Over de verboden ijshockeyhelm van Janneke Schopman

In de rubriek Oranje Franje belichten we opvallende en niet-alledaagse gebeurtenissen uit de rijke historie van de beide Oranje-teams. In deze aflevering aandacht voor Janneke Schopman, die op het EK 2005 ineens strafcorners verdedigde met een soort ijshockeyhelm op haar hoofd.

Het is half augustus 2005 en in Dublin staat het EK hockey voor vrouwen op punt van beginnen. De Oranje Dames onder leiding van bondscoach Marc Lammers zijn uiteraard ook van de partij. Nederland is opnieuw de grote favoriet voor de eindzege, getuige drie Europese titels op rij tussen 1995 en 2003.

In de openingswedstrijd van Oranje tegen Spanje zien de toeschouwers op de tribunes in de Ierse hoofdstad een noviteit: verdediger Janneke Schopman staat bij een Spaanse strafcorner opgesteld als lijnstop en heeft uit veiligheidsoverwegingen een soort ijshockeyhelm opgezet.

Bescherming van de slaap

Elke keer als de Spaanse ploeg mag aanleggen vanaf kop cirkel zal de helm op het hoofd van Schopman verschijnen. De helm heeft aan de voorkant een doorzichtig plastic kapje om de ogen te beschermen en dekt bovendien de beide slapen af.

Op die kwetsbare plek tussen oor en oog werd Oranje-international Karel Klaver op 25 april 2002 hard met de bal geraakt door een ploeggenoot bij Bloemendaal: het leverde hem een scheur in zijn schedel op en een hersenkneuzing. De aanvaller lag veertig uur op de intensive care en kon pas na tien dagen het ziekenhuis verlaten.

Dat Schopman voor extra bescherming kiest is logisch gezien een aantal opeenvolgende hockey-ongevallen in korte tijd. Zo wordt HGC-speelster Noor Holsboer in december 2004 hard geraakt door een bal op haar hoofd, een blessure die haar drie jaar lang parten zal spelen. Het meest gruwelijke verhaal dat de ronde doet komt uit Australië, waar de schedel van een hockeyer volledig opengereten werd na een harde botsing met de bal.

Teveel scherpe randjes

Hoe begrijpelijk de veiligheidsoverwegingen van Schopman ook zijn, twee dagen later verbiedt de organisatie haar de helm nog langer te gebruiken op het EK. Volgens toernooiofficials heeft de helm te veel scherpe randjes die andere speelsters zouden kunnen verwonden. Ook het harde materiaal waarvan de helm is gemaakt zou gevaar kunnen opleveren voor ploeggenoten en tegenstanders. Bondscoach Lammers, die wel vaker iets nieuws introduceert bij zijn speelsters, reageert geïrriteerd.

De hockeyhelm voor een veldspeler had drie jaar eerder, bij het WK voor mannen in Kuala Lumpur, zijn debuut gemaakt. Eén van de spelers van Maleisië had in de aanloop naar het toernooi een hoofdblessure opgelopen en kreeg van de wereldhockeybond FIH dispensatie om de helm tijdens wedstrijden te dragen.

Plannen om de keepershelm voor alle veldspelers verplicht te maken – met Noor Holsboer als een van de fanatiekste bepleiters – vinden geen gehoor bij de wereldhockeybond. Ook de KNHB geeft geen toestemming. De bond wil voorkomen dat het middel erger dan de kwaal wordt. ‘Voor je het weet stuurt een coach zijn spelers met een brommerhelm het veld in’, luidt het commentaar.

Janneke Schopman op het WK 2010 tegen Argentinië, getooid met een strafcornermasker dat we vandaag de dag nog kennen. Foto: Koen Suyk

Lees hier de eerdere afleveringen in deze rubriek

Wat vind jij? Praat mee...