Graham Reid: ‘Dubbelfunctie was achteraf geen goede keuze’

Graham Reid werd deze week officieel aangesteld als de nieuwe coach van de Indiase mannen. Na zijn gedwongen vertrek bij hoofdklasser Amsterdam, neemt de Australiër nu ook afscheid als assistent-bondscoach van de Oranje Heren. Zaterdag zit hij tijdens het Pro League-duel tegen Spanje in Rotterdam al niet meer op de bank. ‘Ik moet deze geweldige uitdaging aangaan.’

Hij lijkt van de buitenkant stoïcijns. Een stoere Aussie. Maar toen de geblokte Graham Reid (55) deze week persoonlijk afscheid nam de spelers van het Nederlands team moest hij een paar keer slikken. Manager Joof Verhees sprak warme woorden, net als Seve van Ass, een van de aanvoerders, die hem namens de internationals een shirt aanbod. ‘Het was een emotioneel moment. Mooi ook. Ik heb een fantastische tijd bij Oranje gehad. De staf is van wereldklasse en het zijn stuk voor stuk geweldige spelers om mee te werken’, vertelt Reid na afloop van de teamlunch in het clubhuis van Rotterdam.

Ook Reid zelf richtte een woord tot de groep. ‘Ik heb herhaald wat ik de afgelopen jaren bij Oranje vaker tegen de spelers heb gezegd: ze realiseren zich niet hoe goed ze kunnen zijn. Hier staat echt een mooie groep. Niet alleen uit hockeytechnisch oogpunt, maar ook sociaal en als eenheid. Er zit zoveel potentie in. Het is hun uitdaging om uit te vinden hoe goed ze daadwerkelijk kunnen zijn.’

Roller coaster

Die zoektocht gaat dus verder met een andere assistent dan Reid, die tot december 2020 is aangesteld als de nieuwe bondscoach van de Indiase heren. Een benoeming die met veel commotie gepaard ging. Met een lichte zucht zegt hij: ‘Ik heb een paar heftige weken achter de rug. Het was een rollercoaster van emotie.’

Die begon op zondag 17 maart 2019. Achteraf de laatste wedstrijd dat Reid als hoofdcoach van de heren van Amsterdam op de bank zat. In het Wagener Stadion waste HGC de hoofdstedelingen de oren als nooit tevoren. Het werd 2-8.

Een crisis in Amsterdam was geboren.

Die dinsdag stond Reid nog voor de groep. Er werd getraind, maar vooral veel gesproken. Woensdag kreeg Reid een positief bericht uit India. De coach nam contact op met Klaas Veering, bestuurslid Tophockey van Amsterdam: hij kon bondscoach van India worden. Veering belde nog dezelfde dag terug: Amsterdam wilde per direct van hem af. Assistent Jan Jorn van ’t Land nam de taken van Reid over.

Graham Reid tijdens zijn achteraf laatste wedstrijd als coach van Amsterdam. Op de achtergrond zijn opvolger Jan Jorn van ’t Land. Foto: Willem Vernes

Reid: ‘Ik neem niemand wat kwalijk. Ik loop lang genoeg mee om te weten hoe het werkt. Maar ik geef toe: het was lastig ermee om te gaan. It was a tough period. Ik heb veel steun van mijn vrouw Julia gehad. Ook met Max, Joof en Taco (van den Honert, assistent-coach Oranje, red.) heb ik in die periode veel gesproken. Zij waren echt geweldig. Ik kreeg ook veel steunbetuigingen uit de hockeywereld: van mensen bij Amsterdam, van spelers van Oranje. Verder heb ik elke dag in de sportschool gezeten. Even afreageren. Dat hielp.’

Na het gedwongen vertrek van Reid, die bezig was aan zijn tweede seizoen in de hoofdstad, is er veel gezegd en geschreven over de situatie bij Amsterdam. Reid heeft er zijn mening over, maar die houdt hij voor zich. ‘De club heeft de afgelopen weken al genoeg moeten meemaken.’

Tijdens de play-offs in zijn eerste jaar kreeg Reid met Amsterdam bijna voor elkaar wat hem als speler van Amsterdam helemaal lukte: het winnen van de landstitel. Amsterdam versloeg favoriet Bloemendaal in de halve finale en kwam in de beslissingswedstrijd tegen Kampong nipt te kort. ‘Ik heb een fantastische tijd gehad bij Amsterdam. Ik vind het ook een eer dat ik 25 jaar nadat ik als speler in Amsterdam actief was, hier mocht terugkomen als coach. Ik heb zeker geen spijt van die keuze. Ook niet van het accepteren van de dubbelfunctie.’

Kritiek

Kritiek klonk er wel vanuit Amsterdam op Reid na diens vertrek. Door het WK in het Indiase Bubhaneswar en de verre uitwedstrijden van de Oranje Heren in de nieuwe FIH Pro League hadden ze hun hoofdcoach in de winterperiode amper gezien in het Amsterdamse Bos. Routinier Teun Rohof vond zijn coach al maandenlang afwezig. ‘De impact van de Pro League is achteraf groter geweest dan ik vooraf had verwacht’, erkent Reid. ‘Je kunt zeggen dat ik dat heb onderschat, maar aan de andere kant: toen ik de dubbelfunctie bij Amsterdam en Oranje accepteerde, was er nog geen Pro League. We wisten dat die kwam – mede daarom hebben we ook Jan Jorn bij de staf gehaald – maar we hadden geen idee hoe de Pro League er precies uit zou zien. En zelfs toen de Pro League begon, merkte ik nog niet hoe pittig het was. Het is een beetje als die kikker in het pannetje met water op het vuur. Ik ging gewoon door. Ik kwam ’s middags terug uit Buenos Aires en stond ’s avonds bij Amsterdam op het veld. Achteraf was dat te veel. Ook voor mijn familie.’

De impact van de Pro League is achteraf groter geweest dan ik vooraf had verwacht Graham Reid

Even laat hij een stilte vallen. Dan zegt Reid: ‘Als ik nu weer voor de keus zou staan, had ik deze dubbelrol niet geaccepteerd. Achteraf bleek dat geen goede keuze. Ook voor Oranje is het beter dat Max een fulltime assistent heeft. Zo heb ik bij Australië altijd gewerkt. Ik vind het een goede zaak dat Jeroen Bijl (Technisch Directeur bij de KNHB, red.) al heeft aangegeven dat de bondscoaches een fulltime assistent krijgen. Ik kon er niet altijd voor Max zijn. Toen Max zich vorig jaar voorbereidde op de Champions Trophy in Breda, zat ik met Amsterdam midden in de play-offs. Lag mijn focus daar.’

Grootste teleurstelling

Reid kijkt met veel plezier terug op zijn periode als assistent van Caldas bij Oranje. Een baan die hij in december 2016 accepteerde. Een paar maanden na de zowel voor hem als Caldas teleurstellend verlopen Spelen in Rio de Janeiro. Reid trad terug als hoofdcoach van Australië na de zesde plek. De vierde plaats van Oranje was ook een deceptie. Dat Reid als hoofdcoach van tophockeyland Australië een plek in schaduw bij Oranje accepteerde, bevreemdde veel mensen. Reid zelf niet. ‘Ik heb graag de leiding, maar als coach heb ik geen last van een groot ego; ik móet de leiding niet hebben. Ik kan me gemakkelijk aanpassen aan mijn rol. Dat is een van mijn sterke punten. In het begin was het een beetje zoeken naar de invulling. Mede door de taalbarrière acteerde ik wat verder op de achtergrond. Nu spreek ik beter Nederlands. Ik denk dat ik het afgelopen jaar een steeds belangrijkere stem in het geheel heb gehad.’

Graham Reid feliciteert Joep de Mol na de gewonnen kwartfinale op het WK tegen India. Foto: Koen Suyk

Ik denk dat elke hockeycoach het heimelijke verlangen heeft om bondscoach van India te worden Graham Reid

De grootste teleurstelling uit zijn Oranje-periode is zonder twijfel het mislopen van de wereldtitel in Bubhaneswar, zegt Reid. Nederland verloor de finale, na een 0-0 eindstand, met shoot-outs van België. ‘We realiseren ons steeds meer dat dit een geweldige kans was om wereldkampioen te worden. Ik denk dat in de eerste helft beide teams onbewust hebben gespeeld om niet te verliezen. Na de rust speelden we beter en hadden we net zo gemakkelijk de wedstrijd kunnen winnen, zelfs zonder shoot-outs. Het mocht niet zo zijn. Soms is sport zo wreed.’

Nieuw avontuur

Op weg naar de finale versloeg Oranje op het WK in de kwartfinale thuisland India met 2-0. Die nederlaag kostte de Indiase bondscoach Harendra Singh zijn baan. Al in januari zoemde de naam van Reid in India rond als zijn opvolger. De Australiër hield toen de boot nog af. ‘Ik had het naar mijn zin in Nederland, we hadden ook als gezin onze draai gevonden. We wonen prachtig in Amsterdam, mijn vrouw heeft een leuke baan, mijn zoon hockeyt en studeert hier. Ik durfde het eerst ook amper met mijn vrouw te bespreken. Maar zij was enthousiast om een nieuw avontuur aan te gaan en steunde me. Eind februari heb ik besloten te solliciteren.’

Graham Reid: ‘Max is echt een vriend van me geworden.’ Foto: Koen Suyk

‘Ik denk dat elke hockeycoach het heimelijke verlangen heeft om bondscoach van India te worden en ze terug te brengen naar de absolute top’, vervolgt Reid. ‘Ze zijn nog steeds het meest succesvolle hockeyland op de Olympische Spelen (acht gouden medailles, red.). Hockey is in India de nationale sport, de potentie is enorm. De kans om die uitdaging aan te kunnen gaan, gaf voor mij uiteindelijk de doorslag om te solliciteren. Natuurlijk, het was midden in het seizoen van Amsterdam. Maar dit soort kansen komen nooit op momenten dat het past. Het leven is kort, dus als er zich dan zo’n geweldige kans voordoet, moet je daar vol voor gaan, vind ik.’

Reid besprak zijn sollicitatie onder andere met Ric Charlesworth, de legende en zijn leermeester bij het Australische team, en Caldas. ‘Max begreep me. Hij heeft me gesteund en gestimuleerd te solliciteren. Dat typeert Max als persoon. Hij is de afgelopen jaren echt een vriend van me geworden.’

Hockeygek land

Reid was niet de enige die graag bondscoach van India wilde worden: veel coaches stuurden Hockey India een sollicitatiebrief. ‘Om eerlijk te zijn, had ik niet verwacht dat ik het zou worden’, erkent Reid. ‘Aan de andere kant is er niemand anders in de hockeywereld die de afgelopen drie edities een rol heeft gehad in de WK-finale. Ik zat op de bank of maakte deel uit van de coaching staff. Als je het van die kant bekijkt, is de keuze ook weer logisch. Ik heb veel ervaring in big matches. Het is overigens vooral mijn vrouw geweest, die mij daarop heeft gewezen. Ik zei: dat is waar, een goed punt.’ Hij lacht.

De verwachting in India zijn hoog gespannen, weet Reid. Het hockeygekke land wil dolgraag op het podium staan op de Spelen in Tokio. ‘Het is goed dat als doel te hebben. Het wordt voor mij belangrijk om daar stap voor stap naar toe te werken. Maar ik begrijp de Indiërs wel. Het is volstrekt logisch om te dromen van een olympische medaille met zo’n historie.’