Zoektocht naar nieuwe TD: ‘Balans tussen prestatie en empathie’

De zoektocht naar een nieuwe technisch directeur van de hockeybond is in volle gang. Een van de belangrijkste posities in Holland Hockeyland wordt de komende tijd vervuld. Drie kenners van de hockey- en de sportwereld laten hun licht schijnen op de opvolging van Jeroen Bijl, die in mei opstapte. 

‘Iemand op die positie moet een verbinder zijn’, zegt Joof Verhees over de vacature van TD, die op de site van KNHB staat en waarop vóór 21 november kan worden gereageerd. Verhees, voormalig teammanager van de Oranjemannen, is tegenwoordig bestuurslid bij de Hoofdklassebelangen-organisatie HHcv en spreekt vanuit die hoedanigheid ook met onder andere de TD van de KNHB over de inzet en beschikbaarheid van internationals. ‘Er worden nogal wat eisen aan de nieuwe TD gesteld. Hij of zij moet oog hebben voor het complexe speelveld tussen clubs en het internationale programma, dat steeds uitgebreider is geworden. Iemand die de verschillende wensen en belangen snapt en aanvoelt.’

Bijl stapte in mei op bij de KNHB als nasleep van de crisis bij de Oranjevrouwen. De situatie rond de damesploeg was zo gevoelig geworden dat de voormalige volleybalinternational zichzelf niet in staat achtte zijn rol nog goed uit voeren. ‘Uit die situatie moeten lessen worden getrokken’, stelt oud-international Kim Lammers. ‘Je moet op de juiste momenten contact hebben met de groep. Het proces bewaken. Om dat te kunnen doen, moet je breed onderlegd zijn. Verstand hebben van hockey en het behalen van prestaties, maar ook empathisch zijn. Die balans is anders dan toen ik speelster was. De nieuwe TD moet de huidige generatie snappen, weten wat ze nodig hebben.’ 

Joof Verhees als teammanager bij Oranje. Foto: Koen Suyk

De sociale factor

Die ‘sociale factor’ is steeds belangrijker geworden, stelt ook Bastiaan Bunnik. De coach van Ede Heren 1 is tevens marketing- en communicatiemanager bij de handbalbond. Grappig detail: zijn vader Bert was van 2009 tot 2011 de technisch verantwoordelijke bij de KNHB. ’Toen wij het profiel samenstelden van de nieuwe technisch directeur van de handbalbond, hebben we juist dat sociale kenmerk toegevoegd aan het bestaande plaatje. Het topsportklimaat is de laatste jaren enorm veranderd. Alles staat niet meer alleen in het teken van resultaten. Op een voor iedereen prettige manier behalen van de prestatie is veel belangrijker geworden.’

‘Kijk maar eens naar de dames van Den Bosch. Zij vertelden op jullie site dat de cultuur in het team anders is geworden, er meer ruimte is voor de ‘zachte’ kant. Natuurlijk geven ze alles om te winnen, maar het welzijn van de mens speelt een grotere rol. Razend interessant. Op die maatschappelijke verandering, die je in elke sport ziet, moet een technisch directeur ook inspelen. De rol vraagt een enorme veelzijdigheid. Je bent verantwoordelijk voor de afstemming met Papendal – bij wijze van spreken voor de kussens waarop je sporters liggen – maar moet ook kunnen schakelen met de financiële manager over de complexe begrotingen van de topsportprogramma’s.’

‘Inhoudelijk gaat het erom dat iemand visie heeft’, stelt Verhees. ‘Waar gaan we naar toe? Wat speelt er internationaal? Het gaat er wat mij betreft niet om dat diegene die vragen meteen al kan beantwoorden, het is ook goed als er tijd is om dit te ontwikkelen. Dat geldt ook voor een netwerk, de juiste contacten. Een type als Toon Gerbrands, die vanuit het volleybal in de schaats- en voetbalwereld belandde, lijkt me ideaal.’

Kim Lammers tijdens het WK 2014. Foto: Willem Vernes

Een vrouw? Of een jonge slimmerik?

Lammers: ‘In onze wereld is de situatie wel heel anders dan in het voetbal. Marc Overmars was eerst technisch verantwoordelijke bij Go Ahead Eagles, voordat hij bij Ajax kwam. In het hockey heb je bij clubs vooral te maken met vrijwilligers. Dan is het een grote stap om ‘door te schuiven’ naar zo’n complexe plek. Het zou misschien wel wat voor Paul van Ass zijn geweest, maar die is net bondscoach geworden.’

Hardop denkend: ‘Wellicht moet het een keer een vrouw worden. Qua diversiteit zou dat niet zo gek zijn. Er zitten veel mannen in de top van de hockeywereld. Maar wie? Elsemieke Havenga misschien? Zij heeft gewerkt in de voetbalwereld. Kent als oud-international de topsport en is bestuurslid geweest bij Laren.’

Bastiaan Bunnik op archiefbeeld. Foto: Koen Suyk

‘Met mijn Gerbrands-voorbeeld, wilde ik niet zeggen dat het per se een heel ervaren persoon moet zijn’, haakt Verhees in. ‘Integendeel. Onze sporters zijn jonge mensen. Om hen gaat het. De nieuwe TD moet zich kunnen inleven in hun wereld. Wat willen ze? Wat is goed voor ze? Hoe is het voor een coach om met de groep te werken? Om dat aan te kunnen voelen hoef je geen zestig jaar te zijn. Een talent of een slimmerik van 35 zou dat ook kunnen, als hij of zij de dynamiek maar snapt. Het is geen must dat het een hockeyer is, als het sportgevoel er maar inzit.’

‘Een hockeyer op die plek? Niet per se, wel een pré’, vindt Bunnik. ‘In de eigenwijze hockeywereld kan het geen kwaad om voor een buitenstaander te kiezen. Het gaat erom dat iemand begrijpt wat er in de topsport nodig is. Je hoeft niet iemand te hebben die de dummy uit kan leggen, maar vooral iemand die de rode draad bewaakt en de juiste mensen op de juiste plaats zet.’