Herman Kruis: ‘Selecteren is meer dan beste speelsters kiezen’

Sinds de Olympische Spelen in Rio hebben al acht dames, waaronder Maartje Paumen, Naomi van As en Ellen Hoog, hun vertrek aangekondigd bij Oranje. Hoe moet het verder met Oranje? We vragen ervaringsdeskundigen naar hun mening. Vandaag: coach Herman Kruis, die na de Spelen in 2008 ook een groot deel van zijn Oranje Dames-selectie zag stoppen.

Op het Europees kampioenschap van 2009 moest Kruis het stellen zonder keeper Lisanne de Roever, aanvoerders Minke Booij en Fatima Moreira de Melo, Eefke Mulder en Miek van Geenhuizen. Oranje werd Europees kampioen. Een jaar later, na de verloren WK-finale tegen Argentinië,  werd Kruis’ contract niet verlengd.

Kruis wist al voor de Olympische Spelen van 2008, waar de hockeysters goud wonnen, dat hij het stokje van succescoach Marc Lammers zou overnemen. ‘Dan begin je natuurlijk meteen links en rechts in te spelen op de mensen die mogelijk gaan stoppen’, vertelt Kruis over die periode. ‘Maar pas na de Spelen hebben we echt actie ondernomen. We zijn gestart met een potentialgroep. De lijst met namen had ik al gemaakt. Ik heb daarvoor overleg gehad met de coach van Jong Oranje, toentertijd Eric Verboom, en de clubcoaches.’

De mentorrol van Kim Lammers

Van oktober tot de jaarwisseling trainde Kruis met zijn potentialgroep. Deze selectie was aangevuld met enkele geroutineerde spelers, die door omstandigheden de Spelen misten. Zoals Kim Lammers, die vanwege een blessure niet naar Peking was afgereisd.  Kruis: ‘Kim heeft een ontzettend goede rol gespeeld. Ik had veel aan haar. Zij had zoveel ervaring en kon dat allemaal overdragen op die jonge meiden. Kim ontfermde zich over hen en vertelde wat ze konden verwachten en wat er van hen werd verwacht. Dat deed ze op een natuurlijke, niet opdringerige manier.’ Ook Wieke Dijkstra, die wel in Peking was, maar op eigen initiatief ook meetrainde, pakte de mentorrol op.

Herman Kruis en Wieke Dijkstra, op de achtergrond Maartje Paumen (c) Jimmy Wesel

Kruis nam bewust de tijd voor de potentialgroep, hij trainde maar liefst drie maanden met hen. Daar steekt de trainingsweek van Annan schril bij af. Kruis: ‘We kozen voor die periode omdat ik de bestaande internationals rust wilde geven. Achteraf bleek die lange trainingsperiode met de potentials een gouden greep. Zij hebben in dat kwart jaar echt de kans gekregen zich te ontwikkelen en zich te laten zien. Dat gaf mij vervolgens weer de gelegenheid ook echt te onderbouwen wie ik vervolgens meenam op trainingskamp. De afvallers waren alsnog teleurgesteld, maar iedereen had een faire kans gekregen. Daarover was geen discussie.’

Selectie

Dat er zoveel dames tegelijk stopten, had ook een voordeel volgens Kruis . ‘Ik heb nooit ouderen uit de selectie hoeven zetten. Die waren al weggegaan.’

Selecteren is, zo legt Kruis uit,  geen kwestie van de beste twintig namen kiezen. ‘Elke coach denkt in de olympische cyclus. Contracten zijn weliswaar voor twee jaar, toch wil elke bondscoach er staan op de Olympische Spelen. Als een speelster goed wil zijn op de Spelen, is het belangrijk dat ze die spanning al eens heeft meegemaakt op een WK. Daar houd je ook rekening mee in je keuzes.’

Trainingskamp in San Diego

Internationals als Carlien Dirkse van den Heuvel en Michelle van der Pols kwamen dankzij de potentialgroep bovendrijven. Zij mochten onder anderen samen met de Peking-gangers mee op trainingsstage naar San Diego. ‘Dat was de eerste keer dat we als team aan de slag gingen, een belangrijk moment’, noemt Kruis de teambuildingsdagen in de Verenigde Staten. Hij koos voor een beduidend kleinere groep dan de 32 speelsters met wie Annan naar Spanje gaat. ‘Het was prettig dat de groep toen al niet meer zo groot was. De grootste selectie had al in de drie maanden daarvoor plaatsgevonden. Het Europees kampioenschap was toen, net als dit jaar, al in de zomer, dus konden we ons meteen daarop voorbereiden.’

De Oranje Dames wonnen destijds dat toernooi door Duitsland in de finale met 3-2 te verslaan.