Hockeyen in Paraguay: ‘Voor elke wedstrijd wordt gebeden’

In de serie ‘Buitenlands avontuur’ verhalen van Nederlandse hockeyers die over de grenzen spelen of hebben gespeeld, deze week Nicole van Jaarsveld (26). Zij speelde negen interlands voor Paraguay en maakte in die duels drie doelpunten.

De coronapandemie gaf Nicole van Jaarsveld eindelijk de tijd haar periode als international van Paraguay in fotoboeken vast te leggen. De voormalig speelster van onder meer Wageningen en HGC wilde haar herinneringen tastbaar maken.

Ze bekeek de afgelopen maanden de vele foto’s die ze zelf, haar moeder en anderen hadden gemaakt tijdens onder meer de toernooien van de Hockey World League en Hockey Series. De mooiste foto’s printte Van Jaarsveld, plakte ze in het fotoboek en voorzag ze van een mooie anekdote. ‘Het was supergaaf’, vat Van Jaarsveld haar tijd als Paraguayaans international kort en krachtig samen.

Het buitenlandse avontuur begon vierenhalf jaar geleden. Van Jaarsveld, geboren in Paraguay en opgegroeid in Nederland, keerde in de zomer van 2016 terug naar haar geboorteland. Haar vader ging op werkbezoek op zijn oude thuisbasis en zo werd er contact gelegd met de nationale hockeybond.

Foto: Anja van Jaarsveld

Plotsklaps international

Van Jaarsveld, die het Paraguayaanse hockey al via Facebook volgde, trainde die zomer mee met het nationale team. Ze werd goed genoeg bevonden en was plotsklaps international van het Zuid-Amerikaanse land. In september 2016 reisde Van Jaarsveld af naar het Peruaanse Chiclayo voor haar eerste internationale toernooi: de Hockey World League Ronde 1. Naast Paraguay en het gastland deden ook Chili, Uruguay en Brazilië mee.

‘Wat ik nooit zal vergeten, is dat er altijd voor een wedstrijd werd gebeden’, zegt Van Jaarsveld. Nadat de bondscoach zijn wedstrijdbespreking had gehouden, gingen de speelsters in een kringetje staan. Na de onderlinge peptalk waarbij iedere speelster haar zegje deed, ging de ploeg hand in hand staan en werd er gebeden.

God

‘In Nederland zijn we dat helemaal niet gewend, maar het voelde voor mij heel natuurlijk’, zegt Van Jaarsveld. Ook na afloop in de interviews werd God erbij betrokken. ‘Als ik werd geïnterviewd gaf ik een analyse van de wedstrijd over kansen die we niet hadden afgemaakt, terwijl andere speelsters bijvoorbeeld zeiden dat ze met de hulp van God een doelpunt hadden gemaakt.’

Foto: Anja van Jaarsveld

Tijdens dat eerste toernooi stelde Van Jaarsveld zich bescheiden op. Ze wilde niet de speelster uit Nederland zijn die alles wist. De taal was in ieder geval geen probleem. Van Jaarsveld had een seizoen bij het Madrileense SPV Complutense in Spanje gespeeld en was daardoor de Spaanse taal machtig. ‘Een teamgenoot spoorde mij juist aan mijn mond open te doen, omdat mijn woorden impact zouden hebben’, zegt Van Jaarsveld, die daarna ook met de bondscoach ging praten over de tactiek.

Spel gestructureerder

‘Het spel was tactisch best rommelig, maar in het tweede toernooi was dat al veel beter. Onder leiding van de oud-bondscoach van Uruguay hebben we tactisch stappen gemaakt. Het spel is veel gestructureerder geworden.’

Paraguay eindigde in Chiclayo tijdens de eerste ronde van de Hockey World League als vierde. Van Uruguay en Chili werd dik verloren. Beide duels eindigden in 8-0. Peru werd met 1-0 verslagen en de wedstrijd tegen Brazilië eindigde in 0-0, maar werd verloren na het nemen van shoot-outs. ‘Dat verlies hakte er wel in, want Brazilië is de aartsrivaal. Van Uruguay en Chili kunnen we niet winnen. Die landen zijn te sterk. Voor ons zijn dit dan ook de duels waarin we zo veel mogelijk moeten leren om beter te worden.’

Vroeger, toen er nog op gras werd gehockeyd, behoorde Paraguay tot de beste landen in Zuid-Amerika. Nicole van Jaarsveld over het nationale team van Paraguay

In Zuid-Amerika staat Argentinië op eenzame hoogte. Daarna komen landen als Uruguay en Chili gevolgd door de groep met Peru, Brazilië en Paraguay. ‘Vroeger, toen er nog op gras werd gehockeyd, behoorde Paraguay tot de beste landen in Zuid-Amerika. Na de introductie van het kunstgras is Paraguay afgehaakt’, legt Van Jaarsveld uit.

Foto: Anja van Jaarsveld

Geld is er niet in overvloed voor de hockeysport in het Zuid-Amerikaanse land. Vlak voor vertrek naar Chiclayo meldde de Paraguayaanse sportfederatie de HWL-trip niet geheel te kunnen financieren. Van de hockeybond kwam er ook niet voldoende financiële steun, waardoor van de speelsters een eigen bijdrage werd gevraagd. Van Jaarsveld startte met succes een inzamelingsactie via Facebook op.

Geen groot budget

Ook voor de Hockey Series twee jaar later in het Chileense Santiago was het budget niet heel groot, zegt Van Jaarsveld. ‘We verbleven in een grote ruimte zonder ramen, met een deur en 24 stapelbedden onder de turnhal van een grote sportaccommodatie. De managers, twee moeders van teamgenoten, zorgden dat er voor ontbijt wat fruit was en een koelbox met melk of yoghurt voor bij de cereals.’

De financiële situatie van de hockeysport in Paraguay is nog steeds geen vetpot, maar is al wel vele malen beter dan in de jaren ervoor merkt Van Jaarsveld. ‘Hockey is niet de grootste sport van het land, maar het heeft wel meer draagvlak gekregen en wordt op tv uitgezonden. Van het olympisch comité heeft de bond een beurs gekregen waardoor speelsters naar de gym kunnen en een sportpsycholoog en een fysiotherapeut zijn aangesteld.’

ODESUR 2022

Van Jaarsveld hoopt dat de hockeysport een boost kan krijgen tijdens de ODESUR in 2022. Paraguay kreeg de organisatie van deze Zuid-Amerikaanse Spelen in 2017 toegewezen, maar een jaar later trok de overheid zich terug omdat de regering het geld wilde investeren in de bouw van een ziekenhuis in de hoofdstad Asuncion in plaats van in sportfaciliteiten. Na het aantreden van de nieuwe president Mario Abdo Benitez in 2018 werd het besluit teruggedraaid.

Foto: Anja van Jaarsveld

Ook op andere vlakken zag Van Jaarsveld een verschil als ze de toernooien van de HWL en Hockey Series met elkaar vergelijkt. ‘Het niveau van het team was aanzienlijk hoger en ook was er sinds het aanstellen van de oud-bondscoach van Uruguay een veel professionelere aanpak. In voorbereiding op de Hockey Series hebben we vijf oefenwedstrijden in acht dagen gespeeld tegen onder meer Chili, Chili U21 en Uruguay. Het was voor de ploeg een unieke kans om veel wedstrijden op dat niveau te spelen.’

Bij een van die oefenduels kwam een Uber niet opdagen, dus kwam een aantal speelsters te laat Nicole van Jaarsveld over oefenwedstrijden in Chili

Van Jaarsveld schiet in de lach als ze terugdenkt aan die oefenduels. ‘We gingen in Chili met de Uber naar de wedstrijden. Bij een van die oefenduels kwam een Uber niet opdagen, dus kwam een aantal speelsters te laat. We leerden daarvan, dus gingen daarna eerst de keeper, aanvoerder en de rest van het basisteam in de Ubers en daarna de rest van de speelsters en de staf.’

Foto: Nicole van Jaarsveld

‘Daar stond je dan op een parkeerplaats’, gaat Van Jaarsveld verder. ‘Mijn teamgenootjes waren ontspannen en ik was mijn Nederlandse zelf en onrustig: komt die Uber wel? Als ie dan kwam, propten we ons in het busje en met de keeperstassen op het dak reden we dan door de stad naar het veld.’

Palmbomen en bergen

Toen Van Jaarsveld met haar Paraguyaanse teamgenoten het veld in Santiago betrad voor het eerste duel van de Hockey Series tegen Uruguay keek ze eens goed om zich heen. ‘Rondom het veld stonden palmbomen en in de verte zag je een muur van bergen die bedekt waren met sneeuw. We hebben daar ook bij zonsopgang gespeeld. Het was ijskoud, maar zo ontzettend mooi.’

Foto: Anja van Jaarsveld

De entourage was niet alleen prachtig ook de resultaten van Paraguay waren goed. Natuurlijk waren er de gebruikelijke nederlagen tegen Uruguay (7-1) en Chili (13-0), maar van Peru (3-0), Bolivia (3-0) en Brazilië (4-0) werd gewonnen.

De meiden waren nog helemaal in extase van het doelpunt dat we daarna nog een tegendoelpunt incasseerden. Nicole van Jaarsveld over het moment dat de ploeg voor het eerst sinds lange tijd weer eens scoorde tegen Uruguay

‘Ik denk dat we op dat toernooi goed hockey hebben laten zien. We scoorden tegen Uruguay, iets wat al in geen jaren was gebeurd. De meiden waren nog helemaal in extase van het doelpunt dat we daarna nog een tegendoelpunt incasseerden. We eindigden in Santiago als derde, maar het belangrijkste was de winst op Brazilië’, zegt Van Jaarsveld die tijdens de Hockey Series drie keer scoorde waarvan een keer tegen de Brazilianen.

Foto: Anja van Jaarsveld

Inmiddels heeft Van Jaarsveld een punt achter haar hockeyloopbaan gezet. Na de promotie van HGC naar de Hoofdklasse in 2019 besloot ze een pauze te nemen van het hockey. ‘Ik had er alles uitgehaald en besloot mezelf te focussen op mijn studie (Msc Environmental Engineering aan de TU Delft, red.). Ik ben inmiddels afgestudeerd en sinds drie weken heb ik een baan. Voor nu is het hockey een gesloten boek.’

In contact brengen

Ondanks dat haar stick aan de wilgen hangt, voelt Van Jaarsveld zich nog steeds betrokken bij het hockey in Paraguay. ‘Veronica Roa was in Santiago met 15 jaar onze jongste speelster. Zij werd welverdiend verkozen tot meest talentvolle speelster van het toernooi. Ik heb haar in contact gebracht met mijn vroegere coach in Spanje. Ze is nog te jong om daar te spelen, maar de contacten zijn er.’

Van Jaarsveld: ‘Ik hoop echt voor haar en anderen dat ze met een sportbeurs in Spanje of de Verenigde Staten kunnen gaan hockeyen en studeren. Hockey groeit nog steeds in Paraguay. Inmiddels zijn er nu ook genoeg speelsters om een U16 en U18 op te stellen en is er een U21-groep. 5-tegen-5 is zeker voor een land als Paraguay nuttig. Het is niet alleen goed voor de jeugd maar ook belangrijk voor de ontwikkeling van de sport.’

Lees ook:

Wat vind jij? Praat mee...