is nu wel een must. Dat de jonkies mentaal harder moeten worden, zoals ik lees in de commentaren, is onzin. Ze stonden er dit wk. Heel knap. Wat betreft de periode Annan. Dat is geweest. Er wordt nog steeds veel over haar geoordeeld, terwijl we nog steeds niet helemaal weten wat er is gebeurd. Het niet transparant zijn door maar een klein deel vh rapport te openbaren is kwalijk. Daardoor gaan mensen gissen en oordelen en raken mensen in de hockeywereld (spelers, Annan etc) beschadigd (dat laatste gebeurt niet zelden).

  8. kasparstevens

    Zou Krekelaar graag terug zien komen. De energie die daar van uitgaat is ongeëvenaard. Maar dan wel graag in overleg, zodat ze bij Oranje en HCDB op dezelfde positie speelt. Verder hoop ik dat de zussen Amber en Anouk Brouwer snel aansluiten richting OS Paris.


Wat vind jij? Praat mee...