Hockeyen in Brazilië: ‘Muziek, tutten en continu kletsen’

In de serie ‘Buitenlands avontuur’ verhalen van Nederlandse hockeyers die over de grenzen spelen of hebben gespeeld, deze week Teska Tuijt (23) en Eveline Beljon (32). Het tweetal is Braziliaans international.

Ouviram do Ipiranga às margens plácidas
(Hebben jullie gehoord van de kalme oevers van Ipiranga)
De um povo heróico o brado retumbante
(Van de klinkende kreet van een heldhaftig volk)

Vol overgave en met passie komen de woorden uit de monden van de Braziliaanse hockeysters. Het volkslied wordt vol vuur meegezongen. Ook Teska Tuijt van DSHC en Eveline Beljon van Leonidas zingen regelmatig de nationale hymne mee. Nou ja meezingen, meer meeschreeuwen bekent Tuijt, die terugblikt op hun eerste toernooi met Brazilië.

No guts, no glory

‘De aanvoerster stond voor me en zij hoorde mij een beetje mompelen. Al die meiden schreeuwen het volkslied echt uit hun hart. Dan wil je gewoon meedoen. Een van mijn slechtere kwaliteiten is dat ik het volkslied niet kan zingen. Het zijn best moeilijke woorden, maar ik dacht: no guts no glory. Ze willen gewoon volume hebben. Ik ging er gewoon voor.’

Het is een moment dat Beljon zich nog zeer goed kan herinneren. ‘Ik stond naast Teska en zij begon dat volkslied te schreeuwen. Ik hield het niet meer. Het was een van de grappigste momenten. Ik kan dat hele gevoel nog terughalen. Het ging niet helemaal lekker.’

Brazilië luistert naar het volkslied tijdens de Hockey Series in 2018 in het Chileense Santiago met palmbomen en de besneeuwde toppen van de Andes op de achtergrond. Foto: Eveline Beljon

‘Ik denk dat ze het wel hebben gemerkt, maar het belangrijkste is dat je alles met volle passie doet. Het maakt dan eigenlijk niet zoveel uit of je iets verkeerd doet. Ze willen dat je het probeert, dan komt het wel goed bij ze. Dat vind ik ook wel mooi aan het Braziliaanse volk’, zegt Tuijt.

Goud

Het zijn de herinneringen aan hun eerste gezamenlijke toernooi met het Braziliaanse team. Bij de Pan American Challenge in 2015 wonnen Tuijt (keepster DSHC D2, 15 interlands) en Beljon (verdedigster Leonidas D3, 14 interlands) verrassend de gouden medaille nadat in de finale Barbados met 3-1 werd verslagen. Beljon scoorde in dat duel de openingstreffer uit een strafcorner.

‘Ons vliegtuig ging volgens mij om drie uur ’s nachts weer terug. Er werd gezegd: jullie mogen alles doen als je maar in het vliegtuig zit. Het was een echt een gekkenhuis’, vertelt Tuijt. Beljon vult aan: ‘Brazilianen, ja, die kunnen wel een feestje bouwen.’

Brazilië is het land waar zowel Beljon als Tuijt werden geboren. Hun ouders woonden in het Zuid-Amerikaanse land vanwege het werk van hun vaders. Hierdoor hebben Beljon en Tuijt niet alleen een Nederlands, maar ook een Braziliaans paspoort. ‘Het is nooit bij me opgekomen dat ik daar iets mee kon’, zegt Beljon over de mogelijkheden van haar dubbele nationaliteit in het hockey.

Eveline Beljon (l) en Teska Tuijt (r). Foto: Eveline Beljon

Brazilië speelde geen rol van betekenis op het hockeytoneel. De toewijzing van de Olympische Spelen aan Rio de Janeiro bracht daar verandering in. Er was de mogelijkheid dat het Braziliaanse team, op dat moment de nummer 41 van de wereld, zich kon kwalificeren voor het grootste sportevenement ter wereld dat in 2016 in eigen land werd gehouden.

Als je zo’n kans krijgt, moet je die grijpen Eveline Beljon over haar uitnodiging voor het Braziliaanse team

Beljon kwam via via in contact met Noortje Randag. Randag, geboren in Brazilië en door Nederlandse ouders geadopteerd, speelde al in het Braziliaanse team en nodigde Beljon uit om een selectietraining te doen toen de ploeg een trainingskamp in Hattem belegde. Dat ging goed, want niet veel later ontving Beljon een mail dat ze de selectie had gehaald.

‘Als je zo’n kans krijgt, moet je die grijpen’, zegt Beljon. ‘Ik heb daar geen seconde over getwijfeld. Achteraf besefte ik me pas wat ik had gedaan. Maar ik ben er heel blij mee.’

Eveline Beljon (l), Teska Tuijt (m) en Noortje Randag (r). Foto: Eveline Beljon

Bij Tuijt liep een uit de hand gelopen weddenschap met haar vader (Hans Erik Tuijt, voorzitter van de EHL, red.) uit tot een selectie voor het Braziliaans team. ‘Toen bekend werd dat de Spelen naar Brazilië zouden gaan, zei mijn vader: hoe gaaf zou het zijn als jij daar kan staan. Ik zei: het is goed pap, regel jij dat?’

Een half jaar later zat ze aan tafel met Bert Bunnik. De voormalig technisch directeur van KNHB was gevraagd om het Braziliaanse hockey te helpen ontwikkelen op weg naar de Spelen. Hij vertelde Tuijt dat, als ze het niveau aan kon, ze mee mocht met Brazilië onder 21 naar een toernooi in het Mexicaanse Guadalajara.

‘Mijn ouders keken mij aan: wil je dat? Ik zat daar echt als broekie, speelde in Meisjes C2 van Bloemendaal. Ik kon Guadalajara niet eens aanwijzen op de wereldkaart, maar zei: het is goed. Let’s go.’

Geen Olympische Spelen

De droom van deelname aan de Spelen viel uiteindelijk in duigen. De damesploeg kwalificeerde zich niet voor Rio. Vlak voor een belangrijk toernooi moest het team noodgedwongen afhaken. Er was geen geld, omdat een sponsor zich terugtrok. ‘Ik vond dat toen heel jammer’, zegt Beljon over het mislopen van de Spelen. ‘Ik was er ook echt een beetje van ontdaan. In eerste instantie denk je: holy shit, het gaat misschien gebeuren en dan krijg je te horen dat het niet zo is.’

Team Brazilië. Foto: Eveline Beljon

Tuijt kijkt er iets anders tegen aan. ‘Het was voor mij sowieso de vraag of ik daar bij zou zijn. Ik zou bij de Spelen 18 jaar zijn, dus ik was nog best jong, maar natuurlijk had ik alles opgegeven om daar bij te zijn.’

Kusjes of knuffels

Na de Spelen van Rio werden Tuijt en Beljon opnieuw gepolst om voor Brazilië uit te komen. ‘Ik kreeg een mailtje en wist oprecht niet of het nu spam was of niet. Het zag er ook niet officieel uit. Het eindigde ook met het woord beijos, wat kusjes of knuffels betekent. Je moet je voorstellen dat een Nederlandse bondscoach zo’n mail stuurt. Maar de Brazilianen eindigen alles met beijos’, zegt Tuijt.

Het is een van de vele voorbeelden van de cultuurverschillen tussen Nederland en Brazilië. ‘Het is in Brazilië vrij druk en geen moment stil’, zegt Beljon. ‘Ik sliep bij een meisje op de kamer en iedere ochtend om zes uur ging de muziek keihard aan. Opmaken, tutten, continu kletsen. Het is een beetje chaotisch, maar wel heel energiek.’

‘Brazilianen zijn echt luidruchtig’, bevestigt Tuijt. ‘Ik word er in Nederland op aangesproken, maar ik Brazilië ben ik een van de stilsten. Soms wil ik om tien uur slapen, omdat ik een dag van twee trainingen en krachttraining achter de rug heb en dan is er eentje dj en die knalt nog even drie uur een setje er doorheen. Keihard muziek aan, lichten aan. Alles.’

Teska Tuijt (l), Eveline Beljon (m) en Wanda Olivares (r). Foto: Eveline Beljon

Maar voegt Tuijt eraan toe: ‘Brazilianen zijn een megacreatief volk. Dat we niet kunnen trainen, omdat de bus niet is gekomen, bestaat niet. Je hebt je loopschoenen aan, er is een weg dus doen we hier ter plekke een looptraining.’

Een training waar Beljon weleens van gruwelt. ‘Het is heel anders dan in Nederland. Het gaat een stuk minder snel. Je zou het ook achteruit in plaats van vooruit doen. Het is zo tergend. Teska gaat wel lekker op het ritme, die past zich wat makkelijker aan. Ik word daar heel onrustig van.’

Persoonlijke prijs voor Tuijt

Een jaar na het goud tijdens de Pan American Challenge reisden Tuijt en Beljonopnieuw naar Peru. Brazilië eindigde daar tijdens de eerste ronde van de Hockey World League als derde achter Uruguay en Chili. Verrassender was het dat Tuijt, die elk duel alleen de tweede helft mocht keepen, werd uitgeroepen tot Talent van het Toernooi.

‘Ik stond bij de prijzenuitreiking te geinen met Alexia, mijn beste Braziliaanse vriendinnetje, toen de omroeper iets riep van Teska Tiutsjiesjie of zoiets. Ik had mijn naam hierin niet herkend, maar Alexia begon mij opeens naar voren te duwen. Ik dacht: wat doe je nou? Wat moet ik doen? Er zaten allemaal Peruaanse jongetjes op de tribune die aan het joelen waren. Dat was wel een grappig moment. Tot mijn terugkeer in Nederland heb ik op een roze wolk gezeten.’

Team Brazilië tijdens de Hockey World League in Chiclayo, Peru, in 2016. Foto: Eveline Beljon

Trainen via zoom

Afgelopen zomer werd de Pan American Challenge in Lima vanwege de coronapandemie afgelast. Tuijt en Beljon hopen dat het toernooi volgend jaar wel door kan gaan. In de tussentijd staat er via Zoom twee keer per week een training met het Braziliaanse team op het programma: op maandag een krachttraining en zaterdag een tactische training.

‘Het is grappig, dan zie je al die meiden weer. In Brazilië wordt het nu warmer, terwijl het hier in Nederland kouder wordt. Zij zien mij steeds meer kleding aantrekken, terwijl ik hen enorm zien zweten, omdat het daar zo warm is.’

Lees ook: