Remko Koster wist al voor z’n Oranje-debuut dat-ie zou stoppen

Het Nederlands elftal is het hoogst haalbare voor een hockeyer. Slechts 911 spelers trokken ooit het shirt van Oranje aan. Remko Koster (51) speelde in 1995 vier interlands, waarvan twee op het EK in Dublin waar Oranje als tweede eindigde.

De uitnodiging voor Oranje komt midden jaren negentig niet helemaal onverwacht. Remko Koster heeft een goed seizoen gedraaid bij HDM en speelt sterk in de play-offs waarin de Haagse club in de finale om de landstitel van 1995 uiteindelijk verliest van Amsterdam.

Leuk natuurlijk, die oproep van bondscoach Roelant Oltmans. Maar de timing was niet helemaal perfect. ‘Het kwam eigenlijk te laat voor wat ik wilde met hockey’, zegt Koster.

De dan 23-jarige middenvelder heeft namelijk die zomer zijn studie Scheikunde afgerond en een promotieplek aan de Universiteit van Amsterdam aangenomen. ‘Ik was eigenlijk van plan om juist minder te gaan hockeyen.’

Een uitnodiging voor Oranje met in die zomer een Europees kampioenschap in het vooruitzicht wil Koster ook niet zomaar afslaan. Na het telefoontje van Oranje-manager Koos Formsma waarin Koster wordt verteld dat hij geselecteerd is, neemt hij contact op met de hoogleraar van zijn toekomstige promotieplaats. ‘Ik wist überhaupt niet of ik vrij kon krijgen.’

De Oranje Heren voor het duel tegen Engeland in Den Haag in 1995, de tweede interland van Remko Koster. Foto: Remko Koster

Weinig enthousiasme

Op de universiteit reageert men minder enthousiast op het Oranje-plannen van Koster. ‘Mijn hoogleraar stond niet open voor het vrij nemen voor hockey of een andere sport. Er werd ook gezegd dat als ik er mee door zou gaan, ik dan beter de promotieplek niet zou kunnen nemen.’

Uiteindelijk komt Koster met de universiteit tot een akkoord. Hij kan later beginnen aan zijn promotie. ‘Ik heb Formsma toen teruggebeld en gezegd dat ik tot en met het EK beschikbaar was en dat ik daarna moest stoppen. Dus ik had al bedankt voordat ik eigenlijk begon bij Oranje.’

Koster begint met hockeyen bij Tempo in Bergen op Zoom. Na een verhuizing naar Den Haag speelt hij in de jeugd van Klein Zwitserland, waarna de overstap naar HDM volgt. Koster doorloopt alle districts- en nationale jeugdselecties, maar mist vanaf Jong Oranje de aansluiting, zoals hij het zelf zegt.

Koster moet het vooral van zijn techniek en inzicht hebben. ‘Daar kom je in de jeugd en in de Hoofdklasse een eind mee. Internationaal gezien miste ik de snelheid, de fysieke kracht en het atletische vermogen. Daarin maakten andere jongens meer stappen.’

Remko Koster in actie voor de Oranje Heren tegen Engeland. Foto: Remko Koster

Een linie terug

Koster ontwikkelt zich ook als speler, maar op een iets latere leeftijd. Het besluit van HDM-coach Ronald Hugers om de aanvaller op het middenveld te zetten komt Koster ten goede. ‘Daar kwam ik als speler beter tot mijn recht. Ik kwam meer aan de bal. Vanaf mijn 21ste, 22ste ben ik beter gaan spelen en maakte weer stappen. In 1995 heb ik met name in de finalewedstrijd in het Wagener Stadion sterk gespeeld. Op basis daarvan denk ik dat het geselecteerd werd.’

Koster maakt deel uit van een Oranje-groep van achttien spelers die zich gaan voorbereiden op het EK in Dublin. Bondscoach Oltmans heeft in die zomer niet de beschikking over Floris Jan Bovelander en Taco van den Honert, die beiden de voorkeur geven aan hun studie.

‘Het niveau in de trainingen en wedstrijden ligt een paar stappen hoger dan in de Hoofdklasse. Als een team om je heen sneller en beter is, ga je automatisch mee. Of ik echt meekon, vind ik moeilijk om te beoordelen. Ik heb wel slechte herinneringen aan de één-op-één-oefeningen met Teun de Nooijer.’

Op 30 juni 1995 maakt Koster in het met 4-0 gewonnen duel tegen Polen op Laren zijn eerste minuten in Oranje, waarna hij een week later zijn tweede interland speelt tegen Engeland op het terrein van HDM. Die twee duels zijn voldoende voor Oltmans om Koster mee te nemen naar de Ierse hoofdstad. ‘Ik denk dat het redelijk verrassend was dat ik erbij bleef, want ik was er als laatste bijgekomen.’

Remko Koster met rugnummer elf in actie tegen Engeland. Foto: Remko Koster

Niet verrast over selectie

Voor Koster zelf is het op het moment van de bekendmaking geen verrassing. Hij had al een voorgevoel dat de kans bestond dat hij mee naar het EK zou gaan. ‘Na mijn eerste interland kreeg ik een stropdas (de interlanddas, red.) en hield aanvoerder Marc Delissen een speech. Daarin zei hij dat ik best voor een verrassing zou kunnen zorgen in de selectie, die op dat moment nog niet was gemaakt.’

Op het EK is Koster geen basisspeler. ‘Ik was middenvelder en daar stonden Delissen, Jacques Brinkman en Leo Klein Gebbink. Er was heel weinig ruimte om in de basis te komen. Terecht, want dat waren fantastische spelers. Ik had daar geen moeite mee.’

Koster: ‘Wat ik wel moeilijk vond, was dat je een paar maanden met de selectie keihard hebt getraind en dan opeens doe je zelf niet zo veel meer. Dat maakt de beleving van een toernooi voor jezelf ook anders. Ik heb gevraagd om extra te trainen om fit te zijn als dat nodig was. Voor de rest had ik veel vrije tijd en ben ik in de studieboeken gedoken.’

Met Koster op de bank wint Oranje in Dublin achtereenvolgens van Schotland (4-1), Frankrijk (6-1) en Spanje (3-1). In de voorlaatste poulewedstrijd tegen Wales (3-0) maakt hij zijn eerste EK-minuten.
‘Ik ben zo veel mogelijk gaan rennen om iets te kunnen doen. Ik heb toen niet echt mijn positie gehouden’, zegt Koster die ook in het laatste pouleduel met België (1-1) kort in actie komt.

Daarna rest voor Koster opnieuw de bank. Vanaf de kant ziet hij Oranje de finale halen ten koste van Engeland. In de eindstrijd komt het Nederlands elftal met 2-0 voor tegen Duitsland (2-1), dat alsnog tot 2-2 komt en vervolgens het EK-goud pakt na het nemen van strafballen.

Remko Koster als stopper in actie tegen Engeland. Foto: Remko Koster

Ik slechte herinneringen aan de één-op-één-oefeningen met Teun de Nooijer Remko Koster

Zoals Koster vooraf al heeft gezegd, zit na het Europees kampioenschap zijn interlandloopbaan op. ‘Ik was al bezig met het volgende hoofdstuk in mijn leven. Oranje was een mooie ervaring. Ze konden me gebruiken voor de selectie en voor mij was het mooi om mee te pakken. Het was gaaf om daar te zijn en om op dat niveau en met die spelers te spelen. Dat is fantastisch en daar heb ik ook van genoten.’

Een jaar later ziet Koster op televisie de Oranje Heren olympisch goud winnen in Atlanta. Het is de start van een periode waarin Nederland nogmaals een olympische titel wint en in eigen land de wereldtitel verovert.

Heeft hij geen spijt gehad van zijn besluit om na het EK te stoppen als international? ‘Ik wilde verder met mijn promotie en daarnaast was een plaats in de selectie verre van gegarandeerd. Ik vraag het mij ook af of ik de kans had gehad als ik de keuze had gemaakt om door te gaan.’

Koster: ‘Het was hartstikke gaaf dat ze in Atlanta goud wonnen. Het was ook echt een gouden generatie.’ Een generatie waar hij zelf ook korte tijd deel van uitmaakte. ‘Ja, al ben ik meer bij geweest misschien, dan dat ik er significant aan heb bijgedragen.’

Lees ook:

Wat vind jij? Praat mee...