Innovatief spel bezorgde HTCC 50 jaar geleden de landstitel
Het is dit jaar vijftig jaar geleden dat het Eindhovense HTCC de eerste en enige landstitel veroverde. Met Peter Dunki Jacobs en Andy Wijzenbeek blikken we terug op het seizoen 1970-1971 waarin het kampioenschap werd behaald na een 1-0-zege op HGC in de beslissingswedstrijd in het Wagener Stadion in Amsterdam.
Op het moment dat scheidsrechter Piet Lathouwers fluit en naar de strafbalstip wijst, weet Andy Wijzenbeek het zeker: wij worden kampioen. Het zelfvertrouwen van de middenvelder van HTCC is enorm. Wijzenbeek is ervan overtuigd dat hij gaat scoren en daarmee de strijd om de landstitel beslist. Hij heeft namelijk al anderhalf jaar geen enkele strafbal gemist en de dag voor de beslissingswedstrijd heeft hij nog geoefend op keeper Maarten Sikking.
Lichaamsschijnbeweging
‘Ik nam tien strafballen. Acht op mijn eigen manier en twee op een andere manier. Die twee gingen op de paal, maar ik voelde me heel zeker van mijn zaak’, zegt Wijzenbeek. ‘Mijn eigen manier? Ik maakte altijd een lichaamsschijnbeweging en als de keeper naar een hoek dook, koos ik voor de andere hoek. Als de keeper bleef staan, ging ik door met de beweging die ik had ingezet.’
Met het vertrouwen in eigen kunnen zit het goed bij Wijzenbeek. Hierdoor voelt hij de druk van alle ogen in het volle Wagener Stadion die op hem gericht zijn niet. Er is niets dat hem aan het wankelen kan brengen. Zelfs niet die blaar op zijn voet, waardoor hij naar de stip loopt op een sok en een schoen.
Languit op het gras
Wijzenbeek gaat staan, maakt zijn schijnbeweging en pusht de bal langs HGC-keeper Pitt Donker. Hij rent weg en laat zich even verderop op het veld op zijn rug vallen en steekt de arm in de lucht. Wijzenbeek wordt bedolven door teamgenoten en toeschouwers, die niet gehinderd door hekken langs het veld het gras van het Wagener Stadion hebben betreden.
Zoals Wijzenbeek zich heeft voorbereid op het nemen van de strafbal zo heeft hij ook nagedacht over het juichen na een doelpunt. ‘Hoe we een doelpunt zouden gaan vieren, hadden we de dag ervoor besproken. Een week voor onze wedstrijd was in Engeland de finale van de FA Cup waarin Charlie George de winnende treffer voor Arsenal maakte. Hij liet zich na zijn doelpunt languit op zijn rug vallen en stak de beide armen in de lucht.’
Beslissingswedstrijd
Voor het tweede jaar op rij is een beslissingswedstrijd nodig om de kampioen van Nederland aan te wijzen. In 1970 trekt Tilburg aan het langste eind ten koste van HTCC, dat een jaar later dus opnieuw in een beslissingswedstrijd strijdt om de titel, nadat de Eindhovense ploeg in de kampioenspoule na zeven duels samen met HGC op twaalf punten is geëindigd.
De strijd om de landstitel had eerder die maand al beslist kunnen worden. Op de laatste speeldag van de kampioenspoule, waar de kampioenen en runners-up van de vier districten een halve competitie tegen elkaar spelen, treffen HGC en HTCC elkaar in Wassenaar. Het duel eindigt in 1-1, nadat bij een 1-0 voorsprong van de Eindhovenaren een treffer van Peter Dunki Jacobs is afgekeurd vanwege sticks.
Sticks is sticks
‘HGC drukte en er lag wat ruimte toen ik de bal kreeg’, begint Dunki Jacobs zijn verhaal. ‘Rond de 23-meterlijn speelde ik met een dummy Peter Elffers uit. Ik kwam zodoende iets aan de rechterkant van de cirkel uit en haalde meteen uit. Het schot ging strak tegen de plank.’
‘Maar’, gaat Dunki Jacobs verder, ‘bij het schot kwam mijn stick boven de schouder. Er stond niemand bij mij in de buurt en er was niets gevaarlijks aan, maar de regel toen was: sticks is sticks. Het doelpunt werd afgekeurd. Anders waren we al kampioen. Na afloop bij een biertje kwam scheidsrechter Lathouwers naar me toe. Hij zei: ik vind het vervelend, het is een starre regel, maar ik moest er voor fluiten.’
Op herhaling
HTCC en HGC moeten dus op herhaling, maar het zoeken van een datum voor de beslissingswedstrijd heeft nog wel wat voeten in de aarde. Het duel wordt vastgesteld op zondag 16 mei. HTCC gaat hiermee niet akkoord omdat een dag daarvoor het Nederlands team een wedstrijd speelt.
Met Sikking en Jos Christis heeft HTCC twee internationals in de gelederen. HGC, dat zich verzet tegen een beslissingsduel op een doordeweekse dag, zou dan voordeel hebben, beargumenteert HTCC. Uiteindelijk loopt de ophef met een sisser af, want voor de interland met Frankrijk worden geen HTCC’ers geselecteerd waardoor de beslissingswedstrijd definitief op 16 mei wordt gespeeld.
Hecht vriendenteam
‘We waren een vriendenteam’, omschrijft Dunki Jacobs de ploeg van HTCC. ‘Buiten de wedstrijden om gingen we naar het park om te hockeyen. Vier-tegen-vier, vijf-tegen-vijf, lekker pielen. We waren een hecht team en speelden in een redelijk vaste opstelling.’
De elf namen op het wedstrijdformulier voor de beslissingswedstrijd zijn: Maarten Sikking, Frans Christis, Bert van den Heuvel, Thijs Kaanders, Marcel Hasenbos, Andy Wijzenbeek, Pieter Weemers, Jacques Christis, Peter Dunki Jacobs, Jos Christis en Pepi Hanusch.
Dreimanschap
Het team staat onder leiding van een driemanschap bestaande uit Weemers, die naast speler ook trainer is. Piet Kaanders, de vader van Thijs, is de manager en coach is Ton van den Wildenberg, die op dat moment ook burgemeester is van Goirle.
‘Van den Wildenberg was een oud HTCC’er en had kijk op hockey’, zegt Dunki Jacobs. ‘Hij was de belangrijkste tactische man. Hij was iemand die ook luisterde naar de spelers. Wij hadden ellenlange teambesprekingen waarin het elftal ook met ideeën kwam. Uiteindelijk besliste Van den Wildenberg hoe we het zouden gaan doen.’
Ajax-systeem
‘We speelden een beetje het Ajax-systeem’, verwijst Dunki Jacobs naar de spelopvatting van de Amsterdamse voetbalclub begin jaren zeventig van de vorige eeuw. ‘Het was heel anders dan de generatie voor ons. Dat spel was statischer. Ons spel was heel beweeglijk met veel positiewisselingen. We wisten dan ook wat de taken van de ander in het veld waren. We maakten driehoekjes met veel een-tweetjes en gebruikten de steekpass. We oefenden om de achterlijn te halen en vandaar de voorzet te geven naar de eerste paal, strafbalstip of tweede paal. Het was de voorloper van de tip-in. Dit was innovatief voor Nederlandse begrippen.’
Dunki Jacobs: ‘We hadden spelers die een mannetje konden passeren. Als we de 23-meterlijn roken, dan doken we het gat in. We waren altijd in beweging. We speelden zeer aanvallend en maakten heel veel velddoelpunten. We hadden geen dominante strafcorner.’
Internationals
Het frivole aanvalsspel van HTCC valt ook op bij bondscoach Ab van Grimbergen. ‘Van Grimbergen en Van den Wildenberg waren vergelijkbare figuren. Ze hadden dezelfde voorgeschiedenis in het hockey. Ik denk ook dat Van Grimbergen daarom ook gecharmeerd was van HTCC. Hij zag wat in ons hockey’, zegt Dunki Jacobs.
In de aanloop naar het WK in 1971 neemt Van Grimbergen liefst zes spelers op van HTCC in de oranje-selectie. Naast Dunki Jacobs ook de gebroeders Frans, Jos en Jacques Christis, Maarten Sikking en Thijs Kaanders. De laatste twee maken een jaar later met Weemers deel uit van de olympische hockeyselectie, die in München als vierde eindigt.
Favorietenrol
Met een surplus aan kwaliteit en de moderne spelopvatting is HTCC favoriet voor de titel, een rol die de ploeg een jaar eerder ook tegen Tilburg had maar toen niet kon waarmaken. ‘Je kan de beslissingswedstrijd van 1971 niet los zien van de wedstrijd het jaar ervoor. We verloren toen tot onze eigen verbazing. Daarom was in 1971 de wil om te winnen nog sterker’, verklaart Dunki Jacobs.
Met 3500 toeschouwers zit het Wagener Stadion op zondag 16 mei tot de nok toe vol. Bij HTCC keert de van een knieblessure herstelde Piet Weemers terug in het team. Hij neemt de plaats in van Mike Vredegoor die vanwege examens afwezig is. ‘De sfeer was geweldig. Het was een mooie happening. Er was veel publiek uit het zuiden naar Amsterdam gekomen. De wedstrijd was hard tegen hard, maar er werd niet op de man gespeeld. Het was heel fair.’
Brutaal begin HGC
De beginfase is voor HGC dat brutaal aan het duel is begonnen. De eerste kans is voor Jaap Koreman, maar zijn inzet wordt gestopt door Sikking. Het gevaar van HTCC in de eerste helft komt voornamelijk uit strafcorners. Een doelpunt levert het niet op waardoor de ploegen met 0-0 de kleedkamers opzoeken.
Na rust wordt een actie van HGC’er Peter Elffers beloond met een strafbal. Wouter Leefers gaat achter de bal staan, maar hij ziet zijn inzet gestopt door Sikking. Even later gaat een schot van Leefers ternauwernood langs het doel van HTCC, dat daarna wel het heft in handen neemt.
Doelpunt Wijzenbeek
Het blijft ook na de reguliere speeltijd 0-0. In de verlenging wordt niet gescoord, waarna in de sudden-death de beslissing valt. Uit een strafcorner van HTCC ketst de bal van HGC-keeper Donker voor de stick van Frans Christis, die door Peter Elffers zwaar wordt gehinderd. Wijzenbeek benut de toegekende strafbal feilloos. Het feest kan beginnen.
‘Na de wedstrijd zijn we met de bus naar Eindhoven gereden en hebben we op de club een groot feest gevierd. Op z’n Brabants met heel veel bier. Op de wijs van de Franse chanson ‘Aux Champs-Elysées’ zongen we ‘Oh HTCC’. We werden ontvangen door de burgemeester en in het clubhuis van Eindhoven hangen nog altijd allerlei memorabilia’, vertelt Dunki Jacobs.
Champagne en bier
Doelpuntenmaker Wijzenbeek kreeg uiteindelijk weinig mee van het kampioensfeest. ‘Bij de prijsuitreiking op het veld kregen we champagne. Ik heb toen de les geleerd dat ik nooit champagne en bier moet drinken. Hahaha. We hadden een groot feest, maar om half negen was ik van de wereld.’
De titel van 1971 blijkt uiteindelijk de eerste en enige titel van HTCC, dat in de jaren erna zijn meerdere moet erkennen in Kampong. Een jaar na de landstitel eindigen de Eindhovenaren in de strijd om de onofficiële Europa Cup als tweede na verlies in de finale tegen SC Frankfurt (5-1). Beetje bij beetje valt de ploeg uit elkaar. In 1976 valt het doek voor HTCC op het hoogste niveau. De ploeg eindigt als laatste en degradeert uit de Hoofdklasse.
Geen eendagsvlieg
‘In de periode van 1968 tot 1974 hebben wij in de top meegespeeld, dus je kan niet zeggen dat wij een eendagsvlieg waren’, zegt Dunki Jacobs tot besluit.
In 1983 fuseert HTCC met HTC Eindhoven tot PSV Tegenbosch, dat op zijn beurt in 2000 met HC Racing fuseert tot HC Eindhoven. De herenploeg speelt momenteel in de Eerste Klasse en staat derde achter koploper Delta Venlo en HCAS.
Lees ook:
- Het verhaal van Otto ter Haar, die werd ingevlogen vanuit New York
- Het mysterie van de allereerste landkampioen: Haarlem, of toch Den Haag?
- Europese zaaltitel met dank aan haarlak en Spaanse schoenenverkoper
- Groninger Studenten en de greep naar de macht in de zaal
- Zaalfinale van 1983 een spektakelstuk met 35 doelpunten
- Uit pure liefde voor zaalhockey richtte Maarten Salverda IHC Titans op
- Jo Jurrissen: legendarische keepster en spits van Oranje
- Blinde uithaal Thole maakte einde aan bijna 2,5 uur durende slijtageslag
- 1898: Haarlem verslaat Velsen in eerste bondswedstrijd
- Rein de Waal vooroorlogs boegbeeld van Oranje
- 92 jaar geleden: olympische finale belangrijke mijlpaal voor Nederland
- Ab van Grimbergen: architect eerste wereldtitel Oranje Heren
- 75 jaar Vrijheid: international Pieter Arnold Roodenburgh in het verzet
- Het jubilerende Bloemendaal en het jaar van de treble
- Dit seizoen geen kampioen, in 1942 deelden hdm en Venlo de landstitel
- Dames Were Di gingen Europa in: ‘Barcelona was voor ons een enorm avontuur’
- Potje squash om boycot Olympische Spelen van 1956 te verwerken
- Ongekend strenge winter zet in 1963 streep door competitie
- Europees brons hoogtepunt gouden zaaldecennium Groningen
- Missie niet te degraderen leidt onverwachts tot Europees zilver
- Regelwijziging pakt succesvol uit voor Oranje Dames Zaal
- Bronzen EK 2010 zet zaalhockey in Nederland op de kaart
- Hattem: klein duimpje op het veld, grootmacht in de zaal
- WK 1994: Jorritsma en Shahbaz leiden Pakistan naar laatste hoofdprijs
- Het viel allemaal goed in de EHL voor vechtmachine HGC
- Ties Kruize: ‘We hadden veel vaker de Europa Cup moeten winnen’
- Hecht collectief van Kampong kwam even de punten ophalen
- Tackle Back: de dag dat Den Bosch Dames 1 haar eerste titel won
3 Reacties
Eelco Houwink
Van Thijs Kaanders kan ik me nog wel wat herinneren. Een enorme haardos met haarband, een beetje de Barry Hulshoff van het hockey. En Maarten Skking natuurlijk de doelman ook van de gouden generatie. Die ik later nog op Bali tegenkwam (hij woonde daar met zijn vrouw/vriendin) inmiddels overleden.
charly
Vroeger kreeg je bij een gewonnen wedstrijd 2 punten. Gelijkspel kreeg je 1 punt.
olaf-dirkse
Met gepaste trots als oud-HTCC-er en voor mij ook nog een levendige herinnering. Later met oefenpartijen tegen het nationale team van Pakistan op “ons” eigen Tegenbosch. Wat waren dat tijden op HTCC en wat waren dat “ onze” helden.