Van den Heuvel blikt terug en wil niet met Mourinho worden vergeleken

Michel van den Heuvel (55) was in zijn vierde seizoen Bloemendaal wellicht op weg naar de achtste landstitel in zijn loopbaan als hockeycoach, maar het coronavirus verhinderde dat. Toch had kampioenenmaker Van den Heuvel weer een ijzersterk team gesmeed op ’t Kopje.

Bloemendaal wist in een Hoofdklasse met moordende concurrentie en serieuze blessures van Floris Wortelboer en Jorrit Croon, als enige team ongeslagen te blijven. Koploper Bloemendaal had in de competitie een gat van zeven punten geslagen. Van den Heuvel beschikte na de drie landstitels met Oranje-Zwart (2014-2016) op ’t Kopje weer over een elftal dat voor elkaar vocht. De Mussen wonnen in 2018 de EHL en wisten na negen jaar droogte weer de landstitel te veroveren.

Natuurlijk is er de aanwezigheid van buitenlandse wereldspelers als Arthur van Doren en Florian Fuchs en internationals als Glenn Schuurman, Thierry Brinkman, Wortelboer en Croon, maar ook de hiërarchie was duidelijk. Dit seizoen leek Bloemendaal nationaal en internationaal hard door te denderen naar meer zilverwerk, totdat het coronavirus roet in het eten gooide.

Halve finale Play Offs heren. Bloemendaal-Amsterdam (2-2) . A’dam wint shoot outs. coach Michel van den Heuvel (Bldaal) is boos. Foto: Koen Suyk

Bloemendaal speelde een ongelofelijk seizoen

Strafcornerkanon Tim Swaen (18 goals in 15 wedstrijden, bovenaan de lijst van topscorers) en goaltjesdief Roel Bovendeert verkeerden in bloedvorm. Clubspelers als Mats de Groot, Jasper Brinkman en Yannick van der Drift waren zoals altijd belangrijke vaste waarden. Als de ziekenboeg volliep, zoals in de uitwedstrijd tegen Amsterdam, speelde oud-international Wouter Jolie mee.

‘Zoals iedereen dat nu zegt is sport even niet zo belangrijk. Alles staat nu in een totaal ander perspectief’, reageert Van den Heuvel over de missie die hij niet kon afmaken. Hij zal het niet hardop zeggen, maar hij had het gevoel dat Bloemendaal een voorsprong had op de concurrentie.

‘Vorig jaar wonnen we gelukkig weer de landstitel. Toen zag je hoe dat succes gemist werd bij de achterban. Dit jaar lagen we op koers en maakte we een hele goede kans. We waren ongeslagen. Het is zonde dat we daarvoor niet beloond worden. Het blijft onbevredigend en een ongelofelijke anticlimax. Maar je moet het wel zien binnen het huidige wereldbeeld.’

‘Michel is een wereldcoach’

In deze periode doet de nieuwe Bloemendaal-coach Rick Mathijssen de trainingen op ’t Kopje. Van den Heuvel blijft definitief bij België, waarmee hij als assistent van bondscoach Shane McLeod al wereldkampioen en Europees kampioen werd. Na Tokio2021 wordt hij bondscoach van de Zuiderburen. De ervaren oefenmeester werd emotioneel van alle appjes die hij kreeg van de Bloemendalers, toen duidelijk was dat Van den Heuvel zijn laatste wedstrijd op ’t Kopje had gecoacht.

‘De waardering en de vriendschap, de persoonlijke berichten van niet de minste spelers, die benoemen wat deze jaren voor hun carrière hebben betekend en de enorme groei die ze hebben doorgemaakt. Dat is heel mooi. Uit die relatie met de spelers haal ik veel waardering.’

Aanvoerder Glenn Schuurman is duidelijk over de inbreng de afgelopen jaren van Van den Heuvel. ‘Michel is een wereldcoach. Gepassioneerd en gestructureerd. Heel goed in het individu coachen. Hij laat weten waar iemand goed in is. Benoemt wat iemands kwaliteit is en zorgt dat diegene ook geen andere speler wil zijn. Daar maakt hij spelers bewust van.’

Coach Michel van den Heuvel (Bldaal) met Glenn Schuurman (Bldaal). Foto: Koen Suyk

Michel is van de structuur, klinkt het altijd. Elke thuiswedstrijd loopt hij op ’t Kopje met zijn stoel het kunstgras op. Na de wedstrijd is het standaard meteen nabespreken in de kleedkamer. Waar zit die structuur verder in?

Schuurman: ‘Hij gelooft in goed verzorgde basistechnieken. Daar hamert hij op. Passing en aannames moeten goed verzorgd zijn. Dan heb je meer tijd om in interessante posities wat frivoler te spelen en te excelleren. Daarnaast vindt hij commitment belangrijk. Vorig jaar hadden we gezegd dat we landskampioen wilden worden. Dan wil hij dat voelen van de groep. Er zijn momenten geweest op de training dat het stormde, de goals wegwaaiden en dat je je stick niet normaal kon vasthouden. Dat zijn de momenten dat hij zegt dat je aan elkaar moet laten zien dat je het echt wil. Daar gelooft hij in. Net iets extra’s doen met elkaar. Dat creëert verbinding.’

Van den Heuvel: ‘Wat ik doe als coach voelt voor mij logisch. Ik wil dat iedereen bereid is om diep met elkaar te gaan. Dat begint met de training. Daar komt niemand bij ons een minuut voor aanvang aanlopen. Daar doen we een half uur voor de training een bak koffie en daarna gaan we volle bak. Het is niet even naar de club gaan en consumeren. Het is een heel proces. Je moet het meeste halen uit elk evenement dat je hebt met elkaar. Dan maak je een enorme groei door. Soms doen we video-evaluaties van een uur. Dan eis ik veel van die jongens en dan moeten ze ook niet gaan piepen.’

Schuurman: ‘De structuur van Michel blijkt uit wat hij verwacht van bepaalde posities op het veld. In de voorbereiding schoot een vleugelverdediger een diagonale backhand naar de spits. De spits schoot die bal binnen. Iedereen dacht: lekker! Een uur later hadden we een videobespreking. Daar kwam dat beeldje terug. Michel zette het beeld stil en zei: dit is niet de bedoeling. Nu is het even leuk, maar in echte wedstrijden kan dit niet. Zorg nou voor een kwalitatief goede pass, zodat je voorspelbaar wordt voor teamgenoten.’

Van den Heuvel: ‘Vroeger werd het mooie hockey gespeeld door jongens die tien jaar met elkaar bij Oranje hadden gehockeyd. Die blind van elkaar wisten wat ze deden. Door de interchange en het doorwisselen heb je minder van dat soort connecties. Ik probeer die blinde connectie weer op te zoeken, door dezelfde mensen met elkaar te laten spelen en ze voorspelbaar te laten zijn op bepaalde momenten. Zonder structuur kun je niet winnen. Hockey is een technisch complexe sport, net als tennis. Je moet daarom zorgen dat je technisch perfect bent. Daarom oefenen wij tot in den treure drie keer raken (elke speler mag per balbezit maximaal de bal drie keer raken, red.) op de training. Toen ik begon bij België deed ik dat ook en konden ze dat niet. Maar uiteindelijk word je spel er zuiverder en preciezer van.’

Coach Michel van den Heuvel (Bloemendaal) na de play offs heren hoofdklasse Bloemendaal-Kampong (0-2) . Kampong plaatst zich voor de finale. Foto: Koen Suyk

Hoe maakt Michel de spelers individueel beter?

Schuurman: ‘Michel maakt op een subtiele manier duidelijk wat je rol is. Veel spelers zijn in de loop van der jaren beter geworden. Michel is goed in het coachen van het individu. Hij past zijn coaching aan op elke speler. Na verloop van tijd weet Michel of hij iemand direct in de groep moet aanpakken of even apart moet nemen. Hij kijk naar de thuissituatie. Op een gegeven moment was een speler van ons heel erg in vorm, maar had hij een mindere week op de training. Dat viel Michel op, die vroeg of alles thuis wel goed ging? Het ging prima, alleen ging die jongen net die week samenwonen en verhuizen. Michel zei tegen die speler: kijk maar wat je nog kunt leveren op de training. Dan ga je zondag 110 procent. Dat empathische heeft hij. Daardoor ren je extra hard voor hem.’

Van den Heuvel: ‘Er is een groot verschil tussen clubhockey en internationaal hockey. Als je 24/7 met elkaar bent op een toernooi in een nationaal team, is er behalve de thuissituatie niets dat van de prestatie kan afleiden. Met clubhockey is dat anders. Je moet weten als coach hoeveel zin ze hebben om te trainen. Als dat op een dag een 3 is, moet je weten wat er aan de hand is. Als coach moet je oren hebben naar de speler en zijn situatie. Dat contact is fundamenteel. Als jij die interesse hebt, kun je meer van ze vragen. Ik heb geen geheim als coach, maar ik ben bij geen club weggegaan en dat mensen zeiden dat het op was. Dat kan alleen als je inhoudelijk voldoende weet en mensen graag met je willen werken.’

Bloemendaal is de eerste twee jaar niet voorbij de halve finale van de play-offs gekomen. Wat heeft ervoor gezorgd dat jullie dat toch om konden draaien?

Van den Heuvel: ‘Het managen van die twee weken van het verliezen van de halve finale van Amsterdam, en daarna het winnen van de EHL (2018), heeft het succes uiteindelijk bepaald. Dat is coachen op het allerhoogste niveau. Op dat moment had de ploeg kunnen ontsporen. Of de relaties konden worden versterkt binnen het team. Wij zochten de waarheid. Dat betekent je kwetsbaar opstellen als speler en hard zijn over wat er niet goed ging. Die diepe dalen en hoge pieken, de processen dat je op je bek gaat. Daar moet je als team doorheen om te groeien. Door dat soort dalen ontstaat er chemie. Net als de vier jaar bij Oranje-Zwart. Dat zijn hockeyteams die later reünies met elkaar organiseren, omdat ze ook door de shit zijn gegaan en daar beter zijn uitgekomen.’

EHL-titel voor Bloemendaal. vreugde bij coach Michel van den Heuvel (Bldaal) en keeper Jaap Stockmann (Bldaal), die zijn laatste wedstrijd speelde. Foto: Koen Suyk

Door de buitenwereld wordt Michel toch vaak gezien als een soort José Mourinho. De voetbalcoach die naar de buitenwereld toe vijandig kan zijn, maar waar de spelers ondertussen mee weglopen?

Schuurman: ‘Michel neemt zijn team altijd in bescherming. Daar doet hij alles voor. Hij is een echte winnaar. Hij schiet soms uit z’n slof tegen de scheidsrechter, maar dat doet hij om het team te beschermen en te winnen. Tegen ons is hij heel anders. Hij is heel direct. En als hij eens een keer te direct is geweest, komt hij er later op terug. Je merkt, als je lang met Michel werkt, dat hij echt gevoelig is. Dat zie je alleen van de buitenkant niet.’

Van den Heuvel: ‘Ik ben totaal geen fan van Mourinho, dus die vergelijking gaat voor mij niet op. Ik hou juist van de stijl en de passie van Guardiola (Josep Guardiola, coach van Manchester City, red.). Ja, ik verdedig mijn team wel naar de buitenwereld. Altijd. Maar ik heb me ook lang gestoord aan wat er wordt geschreven over hockey. Het gebrek aan respect, in al die oordelen in de media. En dan heb je ook nog idioten die daarop reageren. Dat is zo respectloos. Die mensen hebben echt geen idee hoe hard er getraind en gewerkt wordt door die hockeyers. Het is pas sinds kort dat ik weer eens lees wat er geschreven wordt.’

Het bleef door het coronavirus onder het tweede bewind van Michel van den Heuvel definitief bij één landstitel, die van 2019. Foto: Koen Suyk

De nooit afgemaakte Hoofdklasse 2019-2020