Thee met vla en koekjes

Tegenwoordig draait niemand zijn hand om voor een internationaal toernooitje in exotische oorden als Raipur of Rosario, maar 100 jaar geleden had zo’n buitenlands avontuur meer voeten in de aarde. Het is dit jaar 101 jaar geleden dat een Nederlands nationaal damesteam aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog voor het eerst voet op buitenlandse bodem zette.

Afwijkende stick, afwijkende bal en afwijkende regels

Nog voor de oprichting van de Damesbond in 1911 kwam er wel eens een team over voor een potje hockey. Deze teams kwamen voornamelijk uit Engeland en waren in de regel vernoemd naar de dame die zo initiatiefrijk was geweest de ploeg op te richten. Zo speelde ‘Miss Taylor’s IX tal’ in 1904 al een aantal wedstrijden in ons land. Omdat in Nederland met afwijkende regels werd gehockeyd, was internationaal contact echter niet vanzelfsprekend. De stick week af (twee platte kanten), de bal week af en de spelregels weken op belangrijke punten af.

Officieel internationaal contact

Toch is de bond vanaf de oprichting druk bezig internationaal contact te stimuleren. De min of meer eerste officiële wedstrijd vindt plaats in 1912 als de Chiswick Ladies op uitnodiging van de bond 5 wedstrijden in Nederland komen spelen. Twee jaar later maakte een Nederlandse ploeg (het All Holland team) voor het eerst zelf de oversteek naar Engeland om opnieuw tegen Chiswick Ladies en aantal andere Engelse teams te spelen. De immer beleefde Engelsen pasten zich in zowel 1912, als 1914 aan en speelden volgens de Nederlandse regels. De Engelse ladies vonden hun Nederlandse zusters desondanks erg ‘jolly’ en ze waren meer dan welkom eens terug te komen.

‘Ode to the Dutch team’

Er werd tijdens dat eerste tripje niet alleen maar gehockeyd. Er was meer dan genoeg ruimte voor het nodige entertainment en de Engelse dames pakten dan ook flink uit. Op de avond van vertrek was er een avondvullend programma met muziek, zang, dans en een oorstrelend ‘Ode to the Dutch Team’, waarin werd gemeld dat ze dankzij twee gewonnen wedstrijden ‘covered in glory and fame’ terug konden keren naar Nederland. Over de verloren wedstrijden werd – heel discreet – minder uitgeweid. En zoals het keurige hockeydames betaamt, was de avond niet alleen maar jolig. Er was ook ruimte voor elementen van stichtelijker aard, zoals het duet ‘Matilda who told lies and was burnt to death’.

Eerste interland

Het eerste officiële interland volgde pas in 1926, nadat Nederland zich eindelijk ging conformeren aan de internationale hockeyregels. Het Nederlands damesteam speelde die wedstrijd in Brussel tegen België. Ze verloren het duel omdat ze nog erg veel moeite hadden zich aan te passen aan ‘Engelsche reegels’. De dames moesten zelf voor hun tenue zorgen: een donkerblauwe wijde rok en een witte blouse mét kraagje, V-hals en lange mouwen. Van de bond kreeg iedere speelster een lap Oranje crepezijde om zelf een hesje van te naaien.

De hockeysters hadden naar eigen zeggen ‘reuze pret in het hotel’. Niet in de laatste plaats omdat er na afloop van de wedstrijd de traditionele ’thee met vla en koekjes’ werd geserveerd. Er is ontegenzeggelijk veel veranderd en ook veel verbeterd sinds die eerste buitenlandse avonturen, maar die thee met vla en koekjes, daar kunnen het chiazaad en de speltcrackers van Ellen en Naomi natuurlijk niet tegenop.