Analyse: Invoering Promotieklasse een schot in de roos

De Overgangsklasse schotelde ons dit jaar prachtige wedstrijden voor in een geslaagd seizoen boordevol sensatie, drama en tragiek. Nu al is het eigenlijk zonde dat de Promotieklasse volgend jaar waarschijnlijk nooit zo spannend zal zijn. Dat roept de vraag op of periodetitels moeten worden ingevoerd.

Het was de ultieme ontknoping van een prachtig seizoen. De derde en beslissende playoff-wedstrijd tussen de mannen van Victoria en Voordaan van afgelopen zondag. Een clash tussen nota bene de nummer zeven van poule A en de nummer zes van poule B. In de allesbeslissende climax, na een veldslag van 22 competitiewedstrijden, hing hun toekomst (haalden ze de Promotieklasse of niet?) af van het nemen van shoot-outs.

Vrijwel elke club streed ergens om

Het gevecht was exemplarisch voor het jaar waarin de Overgangsklasse transformeerde in een schitterend toneelstuk, met de ene na de andere hoofdrolspeler. Meer dan ooit streed vrijwel elke club ergens om. Was het niet om de bovenste twee plekken, die playoff-tickets voor promotie naar de Hoofdklasse opleverden, dan was het wel om de top vijf (rechtstreekse plaatsing voor de Promotieklasse), of plek zes en zeven (play-offs). Simpel gezegd: elke ploeg speelde wel ergens voor en in sommige poules bijna tot de laatste speeldag.

Het zorgde voor de nodige tragiek, met als beste voorbeelden de mannen van Victoria – kwamen in de competitie één doelpunt tekort en grepen ook in de play-offs naast de Promotieklasse – en de vrouwen van Leonidas, die in de winterstop nog bovenaan stonden, maar uiteindelijk zelfs de Promotieklasse misliepen.

Overzicht van de nieuwe competitie-opzet vanaf seizoen 2018/2019.

Vertrokken coaches

De belangen rondom de Promotieklasse zorgden ervoor dat het bij sommige clubs onrustig werd. Voor veel Overgangsklasse-clubs was het halen van de Promotieklasse dit jaar heilig. Een must. Wie dit jaar de slag miste, speelt volgend seizoen op het derde niveau van Nederland. Een angstbeeld.

Als gevolg daarvan vielen er slachtoffers. Sommige coaches vertrokken. Gijs Hessels stapte in februari op als coach van Victoria Dames 1. Van Rick van Domburg, coach van de mannen van Laren, was al bekend dat hij aan het eind van het seizoen zou vertrekken toen hij in april vroegtijdig vertrok. Laren speelde al een tijd slecht en dreigde zijn kansen op deelname aan de Promotieklasse te verspelen. Bij de vrouwen van HIC leverde Vincent van Hall in januari zelf zijn contract in. ‘In een normaal seizoen had je nog kunnen zeggen: het is balen dat we in de middenmoot staan, maar we gaan er in de tweede seizoenshelft het beste van maken. Nu is het van groot belang dat je aan het einde van het seizoen bij die eerste ploegen staat’, zei Van Hall treffend.

Victoria-spelers Thijs van Pelt, Lodewijk Zaadnoordijk Freddie Groenland balen van het mislopen van de Promotieklasse. Foto: Orange Pictures/Herman Dingler

Kritische geluiden

Natuurlijk waren er ook kritische geluiden. Ambitieuze clubs uit de Eerste Klasse konden dit jaar niet meer promoveren van het derde naar het tweede niveau van Nederland. Aan de andere kant komen minder ambitieuze clubs die nu in de Eerste Klasse nog regionaal spelen en doorschuiven naar de Overgangsklasse, volgend seizoen in een landelijke competitie terecht. De reiskosten nemen voor die clubs toe.

Toch kan worden geconcludeerd dat de invoering van de Promotieklasse, of beter gezegd, het gevolg daarvan, een uniek seizoen heeft opgeleverd (de Promotieklasse is ingevoerd omdat de KNHB verwacht met deze competitiewijziging een betere aansluiting te krijgen richting de Hoofdklasse). De spanning was zo ontzettend groot dat het eigenlijk jammer is hoe de Promotieklasse volgend jaar is opgebouwd.

Joachim Löwenthal heeft voor Voordaan met zijn beslissende shoot-out deelname aan de Promotieklasse veiliggesteld. Foto: Orange Pictures/Herman Dingler

Periodetitels?

In de nieuwe Promotieklasse zijn we qua spanning namelijk deels terug bij af. Natuurlijk, door de beste ploegen van de Overgangsklassen samen te voegen, heb je naar verwachting meer gelijkwaardige ploegen en dus meer spanning. Maar de prijzen worden nagenoeg op de oude manier verdeeld.

De kampioen van de nieuwe Promotieklasse promoveert straks direct naar de Hoofdklasse, dat is een verbetering ten opzichte van de huidige situatie waarin je als kampioen van een poule nog steeds promotie kunt missen. Maar de nummer twee speelt straks in een play-off tegen de nummer 11 uit de Hoofdklasse en de nummer 3 strijdt met de nummer 10 van de Hoofdklasse om een plek op het hoogste niveau. De strijd gaat bovenin om drie plekken. Dat is het.  Er zullen weer teams kleurloos als zevende, achtste of negende eindigen. Ze kunnen niet meer promoveren en niet meer degraderen en zijn begin april al uitgespeeld.

Nu al hoor je de roep voor het invoeren van periodetitels. Dat zou ervoor zorgen dat alle teams – net als dit jaar – ergens om kunnen strijden én de competitie langer spannend blijft. Een andere mogelijkheid is een uitgebreider playoff-systeem, voor niet alleen de bovenste drie, maar misschien wel de bovenste zes teams. Mogelijkheden genoeg, maar die worden volgend seizoen in ieder geval nog niet ingevoerd, zo is zeker. Daarom is de conclusie eigenlijk nu al dat de Promotieklasse volgend jaar nooit zo spannend kan worden als de Overgangsklasse dit jaar. Wij gaan het nu al missen.