Wereldspeelster Gurjit Kaur: ‘Kritiek op FIH-Awards onterecht’

In aanloop naar het wereldkampioenschap (1-17 juli) speuren we in de serie ‘WK-koorts’ naar verhalen uit het internationale vrouwenhockey. In deze aflevering onze ontmoeting met Gurjit Kaur (26), in oktober onverwacht uitgeroepen tot Wereldspeelster van het Jaar.

‘Weet je hoe ze eruit ziet?’

Het binnenkomende Whatsappbericht op onze telefoon, geschreven in het Engels, is afkomstig van Nandini Kumar, communicatiemanager van de Indiase hockeybond. Zij heeft voor ons een interview geregeld met Gurjit Kaur, in het Fletcher Hotel in Rotterdam.

Op het afgesproken tijdstip kun je in de lobby een kanon afschieten. Er is helemaal niemand. Maar elk moment kan de deur openzwaaien en kan de sterspeelster van India haar entree maken. ‘Interviews geeft ze altijd in het tenue van India, dus daaraan kun je haar herkennen’, verduidelijkt Nandini per Whatsapp voor de zekerheid.

Het is een opvallende constatering. Kaur is het afgelopen jaar van de vele miljoenen hockeysters ter wereld uitgeroepen tot de allerbeste, maar de communicatieafdeling van de Indiase hockeybond houdt er bij interviews in het buitenland ernstig rekening mee dat ze niet eens wordt herkend. En heel eerlijk? Misschien is dat nog wel een terechte vrees ook.

Gurjit Kaur. Foto: FIH

Fysiotherapeut als vertaler

Even later verschijnt de kleine gestalte van Kaur (1.67 meter) in de lobby van het hotel. Ze lacht vriendelijk en verontschuldigt zich voor haar matige Engels. Als hulpstuk heeft ze haar fysiotherapeut Heera Mundluru meegenomen. In plaats van haar spieren te masseren, zal zij zo meteen Kaurs antwoorden vertalen van het Hindi naar het Engels.

Het is natuurlijk interessant om de strafcornerspecialist van India te vragen naar alle kritiek die het afgelopen jaar ontstond op de FIH-Awards. Hoe belangrijk haar magische sleeppush ook was voor India tijdens de Olympische Spelen in Tokio, waar het Aziatische land de vierde plaats veroverde, in het internationale hockey bestaan er speelsters die een betere techniek hebben dan zij. Naast Kaur wonnen er ook in de andere categorieën alleen maar vertegenwoordigers van India. Olympisch kampioenen Nederland (vrouwen) en België (mannen) bleven buiten de prijzen. Het kwam de internationale hockeyfederatie op bakken kritiek te staan. Nog nooit lagen de FIH-Awards zo ernstig onder vuur als toen.

Maar voor het zover is, vertelt de vriendelijke Kaur eerst haar bijzondere levensverhaal. Over hoe ze in India kennismaakte met de sport die haar leven veranderde. Het gesprek gaat soms met horten en stoten. Af en toe moet de vraag in het Engels niet één, maar twee keer gesteld worden, voordat Kaur hem begrijpt. Haar fysiotherapeut zoekt bij het vertalen van de antwoorden uit het Hindi soms naar de juiste woorden in het Engels. Maar over het algemeen verloopt het interview voorspoedig, met als gevolg een bijzonder inkijkje in het verleden van de 110-voudig international.

Gurjit Kaur heeft de 1-0 binnengepusht in de olympische kwartfinale tegen Australië in Tokio. Foto: WorldSportPics/Yan Huckendubler

Opgegroeid op het platteland

Haar vader Satnam Singh werkt in India als boer. Haar moeder Harjinder Kaur is huisvrouw, vertelt de verdediger. Haar ouders wilden dat zij, samen met haar zus, goed onderwijs zou krijgen. Daarom stuurden ze hun twee dochters in plaats van naar een publieke school dichtbij huis naar een privéschool zo’n 20 kilometer verderop. Elke ochtend bracht meneer Satnam zijn beide kinderen op zijn fiets naar school. ‘Hij bleef de hele dag op ons wachten en bracht ons vervolgens weer thuis’, vertelt Kaur.

Maar wat deed hij dan de hele dag?
‘Hij wachtte op ons.’

Ja, maar wat deed hij dan in de tussentijd?
‘Gewoon. Wachten.’

Hoe hij zijn werk als boer dan moest uitvoeren, blijft onduidelijk. Maar zeker is dat het brengen en halen van de kinderen geen praktische situatie bleef. Ondanks de kleine inkomsten uit de landbouw namen haar ouders in 2006, toen Kaur elf jaar oud was, het besluit om haar zus en haar naar een kostschool in Kairon te sturen, dik zeventig kilometer verderop. Slechts één keer per maand kwamen ze nog thuis. Soms zat de jonge Kaur huilend op haar kamer in het hostel. Maar ze besefte dat dit het beste voor haar eigen toekomst was, vertelt ze.

In Kairon ontdekten de twee zussen hun passie voor het hockey. Ze bleken er aanleg voor te hebben. Hun talent hielp hen aan een plek in de regeringsvleugel van de school, waardoor ze gratis onderwijs en voedsel kregen. Een dankbaar geschenk voor hun ouders.

Toon Siepman en Sjoerd Marijne

In tegenstelling tot haar zus haalde Kaur het nationale elftal. Ze vertelt onder meer over de jaren na haar debuut in 2014. Over hoe ze met Toon Siepman aan haar strafcorner sleutelde. Over dat het Sjoerd Marijne was, voormalig bondscoach van India, die haar aanraadde om met een andere stick te slepen, waarna haar pushes vaker en harder tegen het net vlogen. Over de verrassend gewonnen olympische kwartfinale in Tokio en de teleurstelling van het mislopen van een medaille. Over de doelstelling op het komende wereldkampioenschap: nu wél een plak in de wacht slepen.

Vreugde bij coach Sjoerd Marijne en Gurjit Kaur, na de gewonnen olympische kwartfinale tegen favoriet Australië in Tokio. Foto: Koen Suyk

Plotseling maakt de fysiotherapeut aanstalten om het interview af te ronden

Dan zoekt haar fysiotherapeut opeens oogcontact met een Indische vrouw die vanaf een afstandje onrustig staat toe te kijken. Ze steekt twee vingers in de lucht. Alsof ze wil zeggen: nog twee minuten. Het lijkt erop dat de fysiotherapeut de instructie krijgt om het interview af te ronden. Tijd om Kaur nog snel te vragen naar de kritiek op de FIH-Awards.

Hoe was het om te worden uitgeroepen tot Wereldspeelster van het Jaar?
Kaur: ‘Eerlijk gezegd had ik nooit verwacht dat ik die prijs zou winnen. Het was een grote verrassing voor me. Ik vond het fantastisch. Ik ben mijn land enorm dankbaar voor de steun. Maar het is natuurlijk niet mijn award. Het is een award voor het hele team. We hebben er allemaal even hard voor gewerkt.’

Haar fysiotherapeut maakt aanstalten om op te staan. Voorzichtig maant ze Kaur om hetzelfde te doen.

Wat vond je van alle kritiek die er was?
Kaur: ‘Daar was ik niet blij mee. Iedereen moet begrijpen dat elk land zijn eigen spelers support. Ik ben gekozen door het publiek uit mijn land. Maar ook mensen uit andere landen hebben op mij gestemd. Ik vind de kritiek onterecht.’

Dan grijpt haar fysiotherapeut in. ‘We moeten gaan’, zegt ze. ‘Het hele team staat buiten op haar te wachten. We moeten de bus halen.’

In de hectiek die er ontstaat, stellen we nog één vraag. De laatste, beloven we.

Maar ben jij wel de beste speelster van de wereld?
Kaur: ‘Ik werk er elke dag keihard voor. Maar ik ben zeker niet de beste, nee. Mijn team is de beste.’

Lees uit deze WK-serie ook

• Ambre Ballenghien: een eeuwig talent, een hype of een parel?
• De keepster van WK-debutant Chili speelde één cap als aanvaller
• Bondscoach Australië: ‘We zijn de dark horse van het WK’