Albert Kees Manenschijn geniet van contrast tussen twee werelden

Hij greep een maand geleden als hoofdcoach van Rotterdam nog net naast de landstitel bij de mannen. En nu zit Albert Kees Manenschijn (49) in Brussel bij de Oranje Dames als assistent-coach van Alyson Annan op de tribune tijdens de Hockey World League (HWL). Twee werelden, twee rollen, maar Manenschijn geniet van allebei evenveel.

Tussen de verloren playoff-finale tegen Kampong en de start van de Hockey World League zaten een paar weken. En dat was maar goed ook, erkent Manenschijn. ‘Voor mijn gezondheid was het niet goed geweest als we de woensdag na de play-offs al hadden moeten starten met HWL. Een playoff-serie en dan zo’n finale spelen, kost zo veel energie. Je moet even de tijd hebben om dat een plek te geven. Zeker als je ook nog eens na shoot-outs verliest. Het duurde echt wel even voordat ik daarover weer normaal kon denken. In de eerste periode na zo’n finale ga je toch denken: Wat als…? Vraag je je af of je zaken anders had kunnen doen. Dat heb ik alleen gedaan, maar ook met mijn staf en met de spelers. We concludeerden dat we het een volgende keer niet anders zouden doen. We konden het daardoor vrij snel een plek geven en afsluiten.’

‘Ik doe dit vak nu 25 jaar en ben altijd op zoek naar: wat wordt mijn volgende stap’

Bij Manenschijn ging de focus vervolgens volledig op de Oranje Dames, die toewerkten naar de HWL in Brussel. Een omschakeling op veel gebieden. Van de mannen naar de vrouwen, van de club naar de bond en van hoofdcoach naar assistent. ‘Ik vind dat contrast juist interessant’, vertelt Manenschijn, terwijl hij ontspannen nipt van zijn koffie in het spelershotel van de Oranje Dames in Brussel. ‘Als ik alleen hoofdcoach van Rotterdam zou zijn, deed ik het hele jaar hetzelfde. Daarnaast geeft het internationale dames tophockey mij ook nieuwe inzichten en vaardigheden. Ik ben helemaal up tot date als het gaat over de fysieke kant van trainingen en analysemogelijkheden. Bij het Nederlands team is daarover zoveel informatie en onderzoek voor handen. Ik doe dit vak nu 25 jaar en ben altijd op zoek naar: wat wordt mijn volgende stap. Hoe kan ik nog succesvoller worden, hoe kan ik de volgende keer die shoot-outs van Kampong wel winnen…’. Hij kan er wel om lachen. Inmiddels wel.

‘Ik leer bij de dames wel dingen in de press waarop ik teruggrijp bij de heren’

Van de kennis die Manenschijn opdoet bij Oranje profiteert ook zijn ploeg Rotterdam, stelt de aimabele coach. ‘Dames- en herenhockey kun je niet met elkaar vergelijken. Niet fysiek, maar ook tactisch is er een groot verschil. Bij Rotterdam spelen we daarom heel anders dan bij het Nederlands elftal. Maar er zijn wel kruisbestuivingen. Ik leer bij de dames wel dingen in de press waarop ik teruggrijp bij de heren. Soms pakt dat goed uit, soms werk het ook niet. Ook andersom kunnen vrouwen van mannen leren.’

Bondscoach Alyson Annan en haar assistenten Albert Kees Manenschijn en Marieke Dijkstra. Foto: Koen Suyk

Bij de Oranje Dames assisteert Manenschijn met Marieke Dijkstra bondscoach Annan. Een rol die hem bevalt. ‘We werken als een drie-eenheid, Alyson betrekt ons overal bij. Maar we hebben tijdens het toernooi wel een duidelijke rolverdeling. Marieke en ik analyseren de tegenstanders, Alyson ons eigen spel. We leggen onze bevindingen naast elkaar en dokteren dan een strategie uit die we delen met de speelsters. Wij zitten als assistenten tijdens het toernooi op andere plekken in het stadion en hebben een directe radioverbinding met Alyson. De meeste communicatie is vraag gestuurd vanuit Alyson. Zij vraagt ons bijvoorbeeld tijdens de wedstrijden om zaken uit te zoeken. Wij kunnen dan via onze iPad direct de beelden opvragen en haar snel een antwoord geven. Als we actief wat roepen, moeten we goed opletten wat Alyson doet. Als zij net met speelsters praat, zit ze er niet op te wachten als wij er doorheen tetteren.’

Alyson Annan en Albert Kees Manenschijn in druk overleg. Foto: Koen Suyk

Manenschijn staat bekend om zijn goede en gemakkelijk omgang met spelers. Bij Oranje houdt hij zich wat dat betreft afzijdig. ‘Het groepsproces is een taak van de hoofdcoach, van Alyson. Natuurlijk zijn er weleens speelsters die je aanspreken als ze ergens mee zitten of constateer ik zelf dat iemand niet helemaal goed in zijn vel zit of juist euforisch is. Ik deel die informatie onmiddellijk met Alyson en doe er zelf niks mee. Ik heb hier een andere rol dan bij Rotterdam. Daar kijk ik af en toe een speler diep in de ogen en zeg ik: nu rammen. Dat heeft niets met tactiek en organisatie te maken. Als assistent heb ik juist álleen met tactiek en organisatie te maken. Ik moet de coach en de spelers die informatie geven, die ze nodig hebben om optimaal te presteren.’

‘Als jonge coach denk je dat je altijd het verschil kunt maken’

Na de HWL-finaledag op zondag zijn de Oranje Dames twee weken vrij, waarna de voorbereiding start voor het EK dat eind augustus in Amsterdam wordt gespeeld. In diezelfde periode moet Rotterdam de basis leggen voor het nieuwe Hoofdklasse-seizoen dat 11 september weer begint. Manenschijn laat de voorbereiding bij de runner-up geheel over aan zijn assistent Nanco Jansonius. ‘Nanco is een uitstekende trainer. Hij start de voorbereiding, net als vorig jaar toen ik met het Nederlands elftal in Rio zat. Dat heeft hij voortreffelijk gedaan. Ik heb er geen moeite mee om dat los te laten. Dat heb ik wel moeten leren. Als jonge coach denk je dat je altijd het verschil kunt maken. Ik houd tussendoor zeker contact met Nanco, maar ik verwacht dat we pas een week voor de competitie voor het eerst met alle spelers, inclusief de internationals, en staf bij elkaar zijn.’

Tot slot een gewetensvraag: liever een EK-titel met de Oranje dames of een landstitel met Rotterdam? Manenschijn lacht en laat even een stilte vallen. Dan zegt hij slim: ‘Nu ik hier in een Oranje-shirt zit, zeg ik een EK-titel. Maar vraag me dat over twee maanden nog een keer als ik een Rotterdam-jack aan heb…’