De hockeyende Wageners in het Wagener

In de serie ‘Wagener Stadion Toen & Nu’ duiken we in de rijke historie van het Amsterdamse hockeystadion, dat momenteel wordt verbouwd in aanloop naar het EK in 2017. Elvire Wagener, achternichtje van de naamgever van het stadion Joop Wagener, sloeg onlangs de 1e paal in de grond voor de opbouw van het nieuwe stadion. Hoe was het voor haar om vroeger als Wagener bij Amsterdam te hockeyen? En wie was eigenlijk de laatste hockeyende Wagener in het Wagener? 

‘Onze jeugd was doordrongen van hockey. Mijn vader, Hans, was zelf ook zo opgegroeid. Zijn vader Cas, de broer van naamgever Joop Wagener, was zelf ook fanatiek hockeyer. Bij mijn vader zat hockey tot in zijn tenen.’

Hans Wagener

Hans Wagener was wellicht de meest bekende Wagener op het veld. Hij was één van de smaakmakers in het 1e elftal van Amsterdam, speelde 43 interlands voor Oranje en nam in 1960 deel aan de Olympische Spelen in Rome.

Hans in het Wagener Stadion

‘Hockey zit héél erg in de familie’, stelt Elvire. ‘Mijn vader was een nakomertje in zijn gezin. Zijn 3 oudere broers waren minder fanatiek, maar mijn vader erfde het fanatisme van mijn opa. Wij hockeyden zelf vroeger ook eindeloos. In de tuin, op alle pleintjes in de buurt. En in het weekend speelde mijn vader regelmatig mee. Het ging hem erom dat je je best deed en plezier had in het spel. En de bal het werk laten doen, dat is wat hij ons ook altijd heeft meegegeven.’

Amsterdam als 2e thuis

‘Ik ben als 1e begonnen op Amsterdam, op mijn 10e. Ik ben de oudste, mijn 2 broertjes Hans Reinoud en Maarten kwamen later.’ Haar hele jeugd hockeyde zowel Elvire als haar broertjes op Amsterdam. ‘Het was echt een 2e thuis. In die tijd was de club nog niet zo groot, dus ik ging elk jaar met hetzelfde clubje meiden door naar een volgend team.’

Het gezin Wagener. Foto: Hans Koreman

‘Toen ik iets ouder was stond mijn vader vaak langs de lijn. Hij was coach bij mijn broertjes. Het mooie vind ik achteraf gezien dat hij altijd rustig was. Het waren andere tijden, je had geen goedbedoeld schreeuwende ouders langs de zijlijn.’ Hans was dan wel rustig, maar ook fanatiek. ‘Voor zowel mijn vader als ons was hockey wezenlijk. Mijn moeder werd er wel eens gek van, dat alles altijd over hockey ging. Mijn opa, Cas Wagener, heb ik niet gekend. Hij overleed in 1956, ik werd in ’58 geboren. Mijn vader was dol op hem. Ze hebben ook allebei in het Nederlands elftal gespeeld.’

Beroemde achternaam

Hockeyen bij Amsterdam en Wagener van je achternaam heten, wat deed dat? ‘Als je jong bent heb je dat eigenlijk helemaal niet door’, vertelt Elvire. ‘Ik ben er eigenlijk nooit zo mee bezig geweest. Ja, ik vond het leuk dat het zo heette, dat je eigen naam op het hek stond.’

Wat ook meespeelde is dat er in die tijd nog niet werd gesproken over ‘Het Wagener’, volgens Elvire. ‘Toen zei je gewoon ‘het stadion’, of ‘het Wagener Stadion’.

‘We zijn er wel trots op uiteraard. Wat ik echt heb meegekregen is dat je als ‘Wagener’ wel bij Amsterdam ging hockeyen. Amsterdam was een familieclub toen, ik heb er hele warme herinneringen aan. Je kende ook iedereen. Toen ik stopte op mijn 23e, was dat wel aan het veranderen.’

Wagener clubhuis?

‘Mijn vader was in de jaren 60 en 70 directeur van bouwbedrijf WMT Thijssen & Co. Dat bedrijf heeft toen het nieuwe clubhuis van Amsterdam gebouwd. Dat was speciaal natuurlijk.’ Dus eigenlijk is er behalve een Wagener Stadion ook een Wagener clubhuis? Elvire lacht. ‘Nou, het is door iemand anders ontworpen, maar in zekere zin wel een beetje. Het stadion spreekt natuurlijk meer tot de verbeelding!’

‘Gaat me aan het hart’

Elvire had vorige week de eer om de 1e paal in de grond te slaan voor het nieuwe stadion. ‘Het gaat me aan het hart, hoor. Ik begrijp dat een stadion moet voldoen aan de eisen van nu en gun Amsterdam en de hockeybond een prachtig stadion op de oorspronkelijke plek. Maar er gaat ook wel iets verloren. De houten bankjes, de witte afrastering, dat ga ik wel missen.’ Bovenal vond Elvire het echter ontzettend leuk om weer op Amsterdam rond te lopen. ‘En vooral om het startsein te mogen geven voor de wederopbouw van het stadion.’

AMSTELVEEN – KNHB-directeur Erik Gerritsen en Elvire Wagener, achternichtje van Joop Wagener sr. , hebben samen symbolisch de 1e paal geslagen van de nieuwe tribune van het Wagener hockeystadion. Foto KOEN SUYK.

Slechte knie

Daarvoor was het al een tijd geleden dat ze bij Amsterdam was geweest. ‘Ik heb op mijn 17e mijn meniscus afgescheurd en in die tijd haalden ze die er dan gewoon helemaal uit. Vanaf dat moment had ik altijd last van mijn knie. Op mijn 23e heb ik daardoor, geforceerd, moeten stoppen met hockey.’

Een heel moeilijke beslissing, herinnert Elvire zich. ‘Van mijn 10e tot mijn 23e heb ik op Amsterdam rondgelopen, dan raak je echt vergroeid met die plek. Ik had er zo de pest over in, dat ik er na die beslissing ook een dikke streep onder heb gezet. Ik ben niet vaak meer op Amsterdam geweest, behalve voor de toernooien van het Nederlands elftal.’

Elvire hockeyde zelf in Dames 2 tot ze stopte. Ik heb wel eens meegetraind en ingevallen bij Dames 1, in het stadion. Maar het halve Nederlands team hockeyde destijds bij Amsterdam in het 1e. Dat was voor mij gewoon te hoog gegrepen.’ Jongste broer Maarten hockeyde nog wel in de JA1 van Amsterdam, maar verhuisde al snel, op zijn 21e, naar Amerika.

De middelste had talent

‘Mijn middelste broertje, Hans Reinoud, zat het dichtst tegen het 1e aan. Toch werd hij niet geselecteerd. Dat vond hij erg jammer, en mijn vader ook. Hij had talent. Toen hij in Leiden ging studeren ging hij daar hockeyen en speelde hij alsnog met Leiden 1, onder leiding van Roelant Oltmans, in de Hoofdklasse. Hij speelde dus, uit tegen Amsterdam, altijd in het Wagener. Een pleister op de wonde voor mijn vader.’

Van links naar rechts: Maarten, Elvire en Hans Reinoud. Foto: Hans Koreman

Hans Reinoud was daarmee de laatste Wagener die in het Wagener Stadion hockeyde. Toevallig of niet werd juist híj vernoemd naar zowel zijn vader Hans als de succesvolle coach Rein de Waal, die eerst Amsterdam en vervolgens de Oranje Heren coachte. Hans Reinoud kan er zelf niet meer over vertellen. ‘Hij is in 2005, op zijn 43e, overleden aan een hersentumor’, vertelt Elvire.

Nog hockeyende Wageners op de velden?

Elvire heeft geen kinderen en de kids van broer Maarten hockeyen niet. ‘Afgelopen juni waren ze over uit Amerika en toen zijn ze wel langs het stadion geweest. Even een foto gemaakt bij het naambordje.’

Toch zijn er nog altijd hockeyende Wageners. Elvire: ‘Hans Reinoud had 2 jonge dochters, Claire en Sophie. Ze waren 3 en 5 toen hij overleed. Inmiddels zijn ze 15 en 17.’ In het Wagener hockeyen, dat doen ze echter niet. ‘Ze spelen bij Victoria.’

‘Misschien herkent hij nog wat’

Hans Wagener, de vader van Elvire, Maarten en Hans Reinoud, leeft nog wel. Hij was dé Wagener die het vaakst schitterde in het Wagener Stadion, met zowel Amsterdam als Oranje. ‘Ik zou het ontzettend leuk vinden als mijn vader de opening van het stadion nog kan meemaken’, stelt Elvire. ‘Hij is nu 85 en en gaat mentaal achteruit. Maar als hij van de zomer nog zo is zoals hij nu is, neem ik hem mee. Het lijkt me geweldig om daar met hem een beetje anoniem rond te schuifelen. Misschien herkent hij nog wat. Het stadion is voor hem enorm speciaal.’