Bondscoach Australië: ‘We zijn de dark horse van het WK’

In aanloop naar het wereldkampioenschap (1-17 juli) speuren we in de serie ‘WK-koorts’ naar verhalen uit het internationale vrouwenhockey. In deze aflevering Australië, dat als de ‘dark horse’ van dit wereldkampioenschap wordt gezien. Bondscoach Katrina Powell, die als speelster in 1996 en in 2000 samen met onder meer Alyson Annan olympisch goud won, deelt die mening.

Op de Olympische Spelen in Tokio ontpopte Australië zich in de groepsfase met vijf zeges tot kanshebber voor een olympische medaille, waarna in de kwartfinale het India van Sjoerd Marijne onverwacht het eindstation bleek. Het was lange tijd het laatste teken van leven van de Hockeyroos. Waar de meeste WK-deelnemers de afgelopen maanden tijdens de Pro League hun kaarten op tafel legden, bleef Australië al die tijd een mysterie, geïsoleerd van de rest van de wereld.

De rol van grote onbekende wordt door Powell gretig omarmd. Op de vraag met welke doelstelling Australië komende week aan het wereldkampioenschap begint, reageert ze terughoudend, vriendelijk kijkend in de camera van haar laptop. ‘Wat ik van mijn ploeg kan verwachten, vind ik heel moeilijk in te schatten’, zegt ze. ‘Ik heb eerlijk gezegd geen idee.’

Een beeld van Katrina Powell tijdens het videobellen.

Maandenlang gevangen in hun eigen bubbel

Australië, de nummer drie van de wereldranglijst, ontbrak het afgelopen seizoen in de Pro League, net als Nieuw-Zeeland. Naar aanleiding van de reisbeperkingen en de ingevoerde quarantaineplicht in verband met de coronapandemie, was het land genoodzaakt om zich af te melden voor de internationale landencompetitie. Terwijl andere toplanden in de confrontaties met elkaar een schat aan bruikbare informatie verzamelden, over zichzelf en over de tegenstander, zat Australië maandenlang gevangen in zijn eigen bubbel.

Australië is 185 keer groter dan Nederland. Ook intern bleven de grenzen dicht. Reizen van deelstaat naar deelstaat was alleen onder zeer strenge voorwaarden mogelijk, vertelt Powell. Ze trekt een moeilijk gezicht wanneer ze vertelt dat het bijna onmogelijk was om in Perth überhaupt voldoende internationals bij elkaar te krijgen om te kunnen trainen. Er ging een streep door de nationale competitie, waardoor ook het scouten van potentiële spelers onmogelijk was geworden. En dat terwijl er na de Olympische Spelen juist behoefte was aan vers bloed, na het stoppen van een handvol oudgedienden, onder wie topspelers Rachael Lynch (Wereldkeepster van het Jaar 2019) en Emily Chalker (vijf doelpunten op de Olympische Spelen).

Powell omschrijft zichzelf als een coach die niet blijft hangen in het negatieve. Dat Australië de grote afwezige was tijdens de Pro League, heeft ook voordelen gehad, vindt ze. ‘Niet deelnemen aan de Pro League betekende dat we al die verre reizen niet hoefden te maken. In plaats van dat de Pro League bepaalde wanneer en waar we interlands moesten spelen, hadden we richting het wereldkampioenschap de vrijheid om ons eigen programma samen te stellen. Na het openen van de grenzen hebben we daardoor maandenlang fulltime met elkaar kunnen trainen.’

Teleurstelling bij de speelsters van Australie na de uitschakeling in de olympische kwartfinale in Tokio door India. Foto: Koen Suyk

Sinds de Olympische Spelen speelde Australië slechts vier interlands

Toch is de algemene opvatting van Powell dat Australië door het missen van de Pro League een achterstand heeft opgelopen. Spelen tegen landen buiten Oceanië was ook na het opheffen van de restricties in februari onmogelijk, omdat het schema van de concurrentie al rond was. Australië en Nieuw-Zeeland waren als een Siamese tweeling tot elkaar veroordeeld.

In mei speelden zij een serie van vier interlands tegen elkaar. Twee keer won Australië, twee ontmoetingen eindigden in een gelijkspel. Het waren hun enige interlands sinds de Olympische Spelen in Tokio. Net zoveel als het Nederlands elftal alleen al in de eerste week van april speelde, om het verschil nog maar eens te benadrukken.

Het heeft ervoor gezorgd dat Australië – in de poulefase gekoppeld aan België, Japan en Zuid-Afrika – met een onervaren selectie op het wereldkampioenschap aantreedt. Negen van de speelsters uit de WK-selectie hebben 25 interlands of minder gespeeld. Vijf van hen zelfs minder dan tien. ‘Na het wereldkampioenschap blijven we in Europa voor de Commonwealth Games [28 juli-8 augustus in Birmingham]. Eigenlijk proberen we dus een jaar aan ervaring in acht weken te proppen’, glimlacht de oud-international, die als speler behalve tweemaal olympisch goud ook de wereldtitel veroverde (Utrecht, 1998).

Rachael Lynch, Wereldkeepster van het Jaar 2019, beëindigde na de Spelen van Tokio haar interlandloopbaan. Foto: James Worsfold/Hockey Australia/FIH

Verziekte cultuur en pestgedrag

Powell, de eerste vrouwelijke bondscoach van Australië sinds 43 jaar, werd pas kort voor de Olympische Spelen in Tokio aangesteld, in maart 2021. Ze maakte haar entree in een periode vol tumult, waarbij de vergelijking met de situatie van het Nederlands elftal snel is gemaakt. Een onafhankelijk onderzoek naar de prestatiecultuur binnen het team kostte haar voorganger Paul Gaudoin de kop. Het onderzoek onthulde een ‘verziekte cultuur’ bij de Australische hockeysters. Er zou onder meer sprake zijn van pestgedrag.

Dat Powell bij de verdeelde spelersgroep de juiste snaar wist te raken, bleek wel uit het feit dat de bond na de Olympische Spelen haar aflopende contract verlengde. Wanneer de vraag luidt hoe zij tegen de situatie van het Nederlands elftal aankijkt, houdt Powell zich op de vlakte. Ongeacht de paralellen durft ze haar vingers niet te branden aan een mening. Wat daarbij ook een rol speelt, is dat ze bevriend is met Alyson Annan. Alles wat Powell kwijt wil over de situatie bij Oranje, komt in feite neer op het volgende. Ze was verrast toen ze over de affaire bij het Nederlands elftal hoorde, ze hoopt dat alle internationals nu weer met plezier voor hun land uitkomen en verder wil ze het liever niet over de Nederlandse situatie hebben.

Liever dan over het veranderen van een gedragscultuur praat Powell over hockey. ‘Ondanks de beslissing om niet met Alyson door te gaan, is en blijft Nederland natuurlijk de favoriet. Ze zijn niet voor niets de nummer één van de wereld. Daarachter zijn veel landen aan elkaar gewaagd. België, India, Argentinië, Duitsland, Engeland en China zijn allemaal in staat om van elkaar te winnen. Alleen daarom al wordt het een interessant WK.’

Lees uit deze WK-serie ook


Wat vind jij? Praat mee...