Jeroen Dijkema: de Alkmaarder die Amerikaans international werd

In de serie ‘Buitenlands avontuur’ brengen we verhalen van Nederlandse hockeyers en coaches die over de grenzen spelen en coachen. Deze keer spreken we Jeroen Dijkema. Hij speelde eerder dit jaar voor het Amerikaanse zaalteam tijdens de Pan Am Cup in Calgary.

Daar staat hij dan. In het zogeheten Seven Chiefs Sportsplex & Jim Starlight Centre even ten zuidwesten van de Canadese stad Calgary. Op de tribune zitten zijn ouders. Op de vloer staat Dijkema naast teamgenoten die hij een half jaar geleden nog niet kende. In een shirt met de letters USA op de borst en meezingend met het Amerikaanse volkslied,  The Star-Spangled Banner. ‘In Amerika wordt voor elke sportwedstrijd het volkslied gespeeld, dus ik kende de tekst. Maar het meezingen was een nieuwe ervaring. Als je het volkslied staat mee te zingen denk je: oh ja, ik ben hier een land aan het vertegenwoordigen. Dat is een mooi gevoel.’

De inmiddels 34-jarige Dijkema groeide op rondom Alkmaar. Hij hockeyde in de jeugd bij de plaatselijke Alkmaarsche en haalde het districtsteam van Noord-Holland waar hij met de latere internationals Billy Bakker en Mirco Pruyser speelde. In zijn laatste jaar als jeugdspeler maakte hij de overstap naar Amsterdam om na een seizoen weer terug te keren bij Alkmaar. Na een aantal jaar Overgangsklasse (toen het tweede niveau, red.) vertrekt hij naar Voordaan dat uitkomt in de Hoofdklasse.

‘Een maatje die al een aantal oefentrainingen had meegedraaid vroeg aan mij of ik ook een keertje mee zou willen doen. Dat heb ik gedaan en bleek toch aardig mee te kunnen. Ik wilde altijd wel hoog hockeyen. Dat was ook de reden dat ik in de jeugd een jaartje bij Amsterdam heb gespeeld. En dat gold ook voor Voordaan. Zij speelden Hoofdklasse. Wat had ik te verliezen? Ik dacht: ik ga er gewoon voor en na een jaar zie ik wel weer waar ik terecht kom.’

Jeroen Dijkema in actie voor de Verenigde Staten tegen Guyana tijdens de Pan Am Cup in de zaal. Foto: USA Field Hockey/PAHF

Naar de VS

Waar hij na het hoofdklasseseizoen bij Voordaan terecht komt, is de andere kant van de Atlantische Oceaan. In het land van de onbegrensde mogelijkheden: de Verenigde Staten. De verhuizing heeft niets te maken met zijn sportieve ambities, maar met zijn studie. In het jaar bij Voordaan heeft hij zijn studie vliegtuigtechniek afgerond. ‘Ik heb mijn bachelor gehaald en wilde verder studeren en internationale ervaring opdoen. Ik wilde het hockey even pauzeren en na twee jaar weer terugkeren naar Nederland. Dat is een beetje anders gelopen.’

Dijkema moet lachen als hij die laatste zin heeft uitgesproken als we hem via een videoverbinding spreken en zicht hebben op zijn werkkamer in Houston. Die twee jaar zijn inmiddels ruim tien jaar geworden. Na zijn master ging Dijkema aan het werk in de VS, waar hij werkt voor een bedrijf dat snelwegen, bruggen en vliegvelden bouwt. Het studentenleven heeft hij lang en breed ingeruild voor huisje, boompje, beestje. Dijkema is een getrouwd man en trotse vader. Met de komst van een hond is het plaatje compleet.

Helemaal afscheid nemen van de hockeysport doet Dijkema niet in de Verenigde Staten. Op de universiteit waar hij studeert, coacht Dijkema een meisjesteam. ‘Het was voor mij een manier om met hockey bezig te blijven. Bovendien kon ik ook een beetje mijn master financieren. De universiteiten in Amerika zijn niet goedkoop en met deze bijverdienste was die master redelijk te betalen.’ Zelf hockeyen blijkt lastig. ‘Er is een competitie in New York, waar expats en Amerikanen spelen. Maar dat was vijf uur rijden van de plek waar ik studeerde. Ik heb het een keertje gedaan. Ik speelde tegen een team van Nederlanders. Het werd 10-0. Toen dacht ik: ik ga niet elk weekend vijf uur heen en vijf uur terug om 10-0 te verliezen.’

In zijn huidige woonplaats Houston is Dijkema betrokken bij Texas Pride, een club met meisjesteams van tien tot negentien jaar. ’De afgelopen acht jaar coach ik een beetje mee. Dat doe ik één of twee keer in week. Met een vrouw en kind is mijn tijd wat beperkt. Het is ook meer voor de lol en om bezig te zijn met het spelletje. Ik sta lekker op het veld en speel af en toe mee met de meiden. Hockey is en blijft een mooie sport.’

Jeroen Dijkema op de bank voor de Verenigde Staten tijdens de Pan Am Cup in de zaal. Foto: USA Field Hockey/PAHF

Via de club doet hij ieder jaar mee aan een zaalhockeytoernooi. De meiden spelen nationale toernooien en dus ook een nationaal zaalkampioenschap. Dat toernooi is altijd in Virgina aan de oostkust. Aan het einde van de dag wordt er ook een mannencompetitie gespeeld. Daar doe ik voor de lol mee. In Nederland heb ik met Alkmaar in de zaal een paar jaartjes Hoofdklasse gespeeld. Ik vind het een leuk spelletje en ik kan nog aardig meekomen.’

Try-outs in Philadelphia

Een artikel op de website van USA Fieldhockey over try-outs voor het nationale zaalteam wakkert bij Dijkema, die dan inmiddels ook over een Amerikaans paspoort beschikt, het hockeyvuurtje echt aan. Het zaalteam gaat toewerken naar de Pan Am Cup waar twee tickets klaarliggen voor het WK Zaal in 2025. Op het vorige wereldkampioenschap in 2023 eindigt de Amerikaanse ploeg als vierde. ‘Ik vond dat ik een poging moest wagen’, vertelt Dijkema. ‘Dit was een van de weinige mogelijkheden om op een hoog niveau te hockeyen. Het was nu of nooit. Als het lukt: perfect. En als het niet lukt: jammer en life goes on.’

Hij stapt op het vliegtuig naar Philadelphia om mee te doen aan de try-out. ‘Het ging erom om te kijken of je meekon in het tempo en je het zaalhockey een beetje snapte. Het was een actieve training van twee uurtjes. De hele tijd met je handschoen op de grond dat voelde ik daarna wel in mijn hamstrings.’ Het is de spierpijn waard als Dijkema hoort dat hij tot selectie van twaalf behoort die meedoet aan de Pan Am Cup. ‘Ik kende de bondscoach van die jaarlijkse zaaltoernooien. Na afloop van de try-out vertelde hij mij dat ik qua ervaring wel kon bijdragen aan het team.’

En zo reist Dijkema afgelopen maart af naar Calgary. De Amerikaanse ploeg speelt tegen Guyana, Trinidad & Tobago, Argentinië en Canada. De Amerikanen kunnen in Canada niet beschikken over sterspeler Aki Käppeler en routinier Pat Harris. ‘Het was ook de vraag wie er bij kon zijn. Met een deel van de groep had ik tot aan Calgary niet echt samengespeeld. Ik stond er open in. Ik dacht: ik ben erbij en dan zie ik wel. Maar ik draaide op het toernooi volop in de voorste linie mee.’

Zaalbondscoach Jason Mulder van de Verenigde Staten met Jeroen Dijkema. USA Field Hockey/PAHF

Debuteren met doelpunt

In zijn debuutwedstrijd als Amerikaanse international tegen Guyana (5-3) maakt Dijkema een doelpunt. ‘Het was eigenlijk een cadeautje’, lacht hij. ‘Vanaf de kop, zonder verdedigers in de buurt. Het was niet de mooiste goal, maar ben wel blij dat ik hem heb gemaakt en dat we hebben gewonnen.’

In Nederland worden de verrichtingen van Dijkema gevolgd via de livestream. ‘Een groep vrienden heeft met een biertje erbij de wedstrijden gekeken. Dat vind ik wel mooi. Zeker met het tijdverschil van acht uur. Kreeg ik berichtjes: scoort die gek nu ook nog. Haha.’ Ook in de Verenigde Staten wordt het hockeyavontuur van ‘JD’, zoals Dijkema door de Amerikanen wordt genoemd, op de voet gevolgd. ‘Mijn baas checkte elke dag hoe het was gegaan. Het bedrijf heeft mij ook ontzettend gepromoot. Ze deelden posts op hun socialemedia-account. Vrienden die nog nooit een pot hockey hadden gezien volgden het toernooi en vertelden het aan hun vrienden. Het is ontzettend leuk om te merken hoeveel mensen meeleven.’

Dijkema speelt tijdens de Pan Am Cup in totaal zes wedstrijden waarin hij drie keer scoort. Een WK-ticket loopt de Verenigde Staten net mis. In de halve finales blijkt Trinidad & Tobago nipt met 5-4 te sterk. Aan zijn eerste internationale toernooi houdt Dijkema een bronzen medaille over als Guyana in de troostfinale wordt verslagen (5-4). ‘Ik denk dat ik een redelijk toernooi heb gespeeld en heb laten zien wat ik kan. Het was helaas niet genoeg voor kwalificatie voor het WK en daar baal ik van. Maar deze internationale potjes nemen ze niet meer van mij af.’

Of er in de toekomst nog meer interlands bijkomen of dat Dijkema intussen ex-international kan worden genoemd is niet duidelijk. ‘Het probleem is dat het volgende kwalificatietoernooi pas over vier jaar is. Ik ben tegen die tijd 38 jaar. Ik moet dan kijken hoe ik er fysiek aan toe ben. Ik zou het leuk vinden om nog een keer mee te spelen. Maar of dat gaat lukken, moeten we nog maar zien.’

Jeroen Dijkema in actie voor de Verenigde Staten tijdens de Pan Am Cup in de zaal. Foto: USA Field Hockey/PAHF

Lees ook:

Wat vind jij? Praat mee...